Hoe diep reikt het menselijk bewustzijn? De Fin Vladislav Delay (ofte Sasu Ripatti) lijkt het antwoord te zoeken in zijn muzikale creaties. Diepe, minimale ambientdrones met onderhuidse elektronische ritmeloops en eindeloos echoënde dubs zijn de instrumenten voor zijn zoektocht. Op zijn tiende langspeler, ‘Vantaa’, schippert de man gedurende zeven tracks een klein uur lang tussen droom en werkelijkheid.
Via vele synoniemen en samenwerkingsprojecten heeft Delay inmiddels een grote fanbasis weten op te bouwen in de wereld van ambientfreaks. Waar in het verleden al eens werd gegoocheld met clics en cuts en complexe jazzpartijen, keert de producer met ‘Vantaa’ terug naar zijn oude liefde van broeierige, organische zweefmuziek. Daarmee past hij netjes in het rijtje van artiesten als William Basinski of Robert Lippok: vaandeldragers in Delays nieuwe thuis, Raster-Noton.
Ondanks zijn diep drukkende zweefcreaties die de energie van de luisteraar lijken op te slorpen, weet de producer toch de nodige kracht in zijn muziek te steken. Die zit namelijk vervat in de ritmische ondertoon die gevormd wordt door geloopte klanken, vage ruis of digitale percussietoetsen. Bij momenten durft de Fin zijn muziek zelfs bewust te laten haperen of hameren, om de nogal aparte textuur extra te beklemtonen. Het resultaat is een soort van oertrance, minimale techno die oneindige dieptes opzoekt.
Toch zoekt Vladislav Delay niet enkel zijn heil in de achterkamer van de menselijke geest. Ondanks een veelheid aan gelaagde sferen en suggesties, steekt de man ook veel dynamiek in de oppervlakte van zijn muziek. Nieuwe klanken slepen zich in een traag rollend ‘Henki’ voortdurend binnen. Een geheel van echo’s en pulsen zorgt voor een psychedelische dub, terwijl flarden van samples passeren en de verbeelding prikkelen. Wie hijgt daar? Wat tikt er? Welke patronen moet de luisteraar juist volgen? Een kleine tien minuten zindert dit nummer in het rond. Dit is ambient in topvorm!
Meer en meer valt overigens het fragmentarische karakter van deze muziek op. De plaat blijft zweven en met veel reverb en echo goochelen, maar verknipte loops en ritmische geluiden gaan meer en meer de drive aangeven. Titeltrack ‘Vantaa’ lijkt wel uit een geheel van bubbels te bestaan waardoor wat tics en een wijzigend achtergrondbehang van spacegeluiden zijn geweven. Opvolger ‘Lauma’ treedt zelfs expliciet naar de voorgrond met drillende cyberkinetica, waaruit een felle en snelle housebeat groeit. De track begint te schudden en beven. Pure onrust wordt vertolkt in een combinatie van zoemgeluiden, zweepslagbeats en handengeklap. En toch weet Delay ook hierin een zekere rust te plaatsen, al is het maar door de voortdurende droomsfeer die het gabbertempo lijkt te willen wegvagen. De plaat wordt steeds gekker en genialer. Ambient wordt ‘intelligent’.
‘Vantaa’ is een kanjer van een elektronicawerk. Vladislav Delay weet een luisteraar zowel te verdoven als te intrigeren door een voortdurende opeenvolging van sferen en emoties. Wat loom lijkt, bulkt in feite van energie en details. Dit is dan ook letterlijk een droomplaat!
