---

Op 8 mei komt de nieuwe plaat van The Love Substitutes uit. De groep, bestaande uit Rudy Trouvé, Craig Ward, Mauro Pawlowski en Bert Lenaerts, kiest met 'More Songs about Hangovers and Sailors' meer voor liedjes dan voor geluidsuitspattingen. Een gesprek met gitaristen en zangers Rudy Trouvé en Craig Ward kon niet op zich laten wachten.

Katers en zeemannen

De releasedatum van het nieuwe album werd twee keer uitgesteld, zodat de plaat nu vier maanden later uitkomt dan gepland. Wat is daar de reden voor?

WARD: De plaat wordt dit keer ook in het buitenland verdeeld en dat gaf wat meer gedoe met de praktische kant dan gewoonlijk. Lowlands heeft ons om meer tijd gevraagd, zodat alles zeker in orde zou komen. Er moesten nog deals gesloten worden met buitenlandse distributeurs.

Zijn jullie tevreden met het resultaat?

TROUVÉ: Absoluut. WARD: Het is wel een aardige plaat.

Je hebt voor de finale versie van 'More Songs about Hangovers and Sailors' toch nog veel veranderd: op het laatst zijn er nog vijf nummers bijgekomen die niet op de ongemasterde versie stonden.

WARD: Serieus? TROUVÉ: Ik weet niet zeker of het er vijf zijn, maar er staan inderdaad minder nummers op de ongemasterde versie. WARD: Er waren nog wat last-minute-things die we wilden veranderen. Soms was dat wel wat lastig.

Het nieuwe album klinkt meer songgericht dan jullie debuut, 'Meet The Love Substitutes While the House Is on Fire'. Had je dat op voorhand beslist of is het spontaan gekomen tijdens het schrijf- en opnameproces?

TROUVÉ: Bizar genoeg heeft dat enkel te maken met het feit dat we te weinig tijd hadden. Voor het eerste album hadden we heel wat meer tijd en toen waren er maar vijf of zes nummers die we min of meer fatsoenlijk konden spelen, al de rest was improvisatie. Deze keer hadden we twintig losse ideeën en hebben we de meeste tijd gestoken in het uitwerken daarvan. Per ongeluk zijn het dan songs geworden. WARD: Het is inderdaad per ongeluk gebeurd, op een nogal ongewone manier. Het waren echt nog maar ideeën. Toen we de studio introkken had Bert bijvoorbeeld nog niet eens mee gerepeteerd: hij moest zijn baslijnen ter plekke verzinnen. Zo werkten we aan de instrumentale basis en aangezien de groep drie zangers heeft, hebben we de zangpartijen daarna verdeeld.

Dus jullie hebben niet bepaald langer gecomponeerd aan dit album dan aan jullie vorige platen?

WARD: Volstrekt niet. TROUVÉ: We hebben drie keer twee uur gerepeteerd om die twintig ideeën te bedenken. Er was één nummer dat we op voorhand al konden spelen: 'The Velvet Sailor'...

...overgenomen van jullie vorige EP.

WARD: Ja, maar de EP en dit album zijn samen opgenomen. TROUVÉ: Vorig jaar al, trouwens.

Poptrivia

Rudy zei ooit dat jullie een collectieve platencollectie gebruiken als belangrijke inspiratiebron. Hoe gaat dat in zijn werk? Luisteren jullie met z'n vieren naar platen?

WARD: Constant. TROUVÉ: We praten non-stop over popmuziek en poptrivia. Zelfs backstage hebben we het altijd over obscure producers en belachelijke details. WARD: Het is bijna zielig.

Kan dat wel zielig zijn?

WARD: Het komt er toch heel dichtbij. TROUVÉ: Maar het is ook grappig. Wanneer je iemand die je bewondert tegenkomt op een luchthaven is dat wel leuk. Mauro zei bijvoorbeeld dat hij ooit dicht bij Ronnie James Dio had gestaan. (lacht)

Heb je voor deze cd meer naar singer-songwriters en akoestische muziek geluisterd?

WARD: Ik denk niet dat er een noodzakelijk verband is tussen de muziek waar we naar luisteren en de muziek die we maken. Ons debuut neigt wel naar wat we op dat moment beluisterden, maar op deze plaat is dat minder het geval. Voor mij is het meer een verwerking van wat ik de afgelopen vijf, zes jaar heb beluisterd. Zoals in die jaren dat ik in Schotland zat: ik had toen toch geen groep, dus zat ik de hele tijd naar interessante dingen te luisteren. En dan probeerde ik mijzelf bijvoorbeeld de fingerpickstijl van Nick Drake aan te leren door een songboek van hem te kopen. Dat er meer akoestische songs op het album staan heeft daar mee te maken. Het heeft gewoon vijf jaar geduurd voor ik er mee weg was.

