Tallis behoorde in de 16e eeuw in Engeland tot de betere componisten van zijn generatie. Het is daarom zeer verwonderlijk hoe weinig over zijn leven bekend is. Wel is geweten dat hij het Engels hof gediend heeft waar hij het merendeel van zijn oeuvre geschreven heeft. Deze cd bevat zowel het hoogtepunt uit zijn carrière, 'Spem in Alium', als minder bekende, op Engelse teksten geschreven motetten.
Het eerste nummer is meteen het meest indrukwekkende: het veertigstemmige motet 'Spem in Alium'. Dit werk, geschreven voor acht koren van vijf stemmen, is vrij traag van opbouw. Elke stem valt om de beurt in. Eens alle stemmen ingezet hebben, speelt Tallis meer op effecten van nuances en harmonieën: tuttipassages worden afgewisseld met fijnere momenten waar slechts één of twee koren zingen. Verrassende dissonanten maken dat de luisteraar plots weer opkijkt. Blokken van vier koren spelen met mekaar in vraag en antwoord. Doordat de veertig stemmen bijna constant aan het woord zijn, is de tekst zo goed als onverstaanbaar. De bedoeling van Tallis met dit motet is dan ook meer om zijn polyfoon talent tot in het uiterste te drijven. De 'Missa Salve Intemerata' staat ook integraal op de cd. Hiermee bewijst de componist nog maar eens zijn kunnen. Hij bouwt zeer vaak op van boven naar beneden: eerst laat hij de hogere stemmen inzetten, zodat het effect van fundament wanneer de baslijn inzet des te groter wordt. Tallis maakt gebruik van zangerige melodielijnen die hij van de ene stem in de andere laat vloeien. Dit wordt af en toe spijtig genoeg wat tegengehouden door de hoekige interpretatie van de zangers van Oxford Camerata. Vooral de sopraanpupiter gaat vaak harder tekeer dan nodig is. Ook zijn de zangers het niet eens over het al dan niet gebruiken van vibrato voor deze soort muziek. Daar waar polyfonie net zuivere, rechte klanken eist, zingen sommigen te romantisch. Ook de intonatie is niet altijd honderd procent zuiver. De opbouw va de cd zit ook een beetje vreemd in elkaar. De drie korte motetten op Engelse tekst staan als laatste, daar waar ze meer voor afwisseling zouden kunnen zorgen tussen de Latijnse werken.
De Engelse motetten liggen de Oxford Camerata wat beter. Ook is de tekst zeer goed verstaanbaar. Hoewel de uitgekozen muziek van zeer goede kwaliteit is, valt dit plaatje toch tegen wat de interpretatie betreft. Er wordt niet veel gezocht naar nuances, het is meestal alles of niets. Hierdoor wordt de cd na een tijdje eentonig, wat geen eer aandoet aan Tallis' muziek. Hier kon meer mee gedaan worden...
Meer over Thomas Tallis
Verder bij Kwadratuur
Interessante links
