5u05. De tourmanager van het onderwerp komt zich excuseren. Jason Kibler - DJ Logic - is op platenjacht ... maar hij had beloofd niet te lang weg te blijven. De leidersfiguur van het naar hem genoemde Project Logic, dat hier het knappe "The Anomaly" komt promoten, beantwoordt dus helemaal aan de hiphopclichés. Alhoewel. Twee minuutjes later stapt hij goedlachs het hotel binnen. 7 minuten te laat... dat is toch maar een matige prestatie voor een echt Bronx-figuur. Wat er dan nog rest van de "mean man from the streets" - vooroordelen wordt tijdens het gesprek vakkundig gesloopt: Logic blijkt een spraakwaterval waarvan je een adempauze moet benutten om er een vraag tussen te gooien. Zijn oprechtheid en emotionaliteit zijn ontwapenend en nemen zelfs bijna ongemakkelijke proporties aan als hij even het gesprek moet staken om zich te herstellen, wanneer gestorven vrienden ter sprake komen. Het half uurtje afgesproken tijd wordt verdubbeld... de dictafoon klopt overuren. De tekstverwerker ook.
Hoe komt een dj er bij om te gaan werken als deel van een live groep en niet als een - makkelijker te organiseren - éénmansact?
Als tiener groeide ik op in de Bronx waar hiphop - we spreken over de 2de helft van de jaren '80 - aan het doorbreken was. Ik werd dus beïnvloed door hiphop, was zelf een hiphop-dj, maar ook door alternatieve rock. Eén van m'n vrienden was drummer in een rockband en nodigde me uit mee te spelen. De interesse won het van de twijfel. Daar heb ik de rolverdeling binnen een rockgroep leren kennen en analyseren: ik beschouwde de band als een derde draaitafel en mezelf als een percussionist die samen in de mix zitten. Verschillende geluiden en effecten zoeken, scratches en beats toevoegen. Later heeft Melvin Gibbs (Rollins Band, Arto Lindsay) me dan de wereld van de jazz en de geïmproviseerde muziek binnengeloodst. Toen ik 16, 17 was nam hij me mee naar de Knitting Factory. Aangezien ik nog te jong was om binnen te mogen, smokkelde hij me binnen via de achterdeur. Ik kon toen nog alleen maar de eerste set met zijn band spelen, omdat ik 's ochtends terug naar school moest. Het publiek reageerde verrast: ze hadden nog nooit een dj horen spelen met live muzikanten en zeker niet in dat soort muziek. Ook voor mij was het iets totaal anders. Ineens moest ik opletten wat er rond me, in de muziek, gebeurde. Ik moest naar de andere muzikanten luisteren, omdat ze allemaal hun eigen ding hadden waarmee ik muzikale connecties zocht: de juiste platen en geluiden om te reageren en ze te overschaduwen om zo mijn element in de grote vibe te leveren. Zo ben ik in deze dj-praktijk gerold. Het was aanvankelijk alleen een hobby en ik dacht er toen niet aan zelf ooit een band te hebben. Het heeft zich dan verder ontwikkeld omdat ik gerespecteerd werd door al die jazzmuzikanten die ik soms zelfs niet kende: ik realiseerde me dan pas later met wie ik wel niet had samengewerkt.
Als je over muziek spreekt heb je het meer over "luisteren" dan over "spelen" of "doen".
Dat is ook het eerste ding: luisteren naar wat er rond je gebeurt voor je zelf iets doet. Zeker in mijn eigen band, Project Logic! Uiteraard kunnen de zaken ook omgekeerd worden, dat ik begin met een groove en dat de anderen reageren. Veel improvisatie dus. We willen immers plezier hebben, zodat iedereen zich relaxed kan voelen op het podium. Ze mogen niet het idee hebben ergens in opgesloten te zitten. Dat is wat ik geleerd heb en nog steeds leer van het samenwerken met anderen.
