Nee, ze surfen niet mee op de populariteit van het overaanbod aan kookprogramma en -boeken. The Vegetable Orchestra is al actief sinds 1998 en brengt met ‘Onionoise’ haar derde cd uit. Zoals de naam van de band aangeeft, zijn de groepsleden creatief met allerlei groeten. Van wortels, selder, artisjok, prei, pompoenen, courgettes of witte kool worden percussie- en blaasinstrumenten gemaakt. Die worden klassiek bespeeld of aan het klinken gebracht door een platenspeler of boormachines, waarbij het extreem versterken van het geproduceerde geluid details hoorbaar maakt die anders vaak verdoken blijven.
Wie daarbij zuchtend denkt aan trucjesacts als Stomp of Gumboots kan gerust gesteld worden: het groentenorkest is geen one trick poney. De muziek van het ensemble blijft immers niet hangen in het (eigen)aardigheidje of het gemakkelijk repetitieve. De composities zijn vaak weldoordacht waarbij ritme en zelfs toonhoogte exact gekozen kunnen worden en dissonantie en consonantie geen toevalligheden zijn.
Evengoed spelen ze het spel echter vrijer en zetten ze in op zuivere klankmogelijkheden. Daarbij is het opvallend hoe nauw het overwegend akoestische (en organische) ensemble aansluiting vindt bij de elektronische muziek. ‘Transplants’ is met sisklanken, een strakke beat en het toevoegen van laagjes en breaks duidelijk schatplichtig aan minimal techno. In ‘Nighshades’ en enkele andere nummers leunt de muziek dan weer aan bij de duistere ambient van zware stoombootachtige tonen en hees geruis met een klankbeeld dat ook hier steeds verder wordt opgebouwd.
De klankmogelijkheden van de groenten zijn indrukwekkend: Afrikaans xyolofonen, regenachtige geluiden zwanger van een stortvloed aan frequenties, een Japanse fluit, of traag voorbij drijvende misthoornklanken. Zo kan de groep ook heel beschrijvend te werk gaan. ‘Pocket Stampede’ klinkt inderdaad als een kolonie mieren uit de natuuropnames van Chris Watson, inclusief een boeiende evolutie in ritme, dynamiek en gelaagdheid en ‘Brasil’ laat een zuiderse groove en zoemende muggen horen.
De meest ambitieuze track is ongetwijfeld ‘Excess Pressure Symphony’ waarbij de fluitende, huilende en zingende, dalende en later ook stijgende bewegingen aanzwellen tot een indrukwekkende cluster die de geheimzinnige wereld van Ligeti’s ‘Lux Aeterna’ oproept. Dat de zingende klanken op het einde terugkeren, na een passage waarvan het kraken en razen vooral aan abstracte elektronica doen denken, toont aan dat het The Vegetable Orchestra om meer te doen is dan louter gein. Steil achterover vallen is er voor de luisteraar echter niet bij, daarvoor is de muziek van de groep te voor de hand liggend. Maar de klankmogelijkheden van het gezondere voedsel en de verwerking ervan maken van ‘Onionoise’ een mooie, onderhoudende plaat.