Het is niet zo dat jullie tijdens een repetitie besluiten een nummer te maken dat klinkt als een bepaalde artiest of plaat?

TROUVÉ: Goh, soms doen we dat wel, maar het resultaat is vaak helemaal anders dan wat we in ons hoofd hadden. 'Sleep is for Children' draaide bijvoorbeeld na de overdubs veel poppier uit dan we oorspronkelijk hadden gedacht. En 'The Velvet Sailor' wilden we laten klinken als een mengeling van The Velvet Undergroud en Faust. WARD: Helemaal in het begin zeiden we: "Laten we een band starten die klinkt als een combinatie van Fairport Convention en Sonic Youth." Dat is niet helemaal zo uitgedraaid, hoewel we met een song als 'Shanty' wel dicht in de buurt kwamen.

En hoe zit het met een track als 'Someone Like You'? Waarom hebben jullie Mauro niet tegengehouden toen hij met zo'n simpel, punky liedje op de proppen kwam?

WARD: (denkt na) Ik kan het me niet meer juist herinneren. TROUVÉ: Jij had Mauro gevraagd om een rustig, simpel nummer te schrijven. WARD: Nou ja, zo rustig is het ook weer niet. Het was ook gewoon een excuus voor mij om te drummen en voor hem om gitaar te spelen. Zie het als Mauro's hommage aan The Jesus And Mary Chain. En hoewel het zo simpel is, slaagt Bert er op de één of andere manier steeds in om de baslijn te vergeten.

Waar haal je de inspiratie voor je teksten? De tekst van 'You Seem to Have Forgotten Who I Am' lijkt nogal geïmproviseerd.

WARD: Helemaal niet! Dat is nogal een uitzonderlijke tekst: voor één keer in mijn leven heb ik eens iets geschreven dat op iets slaat.

Nu we het toch over teksten en titels hebben: in de laatste weken zijn er nog een paar songtitels gewijzigd en hebben jullie de albumtitel nog veranderd van 'More Songs about Sailors and Hangovers' naar 'More Songs about Hangovers and Sailors'. Waar was dat goed voor? Was dit kleine verschil zo belangrijk?

WARD: It just flows better. Je moet goed over die dingen nadenken. Neem nu een groepsnaam als Emerson, Lake And Palmer: de volgorde van de namen is daar erg belangrijk. Lake, Palmer And Emerson would've been rubbish. (Trouvé schatert) WARD: Ik vind het nodig om sterke titels te hebben, platen met slechte titels vind ik vreselijk. Stel dat je een album uitbrengt en je denkt achteraf dat een bepaalde titel beter was geweest, that's a bummer. Dat soort dingen is gelukkig heel flexibel: je kan alles aanpassen tot op het moment dat je de hoes drukt.

Klankexperimenten en improvisaties

Wat erg opvalt bij The Love Substitutes is dat jullie steeds op zoek lijken te gaan naar nieuwe klanken. Zo hield Rudy ooit op een optreden een speelgoedtrompet tegen de pick-up van zijn gitaar, wat briljant klonk. Hoe kom je erbij om zo iets te doen?

TROUVÉ: Wanneer ik naar speelgoed- of kringloopwinkels ga, ben ik erg geïnteresseerd in hoe dingen klinken. Jaren geleden heb ik ontdekt dat als ik iets tegen de elementen van mijn gitaar houd, de klank van dat object versterkt wordt. WARD: Gitaren zijn niet bedoeld als microfoons, maar soms doen ze aardig alsof. Bij dEUS stemde ik mijn gitaar soms in het basisakkoord van een nummer en ging ik dan in mijn pick-up zingen. Met een beetje distortion erover klonk dat behoorlijk indrukwekkend, omdat het akkoord mee resoneerde met mijn stem. It's just a matter of fuckin' around, isn't it? Ik heb ook zo verrekt veel effectenpedalen. Als er live één pedaal niet werkt zit je met een probleem: which one's fucked? Maar ik amuseer me er wel mee in de studio. Het is verrassend wat je kan doen door alleen maar de volgorde van je pedalen te veranderen. Normaal gebruik je eerst je distortions, dan je whibble whobblepedalen, dan je wah-wah en filters en uiteindelijk je delay. Maar als je ze wat door elkaar gooit krijg je enorm interessante effecten. Live is het helaas niet mogelijk, want je kan moeilijk tussen elk nummer de volgorde van je pedalen veranderen.

