Tokio Quantize is een gelegenheidsproject van het VVG-trio (Bruno Vansina, Teun Verbruggen en Gulli Gudmundsson) met fluitist Magic Malik en pianist Jozef Dumoulin. De plaat werd in het voorjaar van 2007 opgenomen in het Zuiderpershuis en de magische sfeer van die avond is fantastisch ingeblikt. De tekenende bescheidenheid van Vansina die avond blijkt op deze registratie op elke moment ongegrond te zijn. Het kwintet speelt fris en eigenzinnig en zoekt zich een weg door lyrische poëzie en volwassen composities waarin ruimte wordt opengelaten voor avontuur en experiment. Complexe thema's worden opgevangen door eenvoudige, drijvende grooves en er wordt volop gespeeld met klankkleurcombinaties.
Opener en titeltrack 'Tokio Quantize' is daar meteen een schoolvoorbeeld van. Het thema klinkt zo onbevangen en helder dat het de luisteraar verrast met bloedmooie kronkelingen die zich puur en natuurlijk over de kleurrijke begeleiding beweegt. Als Vansina soleert, beweegt hij hemel en aarde om een nieuwe wereld op te roepen. Dynamisch bouwt hij zijn verhaal op naar een poëtische climax die Dumoulin prachtig onderbouwt met volle akkoorden. En in dat gevoel voor avontuur en lyriek vindt Vansina zijn gelijke op fluit in Malik. Zijn spannende opbouw ontaardt in een extatische climax die ervoor zorgt dat het nog steeds oubollige imago van de fluit eindelijk de kast in kan. Dumoulin is dan weer enigmatischer dan de twee blazers. Zijn initieel hoekige solo steekt schril af tegen de ronde vormen van Malik, maar is minstens even krachtig en meeslepend. Wanneer de groep na een tien minuten de melodie weer in zet, treedt er een gevoel van thuiskomen op na een wervelende reis. De gids op deze reis was de even eenvoudige als meesterlijke baslijn die alle wonderlijke melodieën torste met het gemak van Atlas.
Op 'Stacks of Track' gaat het kwintet een ruigere kant op. Met druk geroffel op de lage toms weeft Verbruggen een donker drumtapijt. Een snel stijgende baslijn gaat mee met het hoge tempo en Dumoulin haalt zijn Fender Rhodes en bijhorende effectenspectrum erbij. Duistere, overstuurde klanken bouwen de spanning op tot de bel breekt en een hard, hoekig ritme met een ruige rockklank de zaak gaat domineren. Verbruggen beukt als een slager op zijn drumstel en doet zijn best om het zenuwachtige thema te overstemmen. De geslaagde klankkleurcombinatie sax / fluit zorgt er voor dat dit niet gebeurd en de melodie racet onvermoeibaar en flitsend door.
De plotse stilte en rust van opvolger 'Too Soon' is overweldigend. Een sereen geluidslandschap ontplooit zich. Gudmundsson strijkt het bewogen thema op contrabas mee met de ijle saxklank die voort glijdt over de auditieve toendra die Dumoulin creëert met ijzige, uitgesponnen rhodes-akkoorden.
Ook in 'In Orbit – Part II' wordt er via een soortgelijke soundscape gewerkt. Het nummer begint met een modulerende sample van een niezend persoon die wordt onderbouwd met de sferische rhodestonen. De veelzijdigheid van Dumoulin komt hier ook enorm naar voren. Ongemerkt schakelt de pianist over van de elektronisch vervormde rhodesklanken naar de heldere piano. Dan volgt de rest van de groep al snel en wint het nummer aan kracht en intensiteit. De bijna zeurende klank van Vansina speelt een melancholische melodie met lange noten die heerlijk in contrast staat tot de agressieve fluitsolo van Malik. Die speelt met een souplesse en inventiviteit die gretig wordt ondersteund door een snijdend drummende Verbruggen. Na de fluitsolo laat het kwintet zich even meeslepen in een draaikolk die alle partijen door elkaar haalt en ontregelt. Deze warboel ebt langzaam weg. Het applaus op het einde doet je weer realiseren dat dit om een live-registratie gaat.
Op 'Tokio Quantize' staat geen enkel slecht nummer. Integendeel, elke seconde trilt van spanning en emoties. De energie en concentratie van de muzikanten verbluffen zo mogelijk nog meer op plaat dan live. Het vijftal speelt doorvoeld en inventief en brengt een onwaarschijnlijke frisheid voor de dag. 'Tokio Quantize' is een zwarte parel.
Meer over VVG Trio + Guests
Verder bij Kwadratuur
Interessante links
