---

Wanneer The Dillinger Escape Plan een decennium geleden de EP 'Under the Running Board' uitbrengt, voorspelt die een ware aardverschuiving in de wereld van het steviger gitaarwerk. In 1999 laat de band zijn debuut 'Calculating Infinity' op de mensheid los, een plaat die een beenharde mix van metal en hardcore lardeert met een snuif free jazz. Of dat nu te bestempelen valt als metal voor intellectuelen of jazz voor malloten, kan zelfs een exuberante powertrip met Mike Patton niet uitklaren. Als brulboei Dimitri Minakakis het voor bekeken houdt, wordt Greg Puciato tot nieuwe frontman gekroond. Dat resulteert in 2004 uiteindelijk in 'Miss Machine', wederom een intrigerend opus om u tegen te zeggen. Tijdens de opnames voor 'Ire Works' verlaat ook drummer Chris Pennie het kamp, maar dat weerhoudt meesterbrein Benjamin Weinman en de zijnen er niet van om weer met een knoert van een plaat af te komen.

Oorspronkelijk zou The Dillinger Escape Plan vorig najaar al samen met Meshuggah in ons land neergestreken zijn, maar dat concert werd om onduidelijke reden gecancelled. Met Leng Tch'e, Stolen Babies en Poison the Well in hun kielzog krijgen de heren vanavond alvast de kans om revanche te nemen. Ter gelegenheid daarvan dalen we af in de kerkers van Hof ter Lo voor een gesprek met Greg Puciato, het uithangbord van de groep. Puciato blijkt geen gruwelijk monster dat vleermuizen de kop af bijt, maar een aangename, praatgrage jongeman die honderduit vertelt over zijn belevenissen met de band.

'Ire Works' is jullie eerste album zonder Chris Pennie op drums. Heeft dat zijn impact gehad op de plaat?

Jazeker, alles wat te maken had met de situatie met Chris heeft zijn effect gehad op de nieuwe cd. Wij en Chris waren immers al enkele jaren van elkaar aan het vervreemden. Veel mensen denken dat hij gestopt is om bij Coheed and Cambria te gaan spelen, maar eigenlijk heeft hij ons verlaten vanwege persoonlijke meningsverschillen. Toen we in 2006 begonnen met schrijven, wisten we al dat het moeilijk zou worden om samen in een band te blijven. Heel wat van die interne spanning heeft dan ook zijn weerslag gehad op 'Ire Works'.

Wat is dan het verschil tussen hem en de nieuwe drummer, Gil Sharone van Stolen Babies?

Wel, stilistisch gezien is Chris behoorlijk machinaal. Hij is ongelofelijk getalenteerd, maar dat talent is meer gestoeld op een enorme hoeveelheid oefening. Chris deinst er niet voor terug om 9 of 10 uur per dag achter zijn drumkit te zitten. While Gil, he just has it. Ik heb nog nooit iemand gezien in mijn leven die zo natuurlijk begaafd was. Hij speelt groovier, terwijl Chris wat stijver is. Dat heeft onze sound natuurlijk een lange tijd gekarakteriseerd, want onze muziek is uitermate strak en precies. Maar Gil geeft onze stukken nu een soort swing mee die we vroeger niet hadden. En als mensen kunnen we op dit moment ook gewoon beter met elkaar opschieten.

Geen beperkingen

Jullie staan bekend om jullie complexe en vaak geschifte composities. Doen jullie dat met opzet of komt dat gewoon spontaan?

Veel mensen hebben daar een verkeerde indruk over. Alsof wij in onze repetitieruimte zitten met het idee dat we de meest onmogelijke dingen moeten maken. We zijn immers op een punt gekomen dat we niet echt beseffen hoe extreem we misschien wel klinken. Als andere mensen onze muziek horen, dan is het misschien ondoordringbare geluidsbrij, maar voor mij persoonlijk voelt het echt volledig normaal aan. We hebben de tracks van bij het begin opgebouwd en we proberen het gewoon spannend te houden. Dan valt het wel eens voor dat we uiteindelijk met redelijk wicked stuff naar buiten komen.

Op de nieuwe plaat is er een soort van tweespalt tussen splinterbommen als 'Fix Your Face' en meer melodieuze tracks als 'Black Bubblegum'. Hoe sta je daar tegenover?

Ik had eerst absoluut geen idee hoe de plaat eigenlijk ging klinken. Twee jaar geleden hadden we net 'Fix Your Face', 'Lurch', '82588' en 'Party Smasher' geschreven, dus ik vertelde iedereen dat de nieuwe plaat een absolute knaller ging worden. De volgende track was 'Black Bubblegum' en die kwam echt volledig uit het niets. We proberen onszelf gewoon open te stellen voor alles. We gaan ook niet neerzitten met de gedachte om een bepaald soort song te schrijven. De 13 nummers waar we tevreden over waren zijn uiteindelijk op de plaat terecht gekomen. Vanaf het moment dat je echt gaat denken in verschillende types van songs, ben je verkeerd bezig, denk ik. Dan kan je beter muziek voor iemand anders gaan schrijven.

