Voor 'Tirtha', het jongste project van de Amerikaans-Indiase muzikant Vijay Iyer, deelde de pianist zijn fascinatie voor ritme met twee muzikanten met dezelfde achtergrond. 'Tirtha', wat in Sanskriet zoveel betekent als "nauwe oversteekplaats", wil een brug slaan tussen Amerikaanse en Indiase muziek, zonder daarbij te vervallen in de gebruikelijke crossover- of fusionprobeerselen. Iyer merkt terecht op dat beide tradities zodanig veel omvatten, dat men ze onmogelijk zomaar kan vermengen. De pianist meent dan ook dat als men vanuit een persoonlijke intuïtie soleert, men beide "kennissystemen" vanzelf integreert. Voor Iyer, die zijn massieve stijl koppelt aan een quasi wiskundige, complexe ritmiek en het Westerse tonale systeem overlaadt met Oosterse invloeden, geldt dat in ieder geval. Zijn twee muzikale kompanen overleven het muzikale experiment helaas iets minder goed. Gitarist Prasanna klinkt namelijk nogal eendimensionaal en zijn hoekige stijl lijkt, hoewel meeslepend, de enige speeltechniek die hij au fond beheerst. Nitin Mitta toont zich anderzijds een meester op de tabla, maar dat instrument heeft duidelijk zijn beperking voor wat de klank betreft, waardoor vooral Iyer voor de verscheidenheid in de sound moet zorgen.
Iyer doet wat dat betreft zijn uiterste best en hij redt de plaat met gemak van de verveling. Zijn attentieve spel is, zelfs vanuit een achtergrondpositie, doordrongen van een onmiddellijke betrokkenheid met wat de overige leden aan het doen zijn, wat tot het soort jazz leidt waarbij voortdurend interactie tussen de verschillende bandleden aan de gang is. Daarenboven zijn Nitin Mitta en Prasanna, ondanks bovenvermelde beperkingen, inventieve muzikanten die in een boeiend scala aan improvisatorische output voorzien. Daarbij komt dat de Oosterse klemtonen voor de Westerse luisteraar interessant en behoorlijk nieuw zijn. In tegenstelling tot Iyer, die zijn Indiase verleden heeft geïmplementeerd in een betrekkelijk Amerikaanse stijl, hanteren Prasanna en Mitta dikwijls een zuiver Indiase tongval. Dat vergroot de bevreemdingsfactor en in elk van de negen nummers duiken er wendingen op die naar Europese maatstaven hoogst onvertrouwd aanvoelen.
Voor een etnisch gelegenheidsensemble (in 2007 ontstaan) brengt 'Tirtha' zeker boeiende muziek, hoewel Iyer momenteel ook wildere projecten heeft lopen waarin hij dankbaarder kan inspelen op zijn collega-musici. Hier voelt men namelijk dat de niveaus onevenredig verdeeld zijn, waardoor vooral de nummers met thema's en solo's van Iyer de meest gedraaide blijken te zijn. Onverbeterlijke composities, zoals het magnifieke 'Abundance', bevat de plaat overigens te weinig. Dat neemt echter niet weg dat 'Tirtha' een goede plaat is, maar tegelijk een die niet kan tippen aan Iyers twee vorige cd's bij het label ACT.