Is muziek voor jou een manier van zelfexpressie? Ik lees in je bio namelijk niets persoonlijke: geen ruige verhalen of frustraties over je jeugd. Toch kom je uit de Bronx.
De muziek gaat meestal om de vibe van het moment en minder om iets echt persoonlijks. Wat mijn jeugd betreft: "I've been blessed", hoewel ik inderdaad in een ruwe buurt opgegroeid ben, maar ik had de muziek om me op het rechte pad te houden. Ik wilde wel bij m'n vrienden zijn, alleen moest ik altijd actief zijn: basketbal spelen en muziek maken. Ik probeerde anderen er bij te betrekken: sommigen zijn op het rechte pad gebleven... De mensen waar ik vroeger mee optrok waren mijn vrienden en zijn dat nog steeds. Ik spreek ze nog geregeld en ze weten wat ik nu doe. Ik ben alleen een andere weg ingeslagen dan sommigen van hen. Ik heb vrienden gehad die gestorven zijn, in de gevangenis gezeten hebben. Ik heb er die verhuisd zijn en die nog steeds in de Bronx wonen. Maar ik heb tot nu toe een prachtig leven gehad. Wat niet wil zeggen dat er geen enkel nummer is met een persoonlijke achtergrond. Soms zie ik wel iets dat me kwaad maakt en dat dan in een song verwerkt wordt. Op het eerste album (Presents Project Logic) staan er zo twee, geschreven naar aanleiding van de dood van vrienden. Eén was ook een collega dj, Rome. Ik heb na zijn overlijden een nummer voor hem maken omdat ik zo van de kaart was. Dat is "Mnemonics" geworden. Bleu, een ander vriend die me hielp bij het realiseren van Project Logic stierf plots. Hij is er dus nu niet meer om te zien wat er gebeurt. Voor hem is "Kinda Bleu".
De opname van het album verliep in 3 fases: eerste de opnames met Project Logic, in een volgende fase de bijdrages van de gastmuzikanten en daarna het afwerken met Melvin Gibbs en Scotty Hard (Wu-Tang Clan, Prince Paul). Was dat zo gepland of gebeurde alles bij toeval?
Er was zeker een stuk planning bij. Ik wilde eerst mijn ideeën klaar hebben met de groep en dan pas de gastmuzikanten er bij halen. De livesfeer die de nummers van de eerste sessie uitademen is ook geen toeval. Zo heb ik, wanneer we op toer gaan, een idee van hoe we het kunnen aanpakken of waar het naartoe moet. Tijdens het maken van de plaat - en voor mij moet een show niet klinken zoals op de plaat - denk ik er dus wel aan hoe het zou kunnen klinken wanneer we dingen live gaan spelen. Wat kan, wat niet? Het live-aspect is ook nog om een andere reden van belang. Ik wil live-instrumenten en het geprogrammeerde geluid samen, zodat luisteraars niet meer weten wat waarvan afkomstig is of wie nu wat doet: wat is dat? Is dat een live drummer? Samen met Scott Hardy experimenteer ik graag met geluid: truckjes die in de mix gebracht worden, drums eq-en of dingen doen die normaliter niet gedaan worden. Als geleerden in een labo.
Wat was bij "The Anomaly" de exacte taak van de producers? Wat brengen ze bij dat je zelf net kan leveren?
Soms krijg ik mijn idee niet uitgelegd aan de muzikanten. Dan speelt bijvoorbeeld Melvin Gibbs de groove voor, zodat ze weten waar het over gaat, bijvoorbeeld wat de toonaard is. Ik overleg dus soms eerst met Melvin en dan brengt hij de boodschap over naar de andere muzikanten. Ook met Scotty Hard gaat dat vlot. Ze leveren hun professionalisme en zorgen er zo mee voor dat alles volgens tijdschema verloopt. We zijn dus een team, net zoals met de andere muzikanten. Iedereen mag zijn gedacht zeggen, wat de beste manier is om tot een goed resultaat te komen.