Je gebruikt veel meer van je vocale capaciteiten dan de meeste zangers in de hardere sector. Voel je zelf de nood om te zingen temidden het geschreeuw?

Ja, zeker weten. Schreeuwen is leuk en het heeft zijn plaats, maar als Ben op de proppen komt met een song als 'Black Bubblegum', dan zou het redelijk belachelijk zijn om erover te schreeuwen. Net zoals het dom zou zijn om te zingen over pakweg 'Fix Your Face'. Ik probeer gewoon te zien wat het beste bij het nummer past en mijn invloeden juist te gebruiken.

Behalve metal en hardcore invloeden, maakt 'Ire Works' ook plaats voor elektronische intermezzo's. Is er iets dat jullie wegtrekt van de geijkte paden?

We zijn allemaal opgegroeid in een omgeving waar het muzikale spectrum veel breder was dan alleen maar hardcore en metal. Wanneer ik jong was, luisterden mijn ouders naar allerlei soorten muziek en ik was ook de enige in mijn vriendenkring die wel eens naar extreme dingen luisterde. Daarbij komt het gevoel dat we meer te vertellen hebben naarmate we ouder worden. You can't be pissed off all the time. We hopen dit immers nog wel tien jaar vol te houden. The Dillinger Escape Plan is gewoon een paraplu waar we alles onder kunnen steken. We willen niet beginnen met zijprojecten: als we een goed nummer hebben, gebruiken we dat gewoon. Het is niet zo dat wij opzettelijk uiteenlopende dingen doen, we leggen onszelf gewoon geen beperkingen op.

Oude en nieuwe helden

'82588' is de releasedatum van '...And Justice for All' van Metallica. Zijn dat jouw helden?

(lacht) Die plaat was absoluut een openbaring voor mij. Toen ik jong was, luisterde ik naar shit als Guns N' Roses en '...And Justice for All' was mijn eerste echte metalplaat. Ik herinner me dat ik de video van 'One' op televisie zag en het was zowat het meest angstaanjagende dat ik ooit gezien had. Het opende een hele nieuwe wereld voor mij: vervolgens kwamen Slayer, Megadeth,... Het maakt niet uit hoe oud ik wordt, telkens als ik die plaat opleg, krijg ik weer het gevoel alsof ik er voor de eerste keer naar aan het luisteren ben.

Hoe sta je tegenover de recente evolutie in de metalwereld? Jullie videoclip stond in Headbanger's Ball op MTV tussen metalcore en emo.

Het is op zich al redelijk vreemd om onszelf op televisie te zien. Het is een beetje surreëel. We maken gewoon muziek en als mensen die goed vinden is dat mooi meegenomen. Een tijdje geleden zaten we zelfs bij Conan O'Brien, een latenight talkshow op NBC. De muziekindustrie stuikt wel in elkaar, maar het internet maakt muziek nu beschikbaar voor iedereen vanaf zeer jonge leeftijd. Dat is bijzonder goed, het enige probleem is dat de mainstream de muziek vaak gaat degenereren. Dan krijgt je bands die allemaal hetzelfde klinken en mensen die er allemaal hetzelfde uitzien. Gelukkig zijn er nog integere bands zoals wij en Converge die daar iets tegenover kunnen stellen.

Jullie oorspronkelijke Europese tour met Meshuggah werd afgelast. Waarom was dat precies?

Meshuggah kon niet mee op tournee omdat ze anders hun album nooit op tijd klaar zouden krijgen. Ze werken nogal traag waardoor ze wel vaker optredens moeten afzeggen. We komen in juni wel terug voor festivals en tussendoor moet we wat shows met ze spelen, dus hopelijk lukt het deze keer wel. Het zijn helden van ons! Zonder hen zouden we niet klinken zoals nu.

Hilarische taferelen in de rechtszaal

Hoe gaat het voorlopig met deze tournee?

Dit is veruit de beste tour die we ooit hebben gedaan. We wisten eerst niet goed waaraan we ons mochten verwachten, want het is immers al drie jaar geleden dat we hier nog geweest zijn. Maar elke show die we al gedaan hebben totnogtoe was echt geweldig, zowel qua publiek als qua infrastructuur. We kunnen nu ook veel beter overweg met elkaar. Vier jaar geleden waren we alles na vijf weken kotsbeu, terwijl we het hier nu al zeven weken volhouden zonder enige problemen.

Gezien jullie livereputatie moet het toch aardig vermoeiend zijn.

Het is inderdaad bijzonder zenuwslopend. It burns you out pretty fast. Je leeft ook volledig geïsoleerd van je vrienden en de telefoonkosten liggen zo hoog dat je nauwelijks een paar minuten naar huis kan bellen. Maar we doen dit niet uit noodzaak, we doen het omdat we het gewoon nog steeds leuk vinden. Sommige mensen zijn ertegen bestand en anderen niet, dus hopelijk houden de nieuwe jongens het vol. (lacht)

Tegenwoordig worden jullie zelfs aangeklaagd omdat er jongeren gewond raken op jullie shows.

