Wat is het geheim van de populariteit van Balkanmuziek? De combinatie van melancholie en dansbaarheid? De boeiende ritmes? Exotisme dat toch makkelijk in het oor valt? Alleszins worden concertpodia overspoeld door veelal uitgebreide folkgroepen uit Midden- en Oost-Europa. Zongora is een buitenbeentje: qua schaalgrootte (ze zijn met zijn zessen), bezetting (viool, klarinet, elektrische gitaar, bas, drum en cimbalon), maar ook vooral qua aanpak. Stevig geworteld in de traditie brengen ook deze heren virtuose folk, samengeklutst uit Bulgaarse, Roemeense, Turkse en Moldavische tradities, maar dan wel met een stevige moderne inslag.
Toegegeven,‘Iarna La Beica’ of ‘Bihor et Bidirel’ houden het al bij al braaf. Het swingt weliswaar en klarinet, viool en cimbalon scheuren regelmatig aan een verschroeiend tempo perfect unisono niet de bocht uit, maar Zongora mikt hoger. Zo wordt ‘Mladena’ halverwege vanuit traditioneel Bulgaars in een soort James Bond-soundtrack terecht, met funky bas en strakke drum. Echt ontroerende schoonheid en vernieuwing is er te rapen in de lyriek van ‘Hajde Jano’ en het hypnotiserende ‘Istanbulodrom’. Elektrische klankkleuren worden prachtig vermengd met de akoestische, rock met Turkse klaagzangen en onregelmatige Oost-Europese metriek, mysterie met entertainment. Er zijn roffelende drumsolo’s, perfecte tempowisselingen, en een coda met spacy gitaareffecten als synthese van het hele nummer, allemaal in een coherent geheel.
Hier en daar verlopen de overgangen tussen de vele thema’s of sferen waarmee gejongleerd wordt al eens wat bruusk (‘Hora de Lala’), maar de keren dat de boel wél helemaal samengehouden wordt, compenseert dit. Verder verdient de onvoorstelbare virtuositeit van klarinettist Mladen Mladenov bijzondere vermelding. Hij steelt de show op dit album in verschillende gedaantes: supersonisch snel, jankend als een zieke kat of zacht als een donsje. Ook Niki Alexandrov valt op met zijn bijzonder kleurrijke drumwerk.
Met de voeten stevig in de traditie, maar tegelijkertijd actueel en vernieuwend is het debuut van Zongora bijzonder origineel en verrassend. Dit smaakt naar meer!
