Wat saxofonist en klarinettist Toine Thys bij een groter label allicht niet gerealiseerd had gekregen, lukte hem bij Bartok Records wel: in april een album inblikken, dat begin oktober al officieel gereleased wordt. Bij die gloednieuwe platenmaatschappij kreeg Thys bovendien alle vrijheid, waarvan ‘The End of Certainty’ zeker een prachtig eindproduct mag heten. De titel verwijst naar het feit dat een jazzmuzikant, aldus Thys, oude of reeds gekende ideeën moet verwerpen, om steeds opnieuw te zoeken naar een formule die werkt en waarheid in zich draagt. Gerecycleerde deuntjes zijn er op ‘The End of Certainty’ dan ook niet te horen, hoewel het album ook niet de meest weerbarstige plaat is die Thys de voorbije jaren heeft gemaakt. In groepen als Take the Duck en Rackham gaat het er vaak heftiger aan toe, onder meer omdat Thys graag flirt met bijvoorbeeld rockmuziek.
Een restant van de aantrekkingskracht die meer ruwere muziek op Thys uitoefent, vindt men misschien in de keuze voor Arno Krijger aan het Hammondorgel B-III. Dat is een fors instrument waarbij met de voeten normaliter een baslijn wordt gespeeld, wat de aanwezigheid van een bassist overbodig maakt. Zodoende beperkte Thys zich tot een derde bandlid om zijn formatie te vervolledigen. De steels drummende Joost van Schaik, misschien gekend van zijn optredens aan de zijde van Bert Joris, Nathalie Loriers, Curtis Fuller, Toots Thielemans en Ivan Paduart, vormt een strakke ritmesectie met Krijger als bezield toetsenist. In zijn solo’s is laatstgenoemde erg ruig en laat hij zijn Hammond schitterend klinken (zoals in Bill Evans’ compositie ‘Turn Out the Stars’), terwijl hij vaak genoeg ook gewoon gas terugneemt en subtiele begeleidingen plaatst onder Thys interessante kronkels.
Eigenlijk is het best opvallend hoe conventioneel ‘The End of Certainty’ klinkt. Het album werd gewoon live opgenomen, dus niet in een studio, en dat gevoel zit er nog goed in. Zo krijgt elke muzikant een rondje improviseren op zijn tijd, wat in het geval van Schaik weinig opzienbarends oplevert. Ook de composities (met een gelijk opgaande mix tussen standards en eigen werk van Thys) zijn vrij braafjes voor iemand met rebelse allures zoals Toine Thys. Met de jaren lijkt deze man steeds meer op zijn broer, door heel solide te spelen en eigenlijk niet zo veel risico’s te nemen, hoewel zijn projecten telkens een ongewoon tintje hebben, zoals hier dankzij de redelijk hippe setting.
Toch heeft Toine Thys iets voor op zijn broer, en dat is de voortreffelijke elegantie (gecombineerd met dezelfde bescheidenheid die ook Nicolas Thys siert) waarmee hij zijn verhalen vertelt. Op ‘The End of Certainty’ staan menig swingende, intelligente improvisaties verzameld, met een sterk gevoel voor melancholie waar Krijger dankbaar op inspeelt. Mooi plaatje.
Meer over Toine Thys Trio
Verder bij Kwadratuur
Interessante links
