De festivalagenda in Vlaanderen mag dan compleet dichtgeplamuurd zijn, toch komt lang niet elke muziekliefhebber tijdens de zomermaanden aan zijn trekken. Week na week wordt men tot in het kleinste dorp geconfronteerd met veelal dezelfde eenheidsworst, terwijl fans van de minder populaire muzikale stromingen het moeten doen met enkele kruimels links of rechts. Gelukkig was er dit jaar opeens Freakscene's Summer Bummer, waar men zich kon laven aan muzikale erupties van onder meer Stephen O’Malley, Earth en Mats Gustafsson.
Met Summer Bummer vierde Freakscene haar 25-jarig bestaan. Het programma dat elke maandagavond op Radio Centraal wordt uitgezonden is een kwaliteitslabel voor muzikale ontucht, wat zich natuurlijk ook vertaalde naar de line-up van het festival. Rauwe elektronische klanken werden afgewisseld met een erg brutale vorm van powerimprov, maar er was ook dansbare wave, geluidsexperiment en zelfs een driekwart rock-act. In deze mengelmoes van stijlen en genres mocht De Halve Man de spits afbijten. Het project was aangekondigd als een samenwerking van rietblazer Joachim Badenhorst met de drie muzikanten van Sheldon Siegel en hoewel dat ook effectief zo was, bleek er toch een belangrijke nuance te zijn verzwegen. Het waren namelijk enkel Badenhorst en cellist Gino Coomans die het publiek in de ogen keken, terwijl de beeltenissen van de overige muzikanten, zijnde Erik Heestermans en Gerard Herman, werden geprojecteerd op een scherm achter het duo. Later zouden deze muzikanten toch nog komen opdraven via opgenomen instrumentpartijen, maar dan liep het concert eigenlijk al op zijn laatste benen.
Het was Coomans die de aftrap gaf door een microfoon in een leeg glas te dompelen, wat zorgde voor heel wat kloppende en ruisende geluiden en occasionele feedback. Badenhorst wist met dat laatste wel weg toen hij naar zijn elektrisch versterkte klarinet greep en zelf ook feedback in de improvisatie binnenbracht. Een lek in het dak zorgde onverwacht voor een hardnekkig ritme, toen de regen enkele minuten lang vrolijk op de tribune mocht tokkelen, maar dat duurde gelukkig niet al te lang. Naarmate het optreden vorderde werd de muziek ontdaan van haar ruwe korst. Coomans (ondertussen op cello) en Badenhorst (afwisselend op tenorsax en basklarinet) vulden elkaar op een mooie manier aan en vonden elkaar af en toe in harmonieën die lang werden aangehouden en zelfs een beetje naar drones neigden.
C. Young
Het volgende concert (al is performance misschien een beter woord) behoefde enige uitleg. De samenwerking tussen Lieven Martens Moana en Floris Vanhoof was dan ook conceptueel geladen, met onder meer een werk voor gongs en lasers en een stuk waarin hersengolven centraal stonden. Het publiek kreeg echter niets meer dan een nogal stuntelige inleiding te horen waarbij weinig extra info werd gegeven dan hetgeen reeds visueel waarneembaar was. Gelukkig gingen toen al snel de lichten volledig uit en gingen beide beide musici, gewapend met een gong en een daaraan vastgemaakte rode laser, de trappen naast de tribune omhoog. Door de laser vanop die positie te richten op het witte scherm aan het podium (dat er al stond sinds het openingsconcert) en vervolgens op de gong te slaan, kwam er een leuk audiovisueel spektakel op gang. De dansende laserstralen op het scherm vormden trillende lussen, die groter werden naarmate er harder op de gongs werd geslagen. Op die manier leken de twee laserfiguren elkaar voortdurend te willen opeten, wat erg leuk was om zien en overigens net lang genoeg duurde om niet te gaan vervelen.
Wat volgde was een onderkoeld stuk waarbij twee gloeilampen en de hersengolven van Vanhoof de hoofdrol speelden, naast een sinustoon die traag van frequentie veranderde. Muzikaal was er al bij al weinig te rapen, wat bij de laatste twee stukken net iets anders was. Er kwam een pak meer beweging in het geluid, met verknipte percussieve sounds en een pianopartij waar een dunne effectensaus over leek gegoten. Om het af te werken, werd er nog een sissende synthlijn omheen gewikkeld, waarmee het duo in schoonheid eindigde.
