De zes improvisaties op 'Embers' zijn opnames van een concertreeks die het Unstable Ensemble in 2003 in de Verenigde Staten afwerkte. Het geluid dat dit collectief produceert is behoorlijk ver afgedreven van wat men doorgaans onder jazz en zelfs onder vrije improvisatie verstaat. De ontwikkeling van sterke melodieën en ritmes en uitgesproken solo's zijn voor het ensemble duidelijk van ondergeschikt belang. Veeleer gaat het collectief op zoek naar de klank en de textuur van een instrument en de verschillende manieren om dergelijke klanken uit hun instrumenten te ontlokken. Een hoofdrol is daarbij voor (bijna-)stilte weggelegd. Om dit vreemde werk enigszins te kunnen vatten, laat staan appreciëren, moet de luisteraar er echt voor gaan zitten en geduldig afwachten en luisteren. Soms is de muziek zo vluchtig en ijl dat ze al gauw opgaat in de achtergrondruis van het dagelijkse leven. Met minutieus geschuur, geschraap, gewrijf en gerommel op percussie en gitaar en ijle, vaak scheurende saxofoonstoten harken de heren hun improvisaties bij mekaar. De grofkorrelige blokken ruis en de kale pulssignalen die Eric Weddle op mixing board en tape recorder genereert en koudweg over de improvisaties plakt verkillen de sfeer compleet.
'Everything Vicrates' opent minutenlang met niets meer dan schuifelende percussie en geschuur over gitaarsnaren, een flard ijle sax en hier en daar een zoemende toon. Pas na 12 minuten komt Jason Bivins op de proppen met uitgesproken en zuiver jazzgitaarspel. Wat later mondt het stuk dan toch uit in een tumult van scheurende sax en hortende percussie. 'Better up north' is nog zo'n typisch geval van reductie: ontdaan van alle franje lijkt de track op een climax af te stevenen maar wanneer alles lijkt op te warmen koelt de boel net terug af. In 'Bone' wordt geïmproviseerd rond een puls uit Weddles mixing board. Stotterende en freakende gitaar- en saxklanken verweven zich knap met rommelige, vrije percussie. 'Black Wings' bestaat uit nauwelijks meer dan Bivins zeer subtiel, licht bluesy gitaargemijmer. Nauwelijks hoorbaar maar mooi om te volgen. Op 'Sphere' smijt Weddle zeer hoge, haast snerpende, tonen in de mix . Het geschuur op cimbalen en aan snaren en de lange saxofoonstoten die crescendogewijs toenemen bouwen een mooie spanning op. Door toedoen van rustigere exploraties van respectievelijk gitarist en percussionisten mondt het stuk uit in een lange meditatieve passage. Met enkele onheilspellende gitaarakkoorden en wat lange saxstoten sluit de korte titeltrack 'Embers' deze cd af.
Het is moeilijk vat te krijgen op het Unstable Ensemble, maar dat hoeft ook niet. Het abstracte, het bevreemdende en de ingehouden spanning houden het boeiend om te volgen. Zet bij beluistering de thermostaat wel een graadje hoger.
Meer over Unstable Ensemble
Verder bij Kwadratuur
Interessante links
