De enige constante in de carrière van het Portugese Moonspell is dat deze jongens zichzelf constant heruitvinden, gekoppeld aan een rigide kwaliteitscontrole. Of het nu gaat om de amoureuze black metal van 'Wolfheart', het gothic meesterwerk 'Irreligious' of het experimentele 'The Butterfly Effect': Moonspell kan het allemaal en doet dat dan ook. Met 'Alpha Noir/Omega White' zijn de heren weer helemaal terug naar hun donkere, gotische periode gegaan, met een sublieme plaat tot gevolg. Meesterdichter en nieuwbakken papa Fernando Ribeiro licht alles even toe.
Het is al even geleden dat jullie een album uitbrachten, wat begrijpelijk is aangezien de laatste drie elkaar behoorlijk snel opvolgden. Maar waarom nu ineens twee tegelijk?
Het was de manier waarop de muziek zichzelf openbaarde en wij volgden dat instinct gewoon. We wisten dat we deze keer meer tijd wilden vrijmaken om nummers te pennen. Dat was vooraleer we onszelf ertoe aanzetten om een dubbele plaat te maken. Na de drie albums hiervoor en het uitgebreide toerschema was het tijd om terug iets meer bezig te zijn met het schrijfproces. De eerste tracks die we deden, waren 'Lickanthrope', 'Blasphemy' en 'White Omega'. We konden opnieuw doen zoals gewoonlijk en al die emoties in een enkele schijf gieten, maar we plantten de zaadjes in verschillende grond om te zien wat er zou ontkiemen. Dat gaf ons een enthousiaste boost en daarom werd dat het concept van het album. Het was dus eerder iets dat ons overkwam en niet het gevolg van een groots opgezette planning.
'Alpha Noir' en 'Omega White' zijn tegengestelden, zowel alpha/omega en zwart/wit. Maar jullie doen nooit iets zo voor de hand liggend, dus zit er nog iets anders achter?
De zon en de maan, Apollo en Morpheus, Mars en Narcissus, Janus, de twee kanten van een muntstuk: al deze dingen hebben gemeen dat de menselijke geest erachter zit. Alle grote pantheons werden gemaakt door mensen, daar ben ik zeker van. Zodoende konden zij zichzelf voorstellen en hun verhaal vertellen met symbolen en mythes. Die creatieve kracht, die menselijke factor is hetgeen me het meest inspireert om teksten te schrijven en concepten te bedenken voor Moonspell. De nuances, de manier waarop we omgaan met dingen en beslissingen, duisternis en hoop is ook iets wat me fascineert. Voor mij is 'Alpha Noir' een motiverende plaat, eentje die schreeuwt om actie, retributie, iets dat je kan laten zien dat jouw daden het verschil kunnen maken. Het is een donkere enveloppe met een witte brief erin. 'Omega White' is dan de herstelkamer waar je bijkomt nadat je net de arena hebt verlaten. Daar huil je om je vrienden, verloren liefdes of onvervulde verlangens.
'Memorial' was erg extreem, 'Night Eternal' potig maar erg gelaagd en deze voelt meer afgerond, meer als 'Irreligious'. Is dit omdat jullie zo'n afkeer hebben om jezelf te herhalen?
Dat is de moeilijkste vraag aller tijden om deftig te beantwoorden. Verandering is eigen aan ons. Nieuwe dingen proberen, ergens vreemd te belanden, risico's te nemen: dat zit in ons DNA ingebakken toen we de band begonnen in de jaren negentig. Dat was een tijd toen avant-gardistische ideeën en underground metal elkaar vlot konden tegenkomen. Toen kreeg je ook vaker geweldige albums en bands als Opeth en Tiamat. Het komt dus eerder daar vandaan en is niet echt een gevolg van onszelf willen bewijzen als zijnde slimmer of diepzinniger dan bands die het handboekje volgen. Het is als geloof, neergeschreven in innerlijke lijnen.
Fernando Ribeiro - midden (foto: Paulo Moreira - Naked Fotografia)
Hoe reageerde jullie platenfirma toen jullie plots met een dubbelalbum op de proppen kwamen?