Volume was op dat moment nog geen enkele keer een issue geweest. Maar toen het drietal Daniël Renders, Luther Vanhoof en Alex De Winter alias Aluda Lextherni aan hun concert begonnen, was de toon wat dat betreft meteen gezet voor de rest van de avond. Een wall of sound die werd gecreëerd door elektronica, basgitaar en een al even indrukwekkende wall of Korg (het publiek had zicht op niet minder dan 8 van die klassieke synthesizers) stroomde onophoudelijk uit de speakers en zou kunnen getypeerd worden als noise, vergezeld van allerlei analoge klanken. Hoewel het gebeuren vrolijk bleef bruisen en pruttelen, kwam er pas in het tweede stuk echt schwung in het spel toen de bas nadrukkelijker ging sturen en de decibels nog net iets talrijker leken te worden. Een betere inleiding voor wat dan nog moest komen was moeilijk denkbaar.
Stephen O'Malley
Met enkele snerpende uithalen gaf O'Malley al vroeg een voorsmaakje van het volume dat in de loop van het concert zou worden gehaald. Eenmaal de lage registers werden aangeboord was het hek van de dam en was de tijd voor oordoppen definitief aangebroken. Minder subtiel dan in Cafe Oto (waar de plaat werd opgenomen) maar wel compacter en met meer vaart, ging het duo nu en dan verwoestend te werk - ook al bleef O'Malley er zoals altijd wat nonchalant bij zitten. Noble greep opvallend vaak naar jazz- en rockritmes, waarmee hij de gitaarpartijen telkens op een aparte manier contextualiseerde, maar desondanks leek de mayonaise niet overal te pakken.
Was er bij St. Francis Duo nog sprake van bepaalde subtiliteiten ondanks het luide volume, dan werden die in de daaropvolgende show allemaal overboord gekieperd. Afgaande op de namen alleen al kon men het concert van het trio Mats Gustafsson/Massimo Pupillo/Brian Chippendale catalogeren als eentje van patsers en powerjunks. En ja hoor, al na enkele minuten werden alle registers opengetrokken, aanvankelijk onder impuls van Gustafsson, die met zijn elektronica allemaal kreunende en grommende klanken de zaal in stuurde via een basversterker. Daar kon Pupillo natuurlijk niet voor onderdoen en de Italiaan zorgde op zijn beurt voor misselijkmakende klodden basgitaar. Het op zich al volledig toegemetste en weinig gedefinieerde geluid werd vervolgens nog eens met schrikdraad afgezet via messcherpe drumpatronen van Chippendale, die af en toe ook nog wat in een microfoon brulde.
Er waren enkele korte rustmomenten, die vooral dienden om het trio op adem te laten komen. Vooral Gustafsson leek af te zien, aangezien hij behoorlijk veel moeite had om met zijn tenorsax enige impact te maken op het totaalgeluid. Maar in de overige tijd die het drietal restte, bedienden ze de enthousiast in het rond schuddende toeschouwers op hun wenken met een portie genadeloze vrije improvisatie die klonk alsof een bom in slow motion ontplofte.
Gas terugnemen was vervolgens de enige optie en laat dat nu net iets zijn waar het Amerikaanse Earth zo goed in is. De originele dronerockers kwamen in Antwerpen hun in september te verschijnen plaat 'Primitive And Deadly' voorstellen, waaruit ze in het Zuiderpershuis een kleine selectie speelden, naast veel ouder werk. Met een kraakhelder geluid en een groep in opperste beste vorm bleek Earth de ideale afsluiter voor een op dat moment reeds geslaagde Summer Bummer.
Dylan Carlson (foto: Gabriel Green)
Het waren vooral de oudere nummers die het publiek bij het nekvel wisten te grijpen. De eerste mokerslag werd toegediend met 'Old Black', dat in een verschroeiende en loodzware versie werd gebracht. Waar dit stuk op 'Angels Of Darkness Demons Of Light I' nog een soort desolaat americana-gevoel uitstraalt, vertaalde zich dat in Antwerpen naar een pikdonker mantra, een mars recht naar het onheil. Met een al minstens even indrukwekkend 'Ouroboros Is Broken' werd het concert in stijl afgesloten, als de ultieme veldslag die de oorlog in een definitieve plooi legt.