Welk publiek wil je aanspreken met dit album? Je zegt namelijk in de begeleidende tekst dat het album nog een hiphoptrack nodig had, wat dan "On A Mission" geworden is. Angst om het hiphoppubliek te verliezen?
Nee, ik wil iedereen aanspreken. Ik heb er hiphop, drum'n'bass, elektronica en jazz ingestopt. Muziek is muziek en als luisteraars de vibe voelen en je hebt hun aandacht, dan doe je je werk. Net zoals op het podium. De nood aan een hiphoptrack vloeide voort uit de sequentie van de verschillende nummers: elk nummer moet in het volgende overvloeien, overgaan van het ene nummer naar het andere. Het was dus een keuze van het hart, niks beredeneerds. Daarom heb ik ook interludes, maar ik wil niet interlude crazy worden. Dus niet 20 tracks op een album, wel een goede plaat van begin tot einde: 14 of 15 tracks moeten dan kunnen volstaan. En laat ze maar verlangen naar meer.
Je werkt vaak met anderen samen: als sideman of al leider. Geef je de gastmuzikanten aanwijzingen of laat je ze vrij?
Soms geef ik ze aanwijzingen, soms zeg ik ze gewoon hun ding te doen, of ik laat ze beginnen en vraag ze vervolgens te blijven hangen op iets dat ze net gespeeld hebben. Hangt er van af.
En als je zelf als gastmuzikant aantreedt: wat bepaalt dan je keuze om met iemand samen te gaan werken?
Vaak is dit iets praktisch. Bijvoorbeeld de drukte van m'n agenda: eigen projecten, tijd doorbrengen met mijn familie of zelf muziek maken in de studio. Daarnaast moet ik wel een goed gevoel hebben over diegene waarmee ik ga werken en over zijn muziek, maar dit heeft me nog nooit in de problemen gebracht. Alle samenwerkingen zijn totnogtoe goed geweest. Ik heb graag samenwerkingsverbanden, omdat ik er steeds van blijf leren. Zoals met Chris Whitley: op een Jimi Hendrix tribute geraakten we aan de praat en ik hoorde meteen een stem die zoveel soul had dat ik er meteen mee wilde samenwerken. Hij had hetzelfde idee en toen hij aan zijn album aan het werken was belde hij me, ik ging naar de studio en hoorde de meest interessante dingen. "Wat moet ik doen?" vroeg ik, waarop hij antwoordde dat ik maar moest doen wat ik zelf passend vond. En toen heb ik er blues ingescratched. Ook van het spelen in Mino Cinelu's (percussionist op The Anomaliy) band heeft me heel wat bijgeleerd.
Je spreekt veel over leren. Kan je heel concreet zeggen wat je geleerd hebt, van wie en hoe het op je album terug te horen is?
Ik ben een grote fan van Miles Davis. Toen Vernon Reid met zijn "Miles Away" kwam aanzetten voor op het album, was ik meteen mee vertrokken, omdat de drumpartij me deed denken aan Agharta van Davis. Vandaar dat ik gekozen heb om trompettist Graham Haynes er bij te vragen. Later heb ik er nog de Afrikaanse geluiden bijgedaan die ik kende van oudere platen. Wat ik dus geleerd heb van Miles Davis: hij had geen grenzen. Hij bleef altijd het geluid exploreren. Het werken met texturen heb ik geleerd van de improvscene, van de jazzmuzikanten.
Heb je ooit met iemand gewerkt die je vroeg om iets heel specifieks te doen?
Ja, Don Byron was heel strikt: doe dit en op deze manier. Hij werkte met de muzikanten in één ruimte en ik zat in een andere. Dan kwam hij bij mij en zei dat ik het anders moest aanpakken. Uri Caine was ook heel specifiek voor de "Goldberg Variations". Ik hoorde de muziek die hij met de andere muzikanten aan het maken was en hij zei: "Jason, ik wil dat je deze plaat gebruikt en manipuleert". Ik maakte een paar verschillende versies en hij koos achteraf welke op het album terecht zouden komen. Dat is een andere manier van werken ? en van leren. Je ziet waar anderen vandaan komen, wat hun manier van werken is.
