---

In de horden folkmetalbands van de laatste jaren is een vrolijke huppelsound legio geworden. Echter, het kan ook anders. Dat bewijst Kampfar ten volle: hun sound is gebaseerd op folkmelodieën, maar dan van het grimmige en melancholische soort. Dat geeft hun rauwe metal een scheppingskracht die weinigen evenaren. Na al die jaren staat frontman Dolk nog steeds aan het roer en hij heeft nog niets van zijn doorzettingsvermogen verloren.

Mare' komt over als een van de meer agressieve platen van Kampfar. Voelde je een nood om het heftiger aan te pakken?

Het is zo geweldig om het album vast te kunnen nemen, ik kan nu al zeggen dat dit schijfje voor mij altijd verbonden zal zijn met bloed, zweet en tranen. In elk geval heb ik dezelfde aanpak gehanteerd als op 'Heimgang', aangezien alles nog steeds sterk verbonden is met geschiedenis. Het draait terug om Noordse feiten, maar naar mijn gevoel is de plaat meer behekst en duivels dan ooit tevoren. Daardoor steekt het uiteraard af tegen onze vorige platen en zeker tegen 'Heimgang'. We gingen ook uit van het standpunt om old school te zijn op een moderne manier en klank, en ook eerlijk te blijven. Dat gegeven alleen al verschilt van de vorige albums. Met 'Mare' deden we een poging om onszelf te herdefiniëren zonder onze identiteit en onze basis te verloochenen. Op die manier staan we nu een stuk verder. Ik ben er heel blij mee dat het ons ook gelukt is: old school Kampfar maar modern. Een zeer moeilijke taak!

Dit is het eerste album zonder je kompaan Thomas. In hoeverre heeft zijn vertrek een impact gehad op de band?

Thomas en ik speelden zeventien jaar samen, dus een groot stuk van mezelf stierf toen ik de boodschap kreeg dat hij ons verliet. Niets was gepland, en ook al wist ik dat er iets aan de hand was, kwam dat bericht nog altijd als een schok. Ik moest geruime tijd in afzondering zijn toen de plaat af was. Zoals ik al zei: deze keer waren er bloed, zweet en tranen nodig. 2010 was niet meer of niet minder dan een veldslag voor ons. Thomas dan nog te verliezen, dat was de vreselijke kers op de taart. Voor mij voelde het aan alsof ik mijn muzikale broer verloor. Maar we zullen altijd verbonden blijven in vriendschap en respect tegenover elkaar, daar bestaat geen twijfel over! Niets kan daar wat aan veranderen. Mensen zijn nogal snel om allerlei veronderstellingen te poneren, maar ik zal Thomas nooit mijn rug toekeren en dat is de waarheid.

Het is zelfs zo dat Thomas 'Mare' niet mee heeft ingespeeld, maar hij was wel bij de creatie van het album. Dus eigenlijk is hij er wel bij, en toch ook weer niet. Dit is absoluut geen geheim. Hij hielp mee het geheel vorm te geven, maar nam geen noot muziek op. Hij had compleet genoeg van black metal en daardoor konden we ons muzikaal pad niet samen verderzetten. Uiteraard heeft dat zijn invloed gehad op de psyche van Kampfar, maar ik ben ervan overtuigd dat de band sterker is dan een enkeling, vandaar dat we er nog steeds staan!

Jullie hebben altijd al een folkinvloed gehad, zonder overdreven vrolijk of hoempapa te klinken. Hoe krijg je dat voor elkaar om zo'n duistere en melancholische atmosfeer te scheppen?

Helemaal in het begin – ergens in 1994 – noemde ik onze muziek 'Norse pagan folklore metal'. Voor mij was dat gewoon de omschrijving van wat we deden. Vandaag de dag is die term helaas om zeep geholpen door al die “happy metal”. We willen daarmee niet vergeleken worden want het draaide daar nooit om bij ons. 'Mare' is misschien of hopelijk een scherpe kant dat ons apart zet van die vrolijke Fransen. Daarom voel ik me ook meer verbonden met black metal de laatste tijd.

Ik probeer me te focussen op wat Kampfar doet tegenwoordig. We weten waar we mee bezig zijn en waar we naartoe willen, dus dat is voor mij een pak interessanter dan bezig zijn met al die regeltjes die steeds opduiken in de muziek. Al bij al denk ik dat die combinatie natuur, heidendom en metal gewoonweg mezelf is. Ik heb geen ander duidelijk antwoord. Of anderen dat nu wel of niet doorhebben, is niet mijn probleem.

Voor de opnames van 'Mare' trokken jullie naar de Abyss-studio. Waarom precies daar?

We zijn Peter (Tägtgren – GVC) meer dan eens tegengekomen op festivals en na een hoop gesprekken besloten we te kiezen voor Abyss. Hij is een bijzonder drukbezet man – en dat is nog voorzichtig uitgedrukt – maar we wilden het album niet in zijn studio opnemen als hij zelf niet achter de knoppen zat. Gelukkig voor ons wilde hij dat wel en samen hadden we vergelijkbare ideeën voor deze plaat. We zijn altijd al tegendraads geweest binnen black metal en we hadden nog nooit een “metalproducer” gebruikt. Dat tegendraadse was nog steeds ons uitgangspunt, maar met een moderne klank zonder de rauwheid te verliezen.

