---

Puristen maken hen uit voor sell-outs, maar steeds meer metalfans krijgen oog voor hun onontkoombare kwaliteit. Het tweetal Satyricon speelde vijftien jaar geleden één van de belangrijkste rollen in de opkomst van de Noorse black metal. In de loop van hun carrière zijn ze anderen steeds voor geweest door tegen de stereotiepe verwachtingen van het genre in te gaan. De synths en akoestische gitaren op hun eerste twee albums, de kleurige corpse paint en professionele typografie van hun doorbraak 'Nemesis Divina' en de videoclip(!) van 'Mother North': Satyricon werd er aanvankelijk steeds voor uitgejoeld maar later schaamteloos geïmiteerd. Ook de furieuze industrialtoetsen op 'Rebel Extravaganza' en de rechttoe-rechtaan-mentaliteit van hun twee meest recente albums werden niet van kritiek gespaard, maar bleken achteraf lang niet zo'n idiote stappen. Eén ding staat buiten kijf: Satyricon evolueert constant, en dat is opmerkelijk zeldzaam in het (black) metalwereldje. Tijdens hun Belgische doortocht op de 'Now, Diabolical'-tournee mocht de ingetogen maar zelfzekere drummer Frost iets meer vertellen over het reilen en zeilen binnen de 'Dominions of Satyricon'.

Bij het binnenkomen in de backstage van Hof ter Lo vraag ik naar Satyricons tourmanager. Twee dikke, kale en overvol getattoeerde heren-met-baard kijken me bevreemdend aan en wijzen me na een kordaat "Follow me" de weg. De manager blijkt een vriendelijke maar zenuwachtige man die onmiddellijk na mijn aankomst op zoek gaat naar Frost. Een stem in de kleedkamer beweert niet te weten waar die uithangt. Nadat de manager de drummer zijn naam roept, verschijnt er helemaal op het eind van de gang een lange man met zwarte haren en sik, een openstaand hemd boven een strakke torso en leren laarzen en broek (mét pentagram erop). Hij klapt verbijsterend hard in zijn handen zodat hij niet hoeft te roepen, maar de manager merkt het niet op en zet zijn zoektocht verder op het podium. Na enkele nodeloze telefoontjes doemt de zwarte gedaante rustig maar plotseling als een schim achter ons op. Een pijnlijk stevige handdruk en een erg beleefde begroeting later zit de drummer voor mijn neus. Ik vraag een beetje water en vooraleer de manager goed en wel door heeft waar de flessen staan, heeft Frost me al geruisloos maar kordaat een glas voor de neus gezet. Kjetil Haraldstad blijkt een verlegen hoewel enthousiaste man met een zachte stem en een bescheiden intelligentie. Niet wat je meteen verwacht als je hem op een foto ziet staan, maar schijn bedriegt.

Een steeds duidelijkere essentie

Hoewel je beweert met 'Volcano' een nieuwe muzikale stap te hebben gezet die je nu met 'Now, Diabolical' verder uitwerkt, klinken beide albums naar aloude Satyricon-gewoonte toch vrij verschillend. Is het een muzikaal statement om steeds progressie te boeken en niet zoals zo vele black metalgroepen voorspelbaar te klinken?

Obviously. Hoewel ik het niet direct een statement zou noemen. Het is vooral een natuurlijke consequentie van de wil om creatief te zijn. Dat is voor mij de essentie van een artiest op eender welk vlak: jezelf steeds willen ontwikkelen, verbeteren en nieuwe domeinen opzoeken. Iedereen met een gezonde dosis inspiratie zal volgens mij de hele tijd evolueren. Het zou trouwens ook enorm saai en onvoldoende zijn om onszelf constant te herhalen. Weet je, binnen het extreme metalgenre zijn er elke week honderden albums die letterlijk hetzelfde klinken en daar hebben wij allesbehalve behoefte aan. Het is misschien een ietwat elitaire filosofie, maar wij willen steeds op de voorgrond treden en dingen tot op hun grenzen aftasten. Satyricon zal nooit de paden van anderen volgen, maar een nieuw spoor vinden en geïnteresseerden de weg wijzen. Daarom speelt elk album dat we uitbrengen logischerwijze met nieuwe elementen.

