Het vorige Vandermark 5-album, het passend getitelde 'A Discontinuous Line', was het eerste zonder trombonist Jeb Bishop. Die werd vervangen door cellist Fred Lonberg-Holm. Lonberg-Holm ondervond weinig aanpassingsproblemen om in dit gestroomlijnde jazzcombo mee te draaien. Ook al is dat een tour-de-force, toch wekt dat nauwelijks verwondering op. Want niet alleen is Lonberg-Holm een veelzijdige muzikant, hij en Vandermark kennen mekaar al lang: Lonberg-Holm maakt deel uit van Vandermarks' bigband-project Territory Band en tezamen zitten ze in het Peter Brotzmann Chicago Tentet. De personeelswissel van trombone naar cello zorgt dan wel voor een verschuiving in de klankkleur, compositorisch zijn er geen significante wijzigingen opgetreden. Het huis is nog steeds hetzelfde maar de vensters zijn vervangen, zeg maar.
'Beat Reader' opent meteen met een vintage Vandermark-compositie. In 'Friction' vormen het snelle, ritmische gestrijk van cello en contrabas voor een haast dramatische spanningsboog voor de knappe, filmische blazermelodieën. Wanneer een snel bebopritme zich ontplooit levert Vandermark op basklarinet de eerste solo die warm is van klank en structuur. De daaropvolgende saxsolo van Dave Rempis is atletischer en agressiever. Na een chaotische passage wordt het thema van het nummer hernomen, zij het in een gewijzigde vorm en stoomt het nummer door naar een climax. 'New Acrylic' ontpopt zich rechtlijniger met een rockritme en een eenvoudige baslijn. Na een rustige break mag Lonberg-Holm zijn trukendoos bovenhalen en pakt hij uit met een hoogst onconventionele solo vol distortion, snarengeschuur en wahwah-effecten. 'Signposts' leunt dan weer aan bij vrije chamberjazz met onder meer een heftig duel tussen bas en cello, een onbegeleide cellosolo en discussies tussen klarinet en percussie. Folky wordt het in 'Further From The Truth' dat gezapig verder kabbelt en onder meer mooie, zuivere cellopartijen bevat.
Twee composities zijn opgedragen aan twee jazzgrootheden die in 2007 kwamen te overlijden. 'Speedplay' is een passende hommage aan drummer Max Roach en bevat broeierige hardbop met tempowisselingen, harmonieuze, aanstekelijke melodieën en vurige solo's. 'Compass Shatters Magnet' brengt hulde aan de Britse trombonist Paul Rutherford en kent een grillig parcours langs zowel abstractere improvisaties en klankexploraties als ritmische, haast funky passages, onder meer door Vandermarks pittige baritonsaxstoten.
'Any Given Number' demonstreert dat niet altijd doel wordt geraakt. Met zijn zeer rustige pas slaagt deze filmische ballade er niet in om echt te beklijven en het soleerwerk valt wat te ongeïnspireerd uit. Het nummer als een miskleum bestempelen is te veel oneer, maar het is het minst geslaagde nummer van een verder voortreffelijk werk.
Meer over Vandermark 5
Verder bij Kwadratuur
Interessante links