Jullie zijn alle vier drukbezet, en daarom richtten jullie de improvisatieband I H8 Camera op als een alternatief voor wanneer niet alle leden van The Love Substitutes mee konden optreden. Nu is het uitgegroeid tot een heuse bigband.

TROUVÉ: Het blijft gewoon een improvisatieband. Wanneer we gevraagd werden om met The Love Substitutes op te treden, moesten we altijd zien dat iedereen vrij was. Soms ging dat niet, maar bij I H8 Camera is dat geen probleem, omdat we met zo veel zijn. Zo kunnen we altijd spelen, met ook steeds een andere line-up. WARD: Het is fijn om die luxe te hebben.

Craig, op je weblog schreef je dat het laatste optreden van I H8 Camera faliekant mis liep en dat improviseren meer is dan wat lawaai maken.

WARD: Absoluut. Het mooiste aan improviseren is het punt waarop het niet meer lijkt of je aan het improviseren bent, wanneer alles voorbereid lijkt. Dat is bijvoorbeeld het geval bij 'The Medicine Palace' op ons debuut. Hoewel het slechts een korte instrumentale impro is, lijkt het wel alsof alles vastligt. Daar word ik blij van. Er ontstaat plots iets. TROUVÉ: Het is moeilijk om een improvisatie te controleren. Het is allemaal een kwestie van communiceren. Wat je speelt hangt ook heel erg af van waar je speelt, hoe de ruimte klinkt en hoe goed de geluidstechniek is. WARD: Het maakt ook uit of er mensen luisteren of niet. TROUVÉ: Met The Love Substitutes rocken we soms veel meer dan anders. Het heeft allemaal te maken met hoe de drums en je versterkers klinken. Je gaat veel meer punkrockerig spelen als je snare paaaing doet dan wanneer hij klinkt als keuh. WARD: De reden waarom het optreden van I H8 Camera zo'n hoop herrie is geworden, was omdat tijdens het soundchecken één of andere dj horribly loud shit door onze geluidsinstallatie speelde. Ik stond daar mijn versterker af te stellen terwijl zijn luidsprekers naast mij op het podium stonden. We konden elkaar niet horen en toen we begonnen stond alles gewoon verdomd luid. Weet je, soms kan noise erg effectief zijn, maar het mag niet teveel van het goede worden.

Mauro beweert dat jullie nooit slechte improvisaties spelen. Was dat een grap of zijn jullie daar echt van overtuigd?

TROUVÉ: Ik ben er zeker van dat we soms afschuwelijke improvisaties spelen, maar Mauro heeft daar een andere filosofie over: hij gelooft dat een impro nooit slecht kan zijn, omdat het simpelweg muziek is die je ter plekke verzint. Het geheim van een goede improvisatie is gewoon kunnen luisteren. Ik probeer mezelf in de plaats van het publiek te zetten, ik vraag me af hoe ik als luisteraar de muziek zou vinden. Als het publiek een optreden slecht vond, maar ik niet, ben ik nog tevreden.

Maar je gaat niet volledig akkoord met Mauro's filosofie.

TROUVÉ: Toch niet. WARD: Verre van.

Als jullie improviseren, in welke mate komen dan bepaalde ideeën of persoonlijke stijlkenmerken steeds weer naar boven? Val je soms in herhaling en is er een mogelijkheid om dat te vermijden?

WARD: Als je merkt dat je jezelf herhaalt, stop je gewoon en luister je wat naar de rest om te zien wat er gebeurt. TROUVÉ: Om niet in herhaling te vallen is het ook goed om af te wisselen tussen songs en impro's. In die zin is herhaling vermijden tijdens een optreden van The Love Substitutes of bijvoorbeeld Kiss My Jazz eenvoudiger dan bij I H8 Camera, waar er absoluut geen regels zijn. Zo is het leuk om een setlist te hebben met een impro, een nummer, twee impro's, drie nummers enzovoort. Op die manier is zowel het spelen van nummers als van improvisaties boeiender. Als een impro dan mislukt, heb je nog steeds een song om je aan vast te houden.

Rudy, jij vindt naar eigen zeggen slechte improvisaties ook interessant. Beluister je ze ooit opnieuw?

TROUVÉ: Als ze opgenomen zijn zeker, om te begrijpen wat er mis ging.

Zou je zoiets ooit op een album zetten?

