Een gitarist die zijn jazztrio Tranceactivity noemt - een naam die beter past bij een dancecompilatie uit de jaren negentig dan bij een jazzcombo - wekt automatisch argwaan op. In het verleden bleek een bandnaam van dit zweverig kaliber namelijk wel eens garant te staan voor semi-elektronische fusionjazz, die het technische laat primeren op de muzikale inhoud. En ja, zoals verwacht gooit Tomas Sauter op ‘Findling’ heel wat genres op een hoopje en doen uitgebreide gitaarsolo’s en elektronica hun duit in het zakje. De Zwitser komt met deze formule echter wel bij heel diverse en onverwachte resultaten uit, in sommige gevallen althans.
Voor alle duidelijkheid, Tranceactivity is geen nieuw project. In 1999 en in 2002 bracht Sauter al telkens een album uit met zijn trio, bestaande uit bassist Urban Lienert en drummer Christoph Staudenmann. Ook op die twee platen werd een potje gestoofd met uiteenlopende ingrediënten, maar steevast met een hoofdrol voor gitaar binnen een landschap van aanstekelijke grooves. Veel lijkt er al die tijd niet veranderd want ‘Findling’ ligt volledig in de lijn van voorgaand werk. Sauter komt mijn zijn muzikale mix opnieuw in het vaarwater van de jazzy elektronische dansmuziek en legt daarbij de klemtoon op zijn eigen solopartijen. Zo overstijgt hij enerzijds het niveau van de banale “beats” maar verwaarloost hij tevens vaak de ondersteunende drive die het geheel boeiend houdt. Zo lijkt ‘Sky Bar’ wel een flauwe demo van Squarepusher ten tijde van ‘Hard Normal Daddy’, waarbij de gitaar weliswaar minutenlang mooi in de schijnwerpers staat, maar de drums heel basaal zijn geprogrammeerd (musici en loops overlappen elkaar regelmatig) en het simpele baslijnpatroon minimale variaties kent.
Een opvallender geluid weet het trio te creëren in de geslaagde titeltrack, een zes minuten durend klankenlandschap dat neigt naar postrock. Eigenlijk bestaat deze compositie uitsluitend uit ijle gitaarpartijen en –effecten, die op elkaar gestapeld worden met af en toe wat accenten van de drums. Ook al soleert hij dus niet, Sauter staat op elk moment van deze plaat in de schijnwerpers en degradeert zijn medemusici tot pure begeleiding. Vooral Lienert staat vaak minutenlang dezelfde baslijn te herhalen zonder dat hij daarbij een fractie speling krijgt. In uitzonderlijke gevallen komt dat de muziek ook wel ten goede, zoals in ‘Lava’, waar de pingpongende basgitaar voor een leuk slepende groove zorgt, maar meestal lijkt het een ingreep om de gitaar niet in zijn glansrol te bedreigen. Dat zorgt soms voor heel saaie en fletse tracks die puur drijven op de soleerprestatie van Sauter. De gitarist gebruikt elk mogelijk elektronisch effect in zijn lange uitweidingen maar overtuigt globaal gezien te weinig, ondanks de vaak heel catchy riffs en de goed in elkaar zittende composities waarbinnen zijn solo’s plaatsvinden.
De muziek van Tomas Sauter Tranceactivity ontbreekt het eigenlijk vooral aan karakter en beleving. Wanneer er bijvoorbeeld funky wordt gespeeld is er van funk helemaal geen sprake. Het is bovendien jammer dat alle spanning en chemie tussen de bandleden onderling in de kiem wordt gesmoord door de voorgeprogrammeerde patronen die op ‘Findling’ domineren, hoewel hier duidelijk goeie musici aan het woord zijn. De leuke ideeën, enkele geslaagde tracks en een prachtige productie kunnen aanvankelijk nog een en ander verdoezelen, maar op het einde van de rit is dat gewoon niet genoeg.
