Er zal allicht nog lang gesproken worden over Oost-Europese landen met onderliggende gedachte aan de Oostbloktijd en bijbehorende sociaal-economische of technologische achterstand. Die underdogpositie blijkt in de 20ste eeuw echter helemaal niet meer vanzelfsprekend. Dik tien jaar geleden al bewees Yonderboi met zijn wonderdebuut ‘Shallow and Profound’ dat er een erg broeierige, vooruitstrevende elektronicapopgeest heerst in de straten van Boedapest. The Yonderboi Quintet trok met veel succes de wereld rond. Twee van het vijftal, toetsenist Balázs Zságer en DJ Bootsie, wilden echter nog meer experimenteren onder hun project Žagar, inmiddels opnieuw uitgegroeid tot een kwintet. Met de derde plaat van het gezelschap, ‘Light Leaks’, wordt gemikt op wereldverovering, iets wat met 2 nominaties voor de MTV Europe Music Awards en muzikale participatie in CSI-Miami alvast erg haalbaar lijkt.
Dit album geeft blijk van een wel erg ruim, eclectisch interesseveld. Een cocktail van wave, zweefelektronica, lome hiphop en psychedelica wordt verrijkt met dub, filmische fusionjazz en ambient op een album met vijftien bontgekleurde tracks. Maar het verhaal klopt muzikaal wonderwel. ‘Light Leaks’ lijkt wel op een sprookje, zonder kitscherige of melige plots. Zelfs een loom synthpopnummer als ‘We Are Alone’, met glijdende, zachte zang en duidelijke jaren ’80 potsierlijkheid, blijft de aandacht vasthouden door mooi te ontluiken in een schouwspel van meanderende gitaren en live discodrums, ook al voelt de tekst vol puberale liefdesverklaringen wat krampachtig aan.
Al te vaak prefereert Žagar echter een erg broeierige, psychedelische onderbouw te geven aan zijn zachte, amicale songs. Dat verrijkt de droomtaferelen tot heuse muzikale avonturen waarin slaapkamerbelletjes zich met droge hiphopbeats verzoenen en jaren ’60-jazzpiano’s doorheen hypermoderne elektronicasnufjes en scratches cirkelen. Een voortdurend plastieken laagje ondermijnt de geloofwaardigheid, terwijl het experimentele intellect van een progband als Pink Floyd nooit veraf blijkt. Dat klinkt zowel inventief als irreëel. Een mooi opklimmende discosong als ‘Odd Moments of Eternity’ waarin een lieflijk ingekapselde gitaargroove subtiel opklimt tot een orgasme van stuiterende drums en ontdubbelde zang biedt een onwaarschijnlijk hoogtepunt. Een diep bedwelmende dubbas en echoënde stemsamples die vermengd worden met robotstemmen en glijdende synthesizers, maar plots openbarsten met trancevibes en wandelende drums: het is niet enkel bijster origineel, maar ook ronduit feest.
Als kers op de taart worden de onderliggende lagen zo dik over elkaar gedrapeerd, dat details en extra geluiden kunnen blijven ontdekt worden. Om dan het muzikaal verhaal te laten kloppen en niet over te komen als een ADHD’er in een speelgoedwinkel, is pure kunst.
Het is behoorlijk moeilijk om niet enthousiast te zijn over deze plaat. Van de vijftien tracks is er niet een teveel of inspiratieloos. ‘Light Leaks’ klinkt zo fris, vol en verruimend dat het haast ontroerend is.