TROUVÉ: Als een slechte impro echt interessant is, zou ik hem wel durven gebruiken op een album, maar dan is het natuurlijk geen slechte impro meer. (lacht) WARD: Je kunt er naar blijven luisteren tot het zinnig wordt. TROUVÉ: Als de muziek echt irritant en oninteressant is, maar je noemt het 'I Feel Slightly Nauseous and I Think I'm Gonna Puke', dan kan het nog wel leuk en gepast zijn. WARD: Het is een kwestie van niet te hard willen proberen. Als je op voorhand een idee hebt van wat je wilt bereiken, werkt het nooit. Als je een improvisatie wil naspelen verdwijnt de kracht. TROUVÉ: We hebben een paar songs die bijna improvisaties zijn, maar dat is nog iets anders. 'Hate The Love Substitutes' is bijvoorbeeld zo'n semi-impro.

Heaven Hotel en Semi-Popular Music

Het nieuwe album komt uiteraard uit op Rudy's label Heaven Hotel. Is dat eigenlijk bedoeld als een volwaardige platenmaatschappij, of eerder als vriendenclubje?

TROUVÉ: Het is enkel een vriendenclubje. Voor een serieus label hebben we ten eerste het geld niet en ten tweede willen we ons ook niet bezighouden met het papierwerk. We hebben al genoeg werk met onze eigen papieren, nog eens voor anderen de administratie regelen lijkt mij een nachtmerrie. Soms krijg ik wel eens interessante muziek in de bus, maar dan nog heb ik geen zin om me al die rompslomp op de hals te halen.

Hoe zit het met Semi-Popular Music, het label dat Craig ging uitbaten in het verlengde van de Wonderbar?

WARD: Daar gebeurt niets meer mee. Semi-Popular Music stierf op de dag van het Wonderfestival. Ik probeer me nog wat bezig te houden met de programmatie van opkomend talent, maar niet meer met dat label.

Contrast

Als jullie live spelen, in hoeverre is er dan een vast schema? Spreken jullie af wanneer jullie gaan improviseren of is het allemaal Fingerspitzengefühl?

WARD: We doen beide, maar meestal is het nogal vrij, we plannen niet te veel. Bijvoorbeeld het nummer 'Disconnected': dat bestaat uit ongeveer vijf vastgelegde minuten en vijf minuten improvisatie. Als we als voorprogramma spelen kunnen we die laatste vijf minuten laten vallen, omdat we met de tijd rekening moeten houden. Het hangt wat af van de context. Als je de headliner bent, kan je je gewoon laten gaan. We beginnen wel bijna altijd met een impro. TROUVÉ: Meestal hebben we wel een setlist. Als we zonder spelen, vergeten we steeds wel enkele nummers die we wilden brengen. Je past je setlist ook aan de situatie aan: toen we in de Ancienne Belgique vóór Teun Verbruggens Nozzleslag stonden, wisten we dat zij veel gingen improviseren, dus hebben wij meer nummers gespeeld.

Rudy, jij zei eens dat de mindere momenten in een optreden noodzakelijk zijn, omdat ze de sterkere momenten benadrukken. Vind je dat contrast echt nodig? Kan je niet beter streven naar één constant, kwalitatief geheel?

TROUVÉ: Het hangt af van band tot band. Je hebt altijd mindere momenten, of je nu nummers of improvisaties brengt. Maar als je impro's mengt met songs, geloof ik soms in de kracht van verveling.

In de nummers of in de improvisaties?

TROUVÉ: In allebei. Het maakt de betere momenten nog sterker. WARD: Dat kan je maar beter niet stelen: 'I Believe in the Strength of Boring Moments'. Daar zit een goede albumtitel in. Afblijven! TROUVÉ: Repetitieve muziek heeft ook soms slechts kracht als ze echt lang gerekt wordt. Het is gewoon een feit dat die muziek een mate van verveling nodig heeft om te kunnen werken, soms hoe langer, hoe beter. Wanneer er dan iets kleins verandert en het contrast des te sterker is, denk je: Wow! Big change! Cool! Zo merk ik dat als ik op mijn digitale 8-track een lang repetitief stuk inkort en compacter maak, de kracht er uit gaat. WARD: Dit doet me denken aan een improvisatie die we ooit live opgenomen hebben. We waren al zo'n twee minuten onregelmatig lawaai aan het maken, toen plots: Bang! Riff, man! De hele groep was plotseling stevig aan het rocken, maar ik kan me niet herinneren waar die riff vandaan kwam. Soms heb je een bepaalde tijd nodig om zo'n contrast te maken.

Houdbaarheidsdatum

Jullie hebben allemaal nog andere projecten. Hoe belangrijk zijn The Love Substitutes in verhouding met jullie andere groepen of projecten? Zien jullie de groep eerder als een statement, een tijdelijk project of een volwaardige band?

