Er lijkt de laatste tijd geen rem te staan op de productiviteit van Rob Mazurek. Na recente albums met reeds lang lopende ensembles als Exploding Star Orchestra en Chicago Underground Duo, en tussen allerhande compositieopdrachten door, laat de cornettist met Starlicker alweer een nieuw project op de wereld los. Al is nieuw in dit geval relatief te noemen.
Met het trio verantwoordelijk voor ‘Double Demon’ trok Mazurek namelijk al eens eerder in de studio, meer bepaald voor de opnames van ‘Sound Is’, dat in 2009 werd uitgebracht op Delmark. Geïnspireerd door percussieve Aziatische en gamelanmuziek stelde Mazurek toen een opmerkelijk driekoppig ensemble samen bestaande uit cornet, vibrafoon (Jason Adasiewicz) en drums (John Herndon), al werd het album uiteindelijk gerealiseerd door een kwintet omdat op het laatste moment nog twee bassisten aan de line-up werden toegevoegd. Met Starlicker keert Mazurek terug naar dat oorspronkelijke trio, naar eigen zeggen onder invloed van moderne pianomuziek zoals ‘The Perilous Night’ (een soort suite voor prepared piano) van John Cage.
Wat Rob Mazurek met Starlicker te bieden heeft, vereist van de luisteraar een soort tabula rasa. Dat komt onder meer door het ontbreken van een basinstrument, waardoor de muziek lijkt rond te zweven zonder onderliggend fundament. Een houvast is echter te vinden in de composities, en in het bijna letterlijk samensmelten van de betrokken instrumenten. De musici doen namelijk erg hun best om een muzikaal blok te vormen, niet zozeer door een evenwicht te vinden als ensemble, maar puur qua klank. Zo gaan staccato cornetpartijen in ‘Orange Blossom’ vergezeld van drum- en cimbaalslagen, wat een ongewoon heftig effect tot gevolg heeft, en in ‘Andromeda’ worden vibrafoonroffels gecombineerd met roffels van de drums. Die keuzes leveren ongewone percussieve klanken (en bijklanken) op, enigszins vergelijkbaar met het effect van een “geprepareerde” piano.
De rol van drummer John Herndon in dit alles is buitengewoon. Hij fungeert niet louter als aanbrenger van ritmische partijen, maar is op elk moment een sturende kracht en bijgevolg nadrukkelijk aanwezig op de voorgrond. Vellen en cimbalen worden enthousiast en opvallend muzikaal beroerd, zozeer zelfs dat de stukken eerder getypeerd worden door de levendige ritmes dan door de schrale melodische en harmonische figuren die er mee samengaan. Herndon, vooral bekend als drummer van Tortoise, wordt zowat overal gekoppeld aan (minstens) één andere muzikant, waarmee hij zoals eerder gezegd altijd een sterke geluidseenheid vormt. Deze kan tevens dienen als tegengewicht voor een solerende Mazurek of Adasiewicz, al liggen de drie musici ook dan steeds met elkaar in balans en is er bijgevolg geen sprake van een ondergeschikte begeleiding.
Zonder die levensbelangrijke puls zou het repertoire van Starlicker als een pudding in mekaar zakken. Het muzikale raamwerk (vaak niet meer dan simpele lijnen en harmonieën) steunt bijna letterlijk op de allesoverheersende ritmiek en zelfs de solobijdragen lijken daaraan ondergeschikt. Zo graven Mazurek en Adasiewicz nooit echt diep wanneer ze de ruimte krijgen maar lijken ze altijd begaan met de totale progressie van het stuk. Het betreft hier dan ook een heel aparte vorm van ensemblemuziek, typerend voor een muzikant die zich de voorbije jaren reeds uitgesproken manifesteerde als een einzelgänger binnen de wereld van hedendaagse jazz en improvisatie.
Een benadering zonder oogkleppen is dan ook absoluut een must, want de conventionele verhoudingen worden door Rob Mazurek grondig elkaar geschud. ‘Double Demon’ is bijgevolg geen gemakkelijke plaat, hoewel ze aanvankelijk erg transparant en kaal overkomt, maar eenmaal de klik wordt gemaakt zal de weerstand van de luisteraar smelten als sneeuw voor de zon.