Wat meteen opvalt aan 'Now, Diabolical' is het prominente rock-'n-roll-gevoel dat alle nummers uitstralen. Hebben jij of Satyr een voorliefde voor oude, pure rock-'n-roll?

Geen van ons luistert echt naar rock-'n-roll op zich, maar onze grootste inspiratie ligt nog steeds bij oudere black metalgroepen als Venom, Bathory en Celtic Frost. De muziek van die groepen heeft een erg duidelijke rock-'n-roll-feel. Als metalband kan je trouwens sowieso niet om de onherroepelijke invloed van Black Sabbath, Led Zeppelin of Deep Purple heen. Wij zijn er niet diréct door beïnvloed aangezien we volledig ons eigen ding doen, maar uiteraard is er een duidelijke link met oude, erg rockgeoriënteerde black metal. We wilden vooral een krachtig recht-voor-de-raap-album maken met 'Now, Diablical' en daar leende het traditionele rockrecept zich het beste voor. Sinds 'Volcano' zijn onze nummers helderder en hebben ze een stevigere structuur. Aangezien dat goed werkt voor ons omdat de sfeer dan duidelijker naar voren komt, wilden we dat idee verder uitpuren. De focus van 'Now, Diabolical' ligt dan ook op de nummers zelf en niet op de muzikaliteit ervan. Wie niet waagt, niet wint. Tegenwoordig trekken groepen meer en meer de kaart voor snelle en technische black metal, waardoor het genre steeds meer gelijkenissen vertoont met death metal. Wij kiezen ervoor om op zoek te gaan naar de wortels van het black metalgenre en de essentie ervan bloot te leggen.

Ook de metaforiek in jullie teksten en songtitels wordt steeds directer: is dat eveneens een deelaspect van jullie muzikale zoektocht om de essentie van het genre te kunnen vatten?

Zeker, het gaat ons steeds om de totaliteit van een album. Muziek, teksten, sfeer, foto's, beelden: het geheel moet voor ons meer zijn dan de delen der som. 'Now, Diabolical' heeft trouwens ook weer die speciale melancholische sfeer, quasi vergelijkbaar met ons debuut 'Dark Medieval Times'. Ik denk dat het oproepen van die sfeer overigens enkel Noorse bands gegeven is.

'Now, Diabolical' is ook met een stevige voorsprong jullie best verkochte album: vervult dat je met een bepaalde trots?

Wel, het feit dat het simpelweg ons beste album is, verklaart alles. Het is uiteraard leuk om op grotere podia te spelen en meer mensen te bereiken, maar waar we vooral trots op zijn is het feit dat we muzikaal steeds meer vooruitgang boeken. Als we nu minder zouden verkopen omwille van onze muzikale keuzes, dan zouden we nog het been stijf houden. Zo simpel is het.

Voor de eerste keer prijken er nu blazers op een Satyricon-album, hoewel jullie dit al veel vroeger hadden willen doen. Een financiële reden?

Een gedeeltelijk financiële, maar vooral een praktische reden: je moet eerst en vooral een orkest vinden dat de moeite wil doen om te vatten wat je wil bereiken. We hebben erg veel geluk gehad dat we in Øivind Westby een orkestleider hebben gevonden die de donkere kant van onze muziek begreep en erin slaagde zijn muzikanten de juiste mentaliteit bij te brengen. Er was voor beide partijen een minimale communicatie nodig om elkaar volledig te kunnen volgen. Øivind gaat trouwens ook een heleboel arrangementen uitschrijven voor oudere Satyricon-nummers.

Jullie gaan inderdaad in november op een Noorse tournee met een heel blazerorkest: kijk je daar naar uit en welke oudere nummers ga je van een blazerarrangement voorzien?

Ik kijk er enorm naar uit, want het zullen enkele speciale avonden zijn voor ons en onze fans. Welke nummers er juist gaan gebruikt worden is nog niet beslist. We hebben al met Øivind rond de tafel gezeten en enkele voorstellen gedaan. Nu gaat hij er de meest bruikbare dingen uitkiezen en dan zullen we samen de knoop doorhakken. Maar we hebben nog niet eens gerepeteerd met het blazerorkest, dus het idee staat momenteel nog in zijn babyschoentjes. Er zullen in elk geval véél blazers te horen zijn, dat kan ik je verzekeren. En we zullen de shows opnemen, dus misschien kunnen we er op een later stadium nog wel iets meer mee doen. Maar dat valt allemaal nog af te wachten. Kennissen en idealisme

System of a Down-gitarist Daron Malakian heeft 'Volcano' gedistribueerd in Amerika via zijn eigen label EatUrMusic. Zijn er plannen om in de toekomst nog met hem te werken?