TROUVÉ: Ik vind al mijn bezigheden evenwaardige groepen. Ik zie een project eerder als een opdracht die iemand je geeft. Als er bijvoorbeeld een tentoonstelling over vierkante dozen is en je wordt gevraagd 20 minuten over vierkante dozen te spelen, noem ik dat een project. Iets wat ik zelf begin, is voor mij een groep. WARD: Je kan een groep niet vergelijken met een project. Groepen komen samen tot ze geen nut meer hebben.

Hoe lang zullen The Love Substitutes dan nog zinvol zijn voor jullie? Enig idee?

WARD: Dat kan je niet voorspellen. Tot we onszelf beginnen te herhalen of zo. Het kan binnen een jaar gebeuren, maar ook binnen tien jaar. De meeste bands doen er een paar jaar over om tot hun hoogtepunt te komen. Sommige bands zitten meteen juist met hun eerste plaat. Ik geloof niet dat je echt zo hard vast kan houden aan het idee van een band. Als een band niet meer interessant is, stop je er toch gewoon mee? Ik kan niet zo volledig aan een groep gehecht zijn dat ik er zomaar mee door ga. There's no point in just keeping a band alive. Als goede muzikanten gemotiveerd samenkomen, kan er bijna niets slechts ontstaan. TROUVÉ: We maken ook alleen maar platen omdat we ze willen maken, niet omdat we moeten. The Love Substitutes zouden nog wel even kunnen bestaan, omdat we niet zo veel doen.

Je zei net dat sommige bands al met hun eerste plaat scherp staan. Vinden jullie dat The Love Substitutes daarin geslaagd zijn met hun debuut?

WARD: Volgens mij zat het wel meteen goed met deze band. We kwamen nogal snel op het niveau waar we naar streefden, zonder er al te veel moeite voor te moeten doen. Dat was voor mij iets redelijk unieks: het ging nogal vanzelf. In theorie waren we een goede band, en toen we het uitprobeerden werkte het ook wel. De snelheid waarmee we werken heeft ook te maken met onze leeftijd, we worden namelijk al een dagje ouder.

Denk je dat je met de nieuwe plaat een nog hoger niveau bereikt hebt? Ze klinkt in ieder geval anders dan het debuut.

WARD: Het is moeilijk om beide te vergelijken. Een eerste album geeft natuurlijk een extra kick, die is er nu minder. Dat maakte het wel wat stresserend, maar ik ben tevreden. TROUVÉ: Dit album is meer songgericht. WARD: We hebben een bepaalde kennis, een basiswoordenschat. Voor het eerste album kozen we ervoor om alles snel en spontaan in te blikken. Nu opteerden we voor de rustigere aanpak. De mogelijkheden liggen voor het grijpen. Je moet gewoon verschillende dingen uitproberen.

Op een bepaald punt in jullie leven hebben jullie besloten om muziek te gaan spelen. Tegenwoordig draaien jullie in niet al te veel bands mee. Hoe knopen jullie de eindjes aan mekaar?

TROUVÉ: Met veel moeite. Ik schilder ook, maar dan nog. WARD: Ik kan haast niet overleven. Ik doe naast muziek ook vertaalwerk en ik kan mijn rekeningen maar net betalen. Maar dat is een keuze die je maakt. Ik had bij dEUS kunnen blijven, waar ik meer had verdiend, maar daar had ik geen zin in. Je kan natuurlijk een deal sluiten met een major label, maar ik wil het niet zien gebeuren dat ik afhankelijk word van anderen en anderen van mij. De andere manier is in a squillion of bands gaan spelen en waanzinnig veel optreden, maar ook dat vond ik niet echt aantrekkelijk. Je moet compromissen sluiten. TROUVÉ: Als je wilt overleven in de underground, moet je een groot praktisch talent hebben. Je moet voor een deel manager, boekhouder en econoom zijn, zoals bijvoorbeeld Steve Albini. WARD: Je moet een zakenman zijn en erg hard werken. Er kruipt heel veel energie in dingen die niets met muziek te maken hebben.

Dat is een keuze die je niet wilt maken?

TROUVÉ: Je moet er talent voor hebben. Maar met Heaven Hotel brengen we tonnen albums uit in een kleine oplage. Weinig platen uitbrengen en weinig optreden, zoals wij doen, is eigenlijk commerciële zelfmoord. WARD: Okay, Rudolph, shall we pose?

Selectieve discografie: 'Meet the Love Substitutes While the House Is on Fire' (CD / Heaven Hotel) – 2004 'The Velvet Sailor EP' (EP / Heaven Hotel) – 2005 'More Songs about Hangovers and Sailors' (CD / Heaven Hotel) – 2006