Het Portugese Crónica-label is toe aan haar 50ste release, wat gevierd wordt met een nieuwe compilatie cd. Het relatief jonge label Crónica heeft zich steeds toegelegd op de audiovisuele media die meerbepaald elektronisch en experimenteel van aard zijn. De kunstzinnige artiesten die erop verschijnen hebben dikwijls een behoorlijk productievermogen. Hun werken worden meestal ontwikkeld vanuit een weloverwogen concept om zo uitgewerkt te worden tot in detail. Zij die al proefondervindelijk probeerden, weten dat het regelen van geluiden om ze vervolgens te verwerken in een geluidscollage een kunde is die overeenkomt met het bespelen van een instrument.
Voor ‘Crónica L’ vroeg het label aan 18 artiesten en projecten om originele samenwerkingsverbanden te smeden en zo tot onverwachte en mogelijk vruchtbare resultaten te komen: iets wat in een aantal gevallen wel degelijk waar is. Een opmerking die op de hoes te vinden is bij het eerste nummer schetst een mooi beeld van de situatie: “Enrico wrote to say hello from Italy, and I said ‘let's make a track’. He gave me some lovely location recordings from Venice, which I captured and spun into this new Venetian tone tapestry.” Het geluidsmateriaal dat Enrico Coniglio naar Janek Schaefer doorstuurde is wellicht vanuit een kerk afkomstig. Een mooi en zacht orgelgeluid dient als decor voor openklappende boeken, vallende muntjes, krakend hout: kortom het dagdagelijkse omgevingsgeluid van de kerkbezoeker. Het is meteen een nummer dat een luisteraar doet stilstaan bij de minuscule geluiden die een mens zoal voortbrengt in zijn leven.
‘Mouth to Mouse’ van Marc Behrens en Cem Güney is ook bijzonder. Het nummer komt traag op gang maar wordt boeiender naar het einde toe. Daar worden de glitches en allerlei andere intrigerende geluiden drukker en intenser. In het midden van het album zit meteen ook het hart van deze compilatie: K./85 van @c (Miguel Carvalhais en Pedro Tudela) met Gintas K. Fijn microscopisch geruis ligt aan de basis van deze geluidskosmos. Na één minuut, dreunen lage tonen de oorschelp binnen. Plastisch aanvoelende geluiden dalen in de diepte van de schedel. Wanneer het vuile gevoel van binnendringen voorbij is, vliegen er akoestische gitaarflarden voorbij en ontwikkelen een knusse sfeer binnenin.
Het kan natuurlijk niet altijd raak zijn. De volgende nummers zijn eerder oppervlakkig en missen een goede spanningsboog. ‘STOORM’ van Pure en Durán Vázquez is zo bijvoorbeeld een nonchalante selectie van geluiden. Gedempt machinaal geluid wordt na een te lange duur bijgestaan door plotse veranderingen aan ruis. Interessante geluiden zijn het maar de context valt er niet echt uit op te maken.
Ook de samenwerking tussen Ran Slavin en Vitor Joaquim is eveneens niet geweldig te noemen. Heel diep verborgen zit een Oosters folkloristisch nummertje, wellicht een insteek van Slavin. Het lijkt of het geluid onder een dik vlies is verborgen maar via luchtholtes toch een weg naar het oor vindt. Het effect werkt weldegelijk, maar de variatie blijft zoek.
Het is een meevaller dat het album dan toch nog positief kan afsluiten met een wijds en dromerig nummer, ‘Rêve General’ (het heeft zijn naam niet gestolen), van The Beautiful Schizophonic en TU M’. Hoe ambient het nummer ook mag klinken; het ingetogen geluid komt los van haar achtergrond. Geen muzikaal behang dus maar de rust zelve.
Op deze compilatie staan geen zwaarmoedige experimenten maar zoeken de artiesten voorzichtig naar bindende factoren om zo tot gemeenschappelijke resultaten te komen. Wat dat oplevert is dus vooral gericht aan luisteraars die vertrouwd zijn met de artiesten van het label. Wie dat niet is kan zich beter eerst focussen op de albums van één artiest en op die manier wat sneller binnentreden in deze (ontoegankelijke) wereld.
