De Amerikaanse jazzmuzikant Sun Ra is bij de liefhebbers het best bekend van zijn "spaced out" bigband, de Arkestra. Dat hij in de jaren '50 ook met vocale groepen in de weer was, is minder bekend. Op 'Spaceship Lullaby' zijn nu enkele obscure opnames samengebracht die Ra laten horen met 3 vocale groepen. Wie verwacht de visionaire muziek van zijn instrumentale ensembles aan te treffen zal echter teleurgesteld zijn: close harmony, doo-wop en zelfs musicalsentiment voeren de boventoon. Bovendien gaat het hier om demo's en werkopnames – Sun Ra stopt meer dan eens om een fout te verbeteren – van bedenkelijk opnamekwaliteit, wat problematische proporties aanneemt. Voor de delicate, tussen consonant en dissonant zwevende, harmonie van close harmonie zang is de balans tussen de verschillende stemmen essentieel en deze wordt hier nagenoeg steeds scheefgetrokken.
De meeste opnames zijn gerealiseerd met de Nu Sounds: een vocaal kwartet (waar van drie vierde alleen de voornamen bekend zijn), Ra op piano, soms aangevuld met drum. Ra's rol als uitvoerder beperkt zich hier tot begeleiden. De keuze voor standards en musicalhits resulteert hier in typische jazzharmonieën, soms ronduit zwak ('Evelyn') en ook wel eens gênant slecht gezongen ('Honey'). In zijn eigen composities komt hij heel wat ambitieuzer voor de dag. Tempowisselingen en vreemde melodische wendingen verraden heel voorzichtig de latere Ra in 'Chicago USA'. Zo is ook de verdeling van het kwartet in twee groepen van twee stemmen (en niet als één geheel of als solist tegenover drie begeleiders) opmerkelijk in 'Black Sky & Blue Moon'. 'Spaceship Lullaby' sluit het best aan bij het bekendere werk van Ra. Niet alleen de titel, maar ook de gesproken tekstdelen, de vreemd gezoemde intro en de opsplitsing in verschillende, haast losstaande delen verraden hier meer ambitie dan enkel het maken van leuke muziek.
De vijf tracks met 'The Lintels' zijn muzikaal technisch het zwakst. De zangers van deze groep zijn onbekend. Waarschijnlijk een bende straatjongens die samen een vocaal barbershop ensemble gevormd hadden en die door Ra even gecoacht werden, iets wat deze als een sociale dimensie van zijn muzikale missie zag. De zangers hebben hier de grootste problemen wanneer ze buiten hun standaardrepertoire moeten treden. De eenvoudigste motiefjes blijken onoverkomelijke moeilijk en soms zingen ze er vierkant naast. Alleen in het typische doo-wop repertoire (zonder de piano van Ra) weten ze zich goed te redden.
De beste vocale prestaties worden neergezet door de Cosmic Rays (met slechts één zanger waarvan de naam niet gekend is), een kwartet waarmee Ra intensiever werkte tijdens de pauzes van de repetities met zijn Arkestra. Wanneer de vocalisten en het orkest samengevoegd worden ontstaan kiemen van mooie dingen: de wrangere harmonieën in 'Africa' en beter afgewerkte stukken zoals het reeds eerder gehoorde 'Honey'. Toch komen ook hier ritmische ontsporingen en heel traditionele elementen ruimschoots naar boven: van zeemzoeterig tot degelijke swing en klassieke close harmony.
'Spaceship Lullaby' is een vreemde cd, maar helaas niets meer: muzikaal beperkt, vaak zwakke uitvoeringen en een ondermijnende opnamekwaliteit.
Meer over Sun Ra
Verder bij Kwadratuur
Interessante links