Napalm wist al dat Moonspell niet de meest voorspelbare band in de wereld is. Ze waren er alleszins erg enthousiast over terwijl andere labels al problemen begonnen te maken. Het is gewoon een kwestie van vertrouwen en Napalm deed een geweldige job: de uitgaves zien er geweldig uit en ze zijn ook trots op hetgeen ze doen op een manier die volgens mij dicht bij de fans staat. Ze waren verzot op de plaat en dat betekent het meeste voor ons, meer dan geld en meer dan grote distributiedeals.
'Omega White' is de rustige plaat, maar waarom precies twee? Konden jullie de songs niet verzoenen op een enkel album?
Het was niet onmogelijk, maar zoiets deden we al eerder. Vandaar dat we reden genoeg hadden om deze keer twee schijfjes te maken. Volgens de hele band schreven we zo betere metalsongs en betere atmosferische tracks. De vier jaar van schrijven waren echt genietbaar voor ons omdat het zo speciaal aanvoelde en het kon ons eigenlijk niet schelen hoe de buitenwereld erop zou reageren. Dat kwam pas later, toen we al onze kaarten op tafel hadden gegooid.
De dubbelaar zal enkel beschikbaar zijn in beperkte oplage. Is het niet jammer dat het tweeluik niet voor iedereen beschikbaar is?
Muzikanten komen vaak op splitsingen en moeten heel dikwijls de moeilijkste richting kiezen. Niets is perfect nu het internet een wapen is dat zich keert tegen labels en muzikanten zitten dan dikwijls in het spervuur. We moeten niet naïef gaan doen, iedereen kan onze muziek verkrijgen zonder de plaat te kopen. Daar rekenen we altijd op dus hebben wij en Napalm besloten om iets speciaal te doen voor de echte fans die vanzelfsprekend wat meer in hun handen willen. Zij willen echt de cd of de vinylplaat hebben, die open doen, de magie herbeleven toen je vol verwachting naar een album uitkeek. Voor mij was dit een betere optie dan effectief de hele zwik voor altijd op de markt brengen of twee aparte schijven uitbrengen. Ik hou van speciale uitgaves. Voor mij is dat een van de beste antwoorden op de dieven die alles online stelen. Het is nogal cynisch van mensen om het tegendeel te beweren, maar het verwonderd me niet in een wereld waar de eigenaars van Megaupload bejubeld worden alsof ze het gelijk aan hun kant hebben, terwijl de muzikanten die moeite doen, aanzien worden als dieven.
De eerste single is 'Lickanthrope', alweer met een thema van wolven en mensen. Waarom heeft de wolf zo'n invloed op de algemene atmosfeer van Moonspell (behalve dan de logische link naar de bandnaam)?
Echt zo veel invloed heeft dat niet. (lacht) Ik hou van wolven, hun gedrag en code maar dit nummer gaat over een man en een groep mensen die houden van wat ze zijn en daar niet van willen gered worden. Er zitten eigenlijk morele lessen in de tekst die ook literatuur en cinematografische buitenstaanders omvat. Zeker in Portugal is het moeilijk om onze esthetische aanpak begrijpelijk te maken, zelfs binnen de metalscene. Mensen waren heel snel om te zeggen dat we op de 'Twilight'-trein sprongen, maar hoe kan dat wanneer de mensen die dat zeiden nog niet geboren waren toen wij 'Vampiria' schreven? 'Lickanthrope' gaat over mensen die in beesten veranderen en omgekeerd, net zoals we in de videoclip laten zien. We zouden zoiets moeten omhelzen, nooit beschaamd over zijn.
Moonspell (foto: Paulo Moreira - Naked Fotografia)
Het is al even geleden dat je nog eens je moedertaal gebruikte voor een nummer. Waarom nu wel?
Afgegaan op mijn buikgevoel en een beetje invloed van een project dat ik en Pedro (Paixao, toetsen/gitaar – GVC) samen met Sidónio (zanger van de Portugese industrialband Bizarra Locomotiva – GVC) deden, een paar jaar terug. Dat project diende om een geweldige dichter – Miguel Torga – op te roepen. Je kan dat trouwens gratis downloaden. Je hoeft maar te zoeken naar 'Orfeu Rebelde'. Voor ons nummer op de plaat dacht ik meteen het in Portugees te zingen. Het klonk goed en het bleef hangen. Dit was voor de verandering niet gepland.