Niet echt. Daron heeft het zo druk met System of a Down dat hij zijn label ondertussen zowat heeft opgedoekt. Voor hem was het een hobby die net iets te veel tijd in beslag nam. We hebben System of a Down leren kennen toen ze in Oslo speelden en aangezien zij grote Satyricon-fans zijn, stelde Daron zelf voor om 'Volcano' te promoten.

Zijn jullie ook System of a Down-fans?

Not at all. None of us are, really. Maar er is uiteraard een enorm wederzijds respect. System of a Down heeft een groots statuut en ze zijn bijzonder sterk in het opstellen van grote optredens. Ik heb bewondering voor de energie die ze op podium tentoonspreiden, ook al vind ik hun muziek niet echt geweldig.

In juni hebben jullie op het reusachtige Download Festival in Donington gespeeld. Wat is je in de eerste plaats bijgebleven?

We blijven het zeggen: it was short but sweet. Aangezien Down zijn set te lang heeft gerekt hebben wij maar drie nummers kunnen spelen, maar we hebben een heleboel mensen hongerig gemaakt naar meer. We hebben dus zeker een resem nieuwe zieltjes voor ons kunnen winnen en ook enorm veel positieve reacties gekregen.

Hoe voelt om naast een wereldgroep als Metallica te mogen optreden?

(ijzingwekkend kalm) Het doet me niet zoveel, om eerlijk te zijn. Lars is blijkbaar een enorme fan van onze laatste twee albums en Satyr kent de gasten van Metallica ondertussen persoonlijk, maar ik houd me daar grotendeels buiten.

Op internetforums zijn er steeds een heleboel zogenaamde Satyricon-fans die blijven beweren dat 'The Shadowthrone' (1994) jullie beste album is, hoewel jullie ondertussen op alle vlakken enorm verbeterd zijn. Heb je enig idee waarom zulke lui kost wat kost vasthouden aan die ene cd?

Helemaal niet. Ik vind het zelf zonder twijfel ons zwakste album, zelfs 'Dark Medieval Times' is beter. Hoewel ik uiteraard een liefde koester voor al onze albums, heb ik een specifiek probleem met 'The Shadowthrone'. Om te beginnen zijn de gitaren veel te clean: ik hou enorm van gitaren met veel distortion, zoals op ons eerste album. Als je een lo-fi-productie hanteert, vind ik dat je die ineens extreem en consequent moet doortrekken. Verder vind ik de cd veel te melodisch en vooral te bombastisch. Geef mij maar ons recentere werk: dat is harder and blacker. Ik heb geen last met melodieën, harmonieën of middeleeuwse sferen, integendeel, maar trop is teveel. Denk daarbij nog eens aan de zwakke productie en dan weet je het wel.

Je zegt zelf dat je niet van gothic black metal of technische black metal houdt, maar nummers als 'The Dawn of a New Age' of 'Filthgrinder' zijn toch best wel technisch?

Absoluut. Ik heb er gewoon een probleem mee dat black metal als genre steeds meer een technisch gerichte focus krijgt en daar kan ik niet mee om. Niets tegen technische bands, maar het genre op zich moet eerder op sfeer dan op muzikaliteit gericht zijn, vind ik. Dat is wat black metal net tot zo'n speciaal genre maakt en die essentie zou mijns inziens terug meer moeten gecultiveerd worden. Al die groepen die zich enkel focussen op het technische aspect helpen daar allesbehalve aan mee.

Refereer je misschien naar een band als Dimmu Borgir?

