Meer dan tien jaar geleden - in 1993 om precies te zijn - scoorde de Londense producer Geoff Wilkinson met zijn US3-project een wereldhit met de single 'Cantaloop (Flip Fantasia)'. Kort daarna bezorgde hij het Blue Note-label haar eerste platinum-album (in de V.S.) met de langspeler 'Hand On The Torch'. US3 had toegang gekregen tot de archieven van het vermaarde jazz-label en zette met snippers van jazzklassiekers van o.a. Donald Byrd, Art Blakey en Thelonious Monk, funky hiphopbeats en overwegend 'intellectuele' lyrics de toenmalige popwereld op zijn kop. Samen met pionierartiesten als Guru ('Guru's Jazzmatazz Vol.1') en A Tribe Called Quest ('The Low End Theory') stond het project daarmee aan de wieg van de jazz-hiphopstroming die midden jaren '90 furore maakte. Dertien jaar, vier albums en tal van ledenwisselingen later komt meesterbrein Wilkinson op zijn eigen US3-label met een nieuwe plaat op de proppen.
Op 'Schizophonic' zet US3 de muzikale weg die het met vorige albums had ingeslagen (lees: minder samples, meer live-muzikanten) duidelijk verder. Sterker nog, in het cd-boekje wordt ditmaal expliciet vermeld dat op dit album geen enkele (jazz)sample werd gebruikt. Ook nieuw zijn Akil Dasan en Gaston, twee opmerkelijk welbespraakte rappers die Geoff Wilkinson 'ontdekte' in het legendarische Nuyorican Poets Café in New York. Nu eens luchtig en speels ('Girls You Like'), dan weer diep en confronterend ('What's Going On In The World Today') voorzien de heren Wilkinson's melodieuze arrangementen een uur lang van tekst en uitleg. Wat daarbij onmiddellijk opvalt is de verstaanbaarheid van de woordenvloed. Geen binnensmonds, stoer gewauwel dus, maar fijn gearticuleerde, goedgekozen teksten met betekenis. Zo behandelt het pijnlijk directe 'Don't Even Ask' het voor hedendaagse hiphop weinig evidente onderwerp van uitsluiting en zelfmoord bij jongeren, zonder evenwel belerend of zwartgallig te worden. De zalvende, glooiende pianojazztrack die als achtergrond dient van het aangrijpende relaas zorgt namelijk dat er ook hoop in het nummer weerklinkt. Toch is het op 'Schizophonic' niet al kommer en kwel wat de klok slaat, integendeel. Het veelvuldig opduiken van blazers, geeft de plaat juist een heel zuiders, dansbaar gevoel mee. Op 'Kick This' bijvoorbeeld, waar Braziliaanse percussieroffels afgewisseld worden met sambafluitjes en goedgemikte trompetscheuten en scratches. Ook jazzhiphop 'pur sang' ontbreekt echter niet. Zo klinkt het indrukwekkende 'Get Busy' als een Monk-achtige uptempo jazzimprovisatie waarover Dasan en Gaston later een eindje weggerapt hebben. Voor de liefhebbers van een iets meer hedendaagse productiestijl (denk: soulhiphop met een twist à la Kanye West) zijn er tot slot ook iets strakkere tracks als 'K.I.S.S.Y.O.U.' en 'Huff & Puff' te beluisteren.
De titel van het jongste US-album past wonderwel bij de inhoud. Van oldskool tot newskool, van jazz tot bossa-nova, van vrolijke over geestige tot confronterende teksten, deze plaat heeft het allemaal en smelt de verschillende elementen en sferen aaneen tot een mooi samenhangend geheel. 'Schizophonic' is daarmee misschien geen (ver)nieuwe(nde) wereldplaat geworden, maar wel een album dat men met plezier enkele dagen in de cd-speler laat zitten om telkens weer leuke details te ontdekken. US3 staat (nog steeds) voor kwaliteitsvolle, muzikale hiphop zonder 'gratuite' verwijzingen naar gangsters, geld, auto's en siliconenborsten en verdient alleen daarom al een meer dan welwillend luisterend oor.
Meer over US3
Verder bij Kwadratuur
Interessante links