Op het einde van april wordt ik weer op de rechtbank verwacht... (aarzelt) Normaal mag ik er niet over praten, maar ik denk dat het hier niet echt een probleem vormt. Het eigenlijk een rechtstreeks gevolg van de grijze zone tussen mainstream en underground waar we het daarstraks over hadden. Steeds meer mensen komen in aanraking met extreme muziek. Jongeren die vorig jaar nog naar Blink 182 zaten te luisteren, komen nu naar ons kijken, to see what it's all about, you know? Maar ze beseffen blijkbaar niet dat het er dan in het publiek wel eens stevig aan toe gaat. Dan komt er wel eens een jonge gast thuis met een blauw oog of wat dan ook. Soms vinden de ouders er niets beter op dan iedereen aan te klagen: de band, de club, de promotor of zelfs de platenmaatschappij, hoewel die absoluut niets te maken hebben met het livegebeuren. We hebben nog nooit verloren, maar het blijft een pain in the ass om steevast naar de rechtszaal te moeten trekken. Het is eigenlijk hilarisch om advocaten en rechters te horen spreken over stagediven en crowdsurfen. Je ziet echt aan de uitdrukkingen op hun gezichten dat het een compleet absurde situatie is.

Om af te sluiten: wat wil je graag nog bereiken met The Dillinger Escape Plan in de toekomst?

'Ire Works' is voorlopig onze grootste verwezenlijking. Door de situatie met Chris wisten we eerst niet of de plaat überhaupt wel uit zou komen, maar uiteindelijk hebben we er toch iets van kunnen maken waar we trots op kunnen zijn. De huidige line-up is ook zonder twijfel de sterkste. Het voelt in elk geval alsof we nog steeds iets te vertellen hebben. Mijn voornaamste wens is dat we als band creatief nog tot het uiterste van onze mogelijkheden gaan. Ik wil geen 50 jaar zijn en beseffen dat we eigenlijk toch niet alles uit de kast hebben gehaald. In dat opzicht hoop ik dat we kunnen doorgaan tot ons verhaal verteld is, zonder elkaar in de haren te hoeven vliegen.

Wanneer het interview afgelopen is, heeft Leng Tch'e het podium al verlaten, maar even later betreedt Stolen Babies de arena. Hun monsterlijke sound verzuipt eerst in de geluidsmix, maar ook wanneer de songs beter doorkomen blijven de wenkbrauwen gefronst. De gitaristen gaan immers gehuld in jurken en de frontvrouw heeft behalve een imposant stemgeluid ook een accordeon meegebracht. Het resulteert in enkele op zijn minst intrigerende composities die helaas niet over de hele lijn kunnen overtuigen. Waarschijnlijk komen ze op fysieke drager beter voor de dag. Het volgende muzikale intermezzo wordt verzorgd door Poison the Well. Ze zorgen voor een inspiratieloze show die agressieve hardcore koppelt aan melodieuzere interludia. Erg origineel klinkt het allemaal niet, maar het jonge volkje voor het podium kan het duidelijk wel smaken. The Dillinger Escape Plan komt zijn fameuze livereputatie alle eer aan doen. De band zal de concurrentie genadeloos bij zijn nekvel te grijpen, zorgvuldig in mootjes te hakken en vervolgens schijnbaar achteloos onder de mat te vegen.

In het furieuze openingskwartet nestelen zich allesverwoestende molotovcocktails als 'Panasonic Youth' en 'Fix Your Face'. Een ontketende Benjamin Weinman op gitaar voert zijn manschappen aan doorheen een verzengde setlist die vooral bestaat uit materiaal van het recente 'Ire Works' en doorbraakplaat 'Miss Machine'. Bandleden stuiteren hyperkinetisch heen en weer en beklimmen te pas en te onpas elkaars materiaal: bassist Liam Wilson verliest er zelfs even zijn versterking door. De intrigerende geluidscollage 'When Acting as A Particle' mondt uit in de kopstoot 'Nong Eye Gong', waarna een imposant rockend 'Milk Lizard' tekent voor een van de vele hoogtepunten van het concert. Met de gitaristen die bovenop de twee geluidstorens naast het podium als kers op de taart. Tussendoor is 'When Good Dogs Do Bad Things' aan de beurt, een track uit de samenwerking van de groep met Mike Patton. Puciato toont dat de leerling zijn meester kan overtreffen en tijdens een kleine drumsolo illustreert Gil Sharone dat hij zijn plekje op de drumkruk allerminst gestolen heeft. Behalve 'Black Bubblegum' passeert ook het oudje 'Sugar Coated Sour' de revue en na een kort oponthoud is het uiteindelijk een verschroeiende versie van 'Sunshine the Werewolf' die het licht mag uitdoen.

De heren van The Dillinger Escape Plan trokken een waar inferno door Hof ter Lo en toonden waarom ze de vaandeldragers van de nieuwe metalgeneratie zijn. Een bom van rauwe energie, technische hoogstandjes en verschroeiende teringherrie deed de zaal op zijn grondvesten daveren. In nauwelijks 45 minuten chaotische muzikale perfectie herleidde de groep het gros van de zogenaamd vernieuwende bands tot een voetnoot in de muziekgeschiedenis. Hun verhaal is duidelijk nog lang niet uitverteld.