Het Engelse BBC label brengt een reeks van vier cd's uit rond gevierde muzikanten uit het verleden. Op deze cd is de Russische dirigent Gennadi Rozhdestvensky aan de beurt met Berlioz' Symphonie Fantastique, die hij in 1971 bracht op de BBC proms. Als toemaatje speelt hij met zijn vast orkest, het Filharmonisch Orkest van het toenmalige Leningrad, ook nog Tchaikovskis 'Francesca da Rimini'.
Dit zijn eerder oude live-opnames, maar dankzij de goede opnamekwaliteit is daar op deze cd maar weinig van te merken. Rozhdestvensky interpreteert zijn muziek erg dramatisch en hoogromantisch, met een soms wat gezwollen orkestklank. Dat is niet voor alle werken even wenselijk, maar het past Berlioz' Symphonie Fantastique wonderwel. Zo zoekt de dirigent een zangerige stijl op die niet op extremen in tempo of dynamiek speelt maar de luisteraar raakt door zijn diepe dramatiek. En dat is goed merkbaar in het trage derde deel, waar Rozhdestvensky zonder verpinken trage tempi en een wat gezwollen retoriek opzoekt. De Symfonie Fantastique vertelt, volgens Berlioz' onderschrift, vijf episodes uit het leven van de archetypisch romantische artiest. In het eerste deel worden liefde, twijfel en hartstocht allegorisch verklankt, de volgende delen beelden verschillende scènes uit het (tragische) leven van het hoofdpersonage uit. In het tweede deel, bijvoorbeeld, wordt een avondlijk bal getekend terwijl de kunstenaar zich in het derde moederziel alleen in nachtelijke velden bevindt. In de finale van de symfonie schetst Berlioz erg effectief een heksensabbat, waarbij twaalf klokslagen en de Gregoriaanse 'Dies Irae' hymne de toon zetten voor een huiveringwekkend duivelse dans. Wat iedereen onmiddellijk moet opvallen, is de scherpe, snijdende klank van de koperblazers, vooral trompetten en trombones. Deze typisch Russische manier van spelen verschilt, qua kleur, zozeer van wat de gemiddelde luisteraar gewend is dat heel wat mensen de wenkbrauwen zullen fronsen bij een eerste beluistering. Toch past deze scherpe klank wel in een werk als de Symphonie Fantastique: in het vierde deel, een mars naar het schavot, verklanken de trompetten het goedkope, volkse en zwartgallige karakter van zulk een gebeurtenis. In het laatste deel krijgt de klank van het orkest hierdoor dan weer iets sarcastisch. Want hoewel hier en daar de opname niet altijd even zuiver is, speelt het Leningrad Symphony Orchestra met veel vuur en dat is wat deze symfonie beslist de moeite waard maakt. Het wervelende tweede deel of het eenzame derde klinken allemaal bijzonder overtuigend.
Naast de Symphonie Fantastique staat ook nog Tchaikovskis fantasieouverture 'Francesca da Rimini' op de cd. Rozhdestvensky dirigeerde, tien jaar eerder, een zelfde soort dramatische, bewogen uitvoering. Tchaikovskis muziek wordt afwisselend elegant en turbulent gebracht en in vergelijking met de Berlioz' muziek, verrassend ingehouden en mooi afgewerkt, zonder veel hardheid.
Deze opname heeft de tand des tijds goed doorstaan want deze Berlioz is nog altijd een plezier om naar te luisteren. Een goede cd dus, maar de eigenzinnige klank en interpretatie van orkest en dirigent maken dat die niet door iedereen even gesmaakt zal worden. Toch lang niet slecht!
Meer over V/C
Verder bij Kwadratuur
Interessante links
