Natuurlijk komt alles terug. Wie had echter durven hopen dat Greg Dulli zijn Afghan Whigs opnieuw bij elkaar zou roepen? De Amerikaanse indieheld leek met zijn Twilight Singers immers nog niet helemaal uitgeblust. Helemaal oud goud is het hier dan ook niet, aangezien enkel bassist John Curley van het eerste uur overblijft uit de originele bezetting en de overige vijf bandleden al eens opwachting maakten op de platen van de Twilight Singers. Met ‘Do to the Beast’ maken de Whigs dan ook geen herhalingsoefening na zestien stille jaren, maar kiest het gezelschap voor verruiming en verrijking.
Dulli is nooit de man geweest voor rechtlijnige strofe-refreinmuziek. Het is dus wel even een verrassing dat deze plaat met een stevig rockend ‘Parked Outside’ begint. Stoere riffs door een ronkende versterker blijken na twee decennia stilte een prima wake up call. Want erna kiest de band immers opnieuw voor finesse, structurele diepgang en muziek met een stevige ziel. Mooi evoluerende groeisongs verzoenen kunde en passie. Getuige zijn semi-akoestische ballades als ‘It Kills’ met operazang, een psychedelische opbouw en heerlijk hoge zang of een met Afrikaanse trommels aanzwellend ‘I Am Fire’ (dat opvallend afgebroken wordt voor zijn climax doorbreekt). Met dit muzikaal optimisme verdoezelt de band mooi zijn vuile thema’s van satanisme, onverbloemde sex en beestige jaloezie.
Een bluesy ‘Lost in the Woods’ dat in zijn titel al een onaangenaam thema verraadt, krijgt verrijkte arrangementen met piano en koperblazers, die voor een warme weelde zorgen die contrasteert met het beeld van desolate bossen. De stevige opvolger ‘The Lottery’ krijgt zelfs elektronische ritmes mee naast zijn monsterlijk scherende gitaarriffs. Het biedt Greg Dulli de kans om als vanouds nog eens heerlijk rauw te raspen.
Lost dit album dan nooit de teugels? ‘Can Rova’ kwijnt misschien wat weg in het ijle weg alvorens zich achter een rechtlijnig kloppende dancebeat te verstoppen. Soms mag het iets meer naar de keel grijpen. Afghan Whigs herpakt zich echter telkens weer. Met een majestueuze afsluiter ‘These Sticks’ klimt de band met viool en piano op tot een spektakel met rommelende floortoms en een wall of sound van gitaren en trompetten.
Feit. De nieuwe Afghan Whigs is de oude band niet meer. De morbide, vaak tekstueel getinte thematiek en buitengewoon gepassioneerde muziek zijn gebleven. Maar deze plaat speelt nog meer in op een muzikale rijkdom en complexe arrangementen. Beschouw het meer dan ooit als emotioneel diepgravende sfeerprenten, akelige Hitchcock-kortfilms die telkens zijn opgenomen op bizarre locaties als Joshua Tree of Algiers Point en met goed verscholen gaststerren als Joseph Arthur, Patrick Keeler (The Raconteurs) of David Catching (Queens of the Stone Age). Moest de term postrock nog niet misbruikt zijn voor een ander type van uitdijende muziek, dan had hij hierop gekleefd mogen worden. Goed voor een dikke veertig minuten muzikale weelde.