Zou je zelf ooit een dergelijk project als de "Goldberg variations" willen doen?
Er zitten altijd dingen in je hoofd: met deze dj of met die muzikant werken. Of met een symfonisch orkest en nog een andere dj buiten mezelf. Het zou dan wel voorbereid moeten zijn en deftig samengaan. Dus niet als dj blabla, wel iets waar mensen naartoe kunnen luisteren. Het zou dus, met de scratches en alles, heel precies moeten zijn. Wat ik ook nog zou willend doen is samenwerken met interessante muzikanten uit de wereldmuzieksector. Er zijn veel toffe instrumenten en klanken te vinden in die wereld. Op The Anomaly hoor je ook al tabla's en sitar. Maar er zijn ook nog Turkse, Japanse of Afrikaanse instrumenten. Of met vocalisten werken?
Op je site ben je er heel duidelijk in: Project Logic is je nabije toekomst. Heb je iets in gedachten voor na deze toekomst?
Er komt een plaat uit met Vernon Reid als de "Johembe Brothers" (Johembe omschrijft hij later als een natuurproduct, "natural viagra"). We zijn al lang aan de tracks aan het werken. We kennen elkaar namelijk al heel lang en voelden van meet af aan de muzikale vonk overslaan. Iedereen kent hem als rocker (o.a. Living Colour), maar hij heeft ook nog andere kanten: met beats en elektronica bijvoorbeeld. Hij wil altijd een stapje voor zijn, "he likes to do the next thing". We hadden dus heel wat materiaal en wilden daar iets van uitbrengen. Toen kwam Vernon met de naam "Johembe". Het idee was dat de mensen johembe kennen (?) en dat ze dus verbaasd zouden zijn. Vernon en ik zijn de producers en we werken met gastmuzikanten. Sommige dingen zijn geprogrammeerd, anderen met keyboards, live instrumenten... Instrumentale tracks, hiphoptracks met Prince Paul, Slick Rick, Tony B en Red Rum, iets totaal anders met een Afrikaanse muzikante Whoomy, enz. De eerste track heet "Punk" en is eigenlijk "elektronische punkrock": live en geprogrammeerde drums, Vernon op gitaar en ikzelf op de achtergrond. De naam van het nummer komt van de plaats van onze eerste ontmoeting: dit was in CBGB's. "Inner Spin" is dan weer meer ambiant. Het zal een heel eclectische plaat worden, zeker geen gitaaralbum.
Na al die gastmuzikanten, jazz, improvisatie en livebands: ooit terug een zuivere hiphopplaat?
Ja, meer zelfs: die zit er aan te komen. Met o.a. Subconscious, Beans en Priest van Antipop Consortium, Shuman van Soulive, Blurum (James Sobers) van Bullfrog en Al Desensey.
Dat Jason Kibler de muzikaal modewoorden luisteren, eclectisch, leren en vibe niet licht gebruikt wordt 's avonds duidelijk bij het optreden in de BSBbis, in het kader van Klinkende Munt. Een stomende set - met dito consequenties voor de temperatuur - waar je als getuige - toeschouwer of luisteraar zijn een understatements - constant twijfelt of de groove die je hoort nu van Herbie Hancock of van DJ Logic zelf is. Welke laag in het geluid door wie geleverd wordt en vooral: wat in godsnaam nog de beperkingen van draaitafels kunnen zijn. Als frontman zet Logic namelijk graag een stapje terug en bouwt hij via sampels en scratches mee een begeleiding op. Of neemt hij resoluut het voortouw om solo's te scratchen die een begin en een einde hebben, maar die vooral beïnvloed worden door wat hij juist dan van de anderen toegeworpen krijgt. Woorden en daden dus. DJ Logic brengt zijn eigen theorie in praktijk.
"Presents Project Logic" en "The Anomaly" verschenen op Ropeadope Records / Rykodisc en worden verdeeld door Zomba.