Peter is zonder enige twijfel een geweldige kerel. Naar mijn gevoel is hij de beste geluidsman waar ik ooit al mee gewerkt heb. Eerlijk gezegd denk ik dat veel mensen niet beseffen hoe goed hij is. Vaak hebben anderen hun naam en faam meegekregen door iets wat ze ooit in een ver verleden gepresteerd hebben, maar dat zegt niets over hun huidige kennis en vaardigheden. Peter zit niet in die laatste categorie. Hij tilde ons album naar een plaats die ik niet had verwacht.

We bleven ongeveer vier weken in de Zweedse bossen met Peter in Abyss. Hij was echt de perfecte partner voor ons. Het was een moeizame tocht van begin tot eind, maar dankzij Peter's technische finesse en zijn kunde is het geheel iets geworden waar we bijzonder trots op kunnen zijn. Dankzij hem hebben we geen drums moeten invoegen op digitale wijze, geen triggers moeten gebruiken of iets van die andere rommel. Het maakt me erg trots dat te kunnen zeggen in deze tijden.

Sinds de release van 'Kvass' volgen jullie albums elkaar veel regelmatiger op. Heb je dan nog veel materiaal van de tijd dat Kampfar al bij al stil lag?

Nee. Die periode van stilte ging meer over door het leven geraken, om eerlijk te zijn. Ik schreef in die periode gewoon geen muziek.

Jouw voorkeurstaal is nog steeds Noors, hoewel je soms een paar songs in het Engels zingt. Hoe beslis je welke nummers een andere taal nodig hebben?

Goh, dat is bijna onmogelijk om te zeggen. Het verschilt naargelang een nummer een paar jaar nodig heeft om te vervolledigen, dan wel dagen of uren. Zo was het deze keer ook. Het titelnummer werd pas de laatste nacht geschreven met whisky voor we naar Zweden vertrokken. Kampfar heeft wat druk nodig om creatief te zijn, denk ik. Daarna moet ik mijn hart volgen. Dat is zo met de teksten, en zeker met de taal.

In het Engels is een 'mare' een droom. Is dit ook van toepassing op het album?

'Mare' is enkel verbonden met hekserij en geschiedenis en het zou een vraagteken moeten plaatsen bij wat nu precies duivelskunsten en kwaad is. Wat is zwart en wat is wit? De waarheid is niet altijd wat geschiedenis ons voorschotelt.

In elk geval is 'mare' vrij vertaald 'de heks'. Het woord zelf is het begin van het woord voor nachtmerrie in het Noors (“mareritt”). De term nachtmerrie komt hier vandaan. Dit is gewoon oude folklore! En het past netjes bij het album als titel. De plaat is een directe confrontatie tussen het christendom en hekserij, of meer precies wat de priesters dachten dat hekserij was. Het is behoorlijk Noors geschiedkundig maar ook een grote eerbetuiging aan de sterke vrouwen in onze geschiedenis die hun eigen weg gingen. Deze keer is het een dikke, vette rode draad van begin tot eind, tekstueel gezien. Het album is meer hekserig en duivels dan ooit tevoren en het is een herinnering voor de Noorse geschiedkundigen en christenen, als ik het zo mag stellen. 

Met 'Mare' hebben we onszelf geherdefinieerd. Dat gaat ook op voor de hoes. Het is zwarte kunst met de naam “she-devils” en we proberen donkere kunst te brengen, dus past het als de hel!

Jullie releaseparty was in Nederland, wat nogal vreemd lijkt voor een Noorse band. Waarom precies daar?

Da's erg makkelijk te beantwoorden: onze drummer Ask woont al vijf jaar in Arnhem. Nederland is dan nog eens het centrum van Europa, dus dat was snel beklonken. Niets meer, niets minder.

Er zit vaak een thema in je albums. Hier ook?

Zoals ik al eerder aanhaalde, gaat 'Mare' over hekserij en ik ben deze keer ook diep gegaan in deze materie. Zodra ik de Abyss studio verliet voelde ik me zowaar opgelucht! Het was erg intens om deze plaat te maken en alleen te leven met mijn whisky terwijl ik me concentreerde op teksten de laatste week. De atmosfeer van de studio duwde me nog verder. Toen ik terug naar huis ging, had ik net een droom achter gelaten. Het album is de strijd tussen christendom en hekserij, en deze keer heb ik de rode draad dubbel en dik gezet, zodat iedereen het kan opmerken.

Sinds 'Kvass' heb je regelmaig albums opgenomen en getoerd. Hoe voelt het om je muziek nu vaker en op grotere schaal te presenteren?

Ik ben zo trots dat ik kan rondreizen en shows spelen, en mensen te ontmoeten die tien uur gereisd hebben om een Kampfar-show te zien. Dit is veel echter dan platen verkopen. Het maakt me ook nederig en fier op hetgeen we doen. Ja, we doen weer de vuile clubs aan, of de slecht voorziene maar we ontmoeten ook onze meest trouwe fans van de 'Kampfar Horde' en dat betekent alles. In elk ander geval zouden we het beter opgeven, denk ik.