Nee, zeker niet. Dimmu Borgir is een groep die voor mij buiten het genre valt. Ze zijn masters of their game en ze weten goed waar ze mee bezig zijn, maar ik kan hun muziek niet donker noemen. Het is extreme metal, akkoord, maar absoluut geen black metal. Nogmaals: ik heb zeker niets tegen technische groepen, maar er moet een tegengewicht zijn. Wat gothic black metal betreft: toen dat subgenre enkele jaren geleden steeds populairder werd, hebben wij ons punt duidelijk gemaakt met 'Rebel Extravaganza'. Dat album had één boodschap: Hallo? Waar gaat dit allemaal naartoe? Het is daardoor misschien een controversieel album geworden, maar ik denk dat die turn to the left op dat moment echt broodnodig was. Heel wat bands hebben zich daar gelukkig ook door laten inspireren.

Zie je Satyricon zelf ooit nog technische black metal spelen?

Dat zou in elk geval erg ongepast geweest zijn op 'Now, Diabolical'. Ons volgende album zou uiteraard een supertechnische cd vol blastbeats kunnen worden als we dat willen, maar ons nieuwe album moest het hebben van een andere muzikale taal. Te veel blastbeats hadden van 'Now, Diabolical' een onnatuurlijke en ronduit storende plaat gemaakt, nu is het een zeer expressief werk. Sportiviteit versus gezondheid

Je beweert dat je niet naar de drums op 'Nemesis Divina' (1996) kan luisteren zonder gefrustreerd te zijn. Is het de klank of de performance die je stoort?

(met een wrange glimlach) Om het diplomatisch te stellen: ik vind de performance verschrikkelijk. Zoiets stoort me veel minder op ons debuut, aangezien we toen meer motivatie dan talent hadden en er toch in geslaagd zijn een sferisch album in elkaar te steken. Op 'Nemesis Divina' is de performance van groter belang en net daarom stoort het me zo. Toen de plaat uitkwam was het best in orde, maar als ik er nu tien jaar na datum naar luister, kàn ik er niet meer tevreden over zijn.

Met de enorm intensieve drumpartijen die jij speelt, zoals bijvoorbeeld de bliksemsnelle coda van 'The Scorn Torrent', moet je jezelf ongetwijfeld in conditie houden.

Zeker, ik doe dagelijks fitnessoefeningen in de kleedkamer. Ik heb echter ook soms behoefte aan medicatie en andere oefeningen, aangezien bepaalde delen van mijn lichaam en spieren door die supersnelle blastbeats overbelast geraken. Aangezien ik zo goed als nul procent techniek heb, speel ik volledig op kracht en uithoudingsvermogen, met heel wat blessures als gevolg. Maar zolang je gemotiveerd en gefocust blijft, is dat allemaal te verhelpen. Je kracht en snelheid bouwen natuurlijk ook steeds op. 'The Scorn Torrent' was indertijd een uitdaging voor mij, maar nu zou ik die passage dubbel zo lang en dubbel zo snel kunnen spelen zonder moe te worden. Drummen is een sport, hé?

Je weigert resoluut om basdrumtriggers te gebruiken in de studio, waardoor je een warme akoestische drumklank creëert. Gebruik je daarentegen triggers tijdens optredens?

Uiteraard. Met de snelheid waar ik mee speel zou het anders een regelrechte brij worden. Ook tempowisselingen en blastbeats zouden in een herrie verzanden, dus op het podium heb ik praktisch geen keuze.

De laatste keer dat jullie in België speelden - met de uitzondering van Graspop vorige zomer - was in Vosselaar in 2003. Het schijnt dat je die show hebt gespeeld met een gebroken been?

(zonder een spier te verrekken) Ja, en ik hoop zoiets nooit meer te moeten doen, want dat was verdomd pijnlijk. Ik heb twaalf optredens gespeeld met mijn rechterbeen in het gips en geloof me: dat valt zwaar tegen. Achteraf gezien ben ik natuurlijk blij dat ik de tournee toen niet heb laten schieten, maar op het moment zelf was het niet bepaald een lachertje.

Ten slotte: voor een black metaldrummer heb je een opvallend persoonlijke stijl die ook grotendeels het Satyricon-geluid bepaalt. Ben je daar bewust mee bezig?

Ik denk daar eigenlijk niet zo specifiek over na. Drummen is voor mij iets waar ik constant op een erg intensieve manier mee bezig ben en ik probeer simpelweg om zo gepast mogelijke drumpartijen te bedenken. Zolang je volledig voor iets gaat en er onvoorwaardelijk in gelooft, komt al de rest volgens mij vanzelf.

Het zij zo.