Er bestaan vele theorieën en verklaringen over het vraagstuk waarom Scandinavische en IJslandse artiesten zo'n eigenzinnige muzikale creativiteit aan de dag leggen. Ook het Deense octet Under Byen, aangevuurd door elfenkoningin Henriette Sennenvaldt, vaart een aparte koers met zijn eigenwijze, haast onaardse muziek. Een vleugje klassiek, veel pop, wat jazz en bigband partijen en vooral veel abstracte maar heerlijke dromen zijn terug te vinden op het derde plaatje van dit bonte gezelschap. Dat verder een belangrijke rol wordt weggelegd voor xylofoon en zingende zaag, die de elektrische gitaar van de vorige release van zijn sokkel stoten, zegt alvast voldoende.
Under Byen is een band van sferen en impressies. Een en ander heeft natuurlijk te maken met het voor velen onverstaanbare Deense fezelen dat tot de verbeelding spreekt. Toch houdt dit gezelschap zijn toehoorders met beide voeten op de grond. Daarvoor zorgt een strakke ritmesectie die zowel het gebruik van triangel, klokkenspel als olievaten niet mijdt. 'Heftig' verraadt bijvoorbeeld een stevige cadans, al lijkt die afkomstig van potten en pannen uit een doorsnee keuken. In schril contrast hiermee staat een song met de dromerige titel 'Den Her Sang Handler om at fa Det Bedste ud af Det' dat met strijkertjes, piano en een weemoedig orgelthema is ingekleurd. Met voorzichtig schuifelende drums en een mooie opbouw zorgt Under Byen voor een prachtige weelde die dankzij een doffe eindklank toch heerlijk intiem overkomt. Ook het voortschrijdende 'Tindrer' dat er op volgt, mijmert een heel eind weg. Dat neemt niet weg dat 'Samme Stof Som Stof' voortdurend voor verrassingen zorgt. De band permitteert het zich immers niet alleen af te wijken van elke logica van songstructuren, maar integreert ook voortdurend nieuwe klanken en muzikale elementen die het uiterst moeilijk maken het geheel goed en wel te vatten. Zo manifesteert dit plaatje zich in feite als een speels avontuur in het fantasierijk van Under Byen. Echt overdonderend of uitermate opzichtig is het allemaal niet, maar subtiel des te meer. Zeldzaam zijn immers de platen waarbij over elke minuut muziek een klein boek ter beschouwing geschreven zou kunnen worden en die zich toch nooit echt opdringen. Het tweede deel van de cd worden de registers dan wel iets steviger opengetrokken, al blijft het toch gaan om een openhartige belevenis. Het krachtige en met elektrische gitaar lang uitgierende 'Film og Omvendt' zet met veel drums de toon. Ook het instrumentale 'Liste over Sande Venner og Forbilleder' stapt met stoute schoenen de huiskamer binnen om een spoor van ruis en verstoorde cellotonen achter te laten. Om het verhaaltje echter in schoonheid te laten eindigen, zingt Henriette in absoluut minimalistisch tikkende omkadering het plaatje uit.
In het verlengde van vele anderen (Björk, Múm, Sigur Rós) voegt Under Byen met dit voortreffelijke plaatje een eigenzinnig hoofdstuk toe aan het inmiddels lijvige sprookjesboek uit het hoge noorden. Zonder ook maar een moment naar enig cliché te ruiken, is 'Samme Stof Som Stof' een muzikaal avontuur dat nog vele lange winternachten zal boeien.
Meer over Under Byen
Verder bij Kwadratuur
Interessante links