Jullie hebben altijd een open geest gehad voor experiment, maar zou je ooit teruggrijpen naar iets anders als 'Sin/Pecado' of 'The Butterfly Effect'? Of voel je jezelf genoeg geëvolueerd om dat nu ten volle in de Moonspell-sound te verwerken?
Kunst is goed voor twee dingen. Je moet jezelf voorstellen in al je dimensies en gevoeligheden. Dat is meer onze richting de laatste jaren. Dat heeft zo zijn redenen, maar vooral zit dat gebakken in het ouder worden als band en met de meest positieve en enthousiaste aspecten van ons leven binnen de band in contact komen. Maar soms moet je je huid eens afstropen en iemand anders worden. Volgens mij was dat het geval met onze experimentele periode. We kunnen nooit voorspellen of dit zal gebeuren. We hebben gewoon wat schrik dat we in ons enthousiasme onszelf gaan verbranden aangezien de tijden veranderd zijn en mensen meer gesloten luisteren naar wat we doen als Moonspell. Soms worden we achterna gezeten door onze eigen creaties en lijkt het voor veel mensen alsof we het nooit goed krijgen: het is te modern, te old school of eender wat. Het is moeilijk voor ons.
Jullie nieuwe label is relatief klein vergeleken met die waar jullie vroeger onderdak hadden. Is dat omdat zij jullie meer vrijheid bieden?
We hebben nooit muzikale compromissen gesloten met eender welk label. De meeste mensen die daar werken houden wel van muziek maar hebben niet de artistieke verbintenis die een muzikant wel bezit. Dus soms spreek je een andere taal. Napalm heeft een geschiedenis die me aan de onze doet denken. Ze begonnen als een underground black metal label, moesten uitbreiden, werden met de nek aangekeken door anderen... Ik snap dat volledig omdat we datzelfde ook moesten doorstaan. We hebben altijd goed samengewerkt met labels en we zijn een deel van het proces, wat er ook gebeurd. Napalm voelt zich daar ook goed bij en ik ben blij dat we samenwerken in plaats van tegenwerken.
De laatste jaren verrassen jullie je publiek graag live door bijvoorbeeld een klassieker als 'Alma Mater' vroeg in de set steken. Houden jullie de mensen graag op de toppen van hun tenen?
Een optreden is niet alleen een mogelijkheid voor bands om te schitteren. Ik zie het meer als een feest met het publiek: je moet hen plezieren en tegelijk iets geven dat ze niet eerder hebben ervaren. Onze nieuwe set bevat zo nummers van 'Wolfheart', 'Irreligious' en de nieuwe in een vloeiende beweging.
Moonspell is altijd een band geweest als Tiamat en Paradise Lost: jullie evolueerden en probeerden zonder schroom nieuwe dingen uit. Het voelt soms alsof jullie de enige bands waren die risico's durfden nemen. Waarom lukt het jullie wel en anderen niet?
Wij hebben ons nooit in de struiken verstopt en gewacht tot onze muziek opnieuw trendy werd. We hadden veel succes in de late jaren negentig maar we gingen ook bijna onder toen metal meer naar zijn klassieke roots ging. Ons hoofd stond altijd boven water en ik kan je verhalen vertellen over glorie en evenzeer over vernedering. Ik geloof dat creatief zijn in plaats van opportunistisch de reden is dat wij het overleefd hebben. Veel mensen denken daar anders over en haten bands die veranderen. Die mensen worden pagan in de zomer, Viking in de winter en drone tijdens de lente. Dat is niet ons publiek. Ons publiek bestaat uit mensen die nog steeds romantisch ingesteld zijn over muziek en die een goed nummer verkiezen boven eender welke oorlogshymne of 'wall of death'. En voor precies die mensen zijn wij erg dankbaar, want zij zijn echt onze zuurstof.
