Eén van de trekpleisters tijdens het festival van Salzburg in 2006 – dat in dat jaar alle opera's van Mozart op de planken bracht – was de opvoering van 'Le Nozze di Figaro'. Nikolaus Harnoncourt leidde aan het hoofd van de Wiener Philharmoniker een sterrencast, aangevoerd door namen als Anna Netrebko en Christine Schäfer. De dubbeldvd die Deutsche Grammophon van deze productie uitbracht toont dat deze productie niet alleen muzikaal, maar ook scenisch een uitvoering van wereldklasse is.
In de opvoeringstraditie van 'Le Nozze di Figaro' wordt deze opera bijna steevast luchtig opgevat, met snelle tempi en met veel aandacht voor de eerder komische aspecten. Harnoncourt en regisseur Claus Guth hebben duidelijk een ander idee over dit werk. Met als decor een gigantisch trappenhuis en met een tot in de kleinste details uitgewerkte personenregie benadrukt Guth dat dit verhaal over ontrouw en jaloezie heus niet zo vrolijk is als vaak gedacht wordt. Een boeiende vondst is de toevoeging van een engelfiguur – de virtuoze danser Ulli Kirsch, die te pas en te onpas doorheen de hele opera tevoorschijn komt als verpersoonlijking van de liefde tevoorschijn komt. Wanneer deze liefdesgod aan het eind van de opera dood neervalt, is dan ook duidelijk dat Claus Guth absoluut niet gelooft in het traditionele happy end, waarbij graaf en gravin Almaviva opnieuw samenkomen. De sombere sfeer die Guth schept wordt perfect beantwoord door de doordachte, melancholische manier waarop Harnoncourt met de muziek omgaat. Zelden waren in deze overbekende partituur zoveel details en zoveel verschillende kleuren te horen. Niet alleen in de aria's of ensembles, maar ook in de delicate recitatieven komt elke tempoverschuiving, elke minuscule ademhaling uiterst natuurlijk voort uit de gedachten en drijfveren van de personages.
De cast die Harnoncourt en Guth ter hunner beschikking hebben is quasi perfect. Enkel de gravin Almaviva, gezongen door Dorothea Röschmann, valt uit de toon. Toneelmatig geeft ze haar personage voldoende waardigheid en karakter mee, maar haar vertolking wordt geplaagd door een storend instabiele stem en een bijna astmatische kortademigheid. Laat dan ook het enige nadeel zijn aan deze dvd. Bij de rest van de zangers blinken vooral de kristalheldere, zowel scenisch als vocaal uiterst overtuigende Cherubino van Christine Schäfer en de warme, verleidelijke Figaro van Ildebrando d'Arcangelo uit. Ook de donkere, sensuele stem van diva Anna Netrebko, die als Susanna te bewonderen is, past perfect in deze bijzonder homogene cast.
Met deze uitvoering toont het festival van Salzburg dat ze hun beroemdste zoon alle eer bewijzen. Het nieuwe licht dat Harnoncourt en Guth op 'Le Nozze di Figaro' werpen zal misschien niet iedereen bevallen, maar dat deze interpretatie met vuur verdedigd wordt staat als een paal boven water.
Meer over Wolfgang Amadeus Mozart
Verder bij Kwadratuur
Interessante links