Golven Oost-Europese muziek overspoelen de laatste jaren de afdelingen traditionele muziek in onze platenzaken. Deze zogenaamde 'balkanpunk' of 'speed-hoempa' is telkens een eigenwijze hedendaagse uiting van traditionele volksmuziek uit voornamelijk de Balkan. Deze cd van het befaamde Winter & Winter-label geeft echter ook eens een ander beeld. Met deze "Bulgaarse trouwmuziek uit de voorbije eeuw" wil Trifon Trifonov terugkeren naar de basis van dit fenomeen. Naar analogie met wat de gebroeders Grimm deden met de sprookjes van hun voorouders, stelt Trifon de muziek die hem al spelenderwijs werd overgeleverd op schrift. Met deze cd laten Trifonov en Stanimaka een interessant licht schijnen op de hedendaagse muziek die uit de Balkan aan komt waaien.
De hele cd is opgebouwd als één groot trouwfeest. Het eerste nummer laat de trouwprocessie horen die langzaam dichterbij komt en het feest inluidt. Daarna wordt er meteen ten dans gespeeld met 'Mileva Rachenitsa'. Op gang gedraaid door een complex getrommel op de tapan ontspinnen accordeon, klarinet, alt saxofoon en later ook trompet hun opgewekte, maar extreem grillige melodie. Hoewel meer dan negen minuten lang, verveelt dit nummer nooit. De afwisseling van solo's, thema's en tempi geven 'Mileva Rachenitsa' een natuurlijke golving die maar moeilijk los te laten is. In tegenstelling tot veel van hun hedendaagsere tegenhangers, maken Trifonov en Stanimaka niet de fout een hele cd aan dit tempo te willen volratelen. Reeds vanaf het derde nummer worden regelmatig rustigere balades ingebouwd. Deze zijn meestal opgebouwd rond een stevige zangpartij, terwijl de dansnummers meestal instrumentaal zijn. Hoewel traditionele Bulgaarse muziekgroepen uitsluitend uit mannen bestonden, kwam hier vanaf de jaren vijftig van vorige eeuw verandering in. De zangpartijen op deze cd zijn nu dan ook volledig voor rekening van Velichka Trendafilova-Gioreva, die met haar doordringend, vibrerend stemgeluid menige gevoelige snaar heel precies weet te raken. Een andere opmerkelijkheid aan deze cd is het typische nasale geluid van de surna die bijvoorbeeld in 'Tatar Pazardjik' de hoofdrol mag wegkapen en nog eens in de verf zet dat ook in Bulgarije ze enkele eeuwen Turkse overheersing hebben gekend.
Samen met het mooi van tekst en beeldmateriaal voorziene boekje, leveren Trifonov en Stanimaka met 'Bulgarian Wedding Music from the Last Century' een uniek document af dat de wortels van hedendaagse tradities bloot legt. Het applaus dat deze live-opname vergezelt laat horen wat de echte kracht is van deze muziek: het raken en bewegen van mensen. En dan maakt het niet uit of dit nou de ziel is of van die schuifelende voetjes.
Meer over Trifon Trifonov & Stanimaka
Verder bij Kwadratuur
Interessante links
