Met artiesten die zichzelf niet meer te bewijzen hebben kan het verschillende kanten opgaan. De ene settelt zich in het oneindig recycleren van wat hij ervoor gedaan heeft, terwijl de ander zijn kunst naar andere dimensies neemt. Sonore, het supertrio van de vrije saximprovisatie, kiest hier voor de tweede optie. Peter Brötzmann, Mats Gustafsson en Ken Vandermark hebben zich met ensembles als The Thing, AALY Trio of het Chicago Tentet al stevig in het geheugen van de freejazz gegrift, wat hen in staat stelt om 'No One Ever Works Alone' niet te moeten vullen met nieuwlichterij of macho blaasgeweld. Perfect gedoseerd, vaak ronduit zacht, subtiel, mooi en bij momenten zelfs sereen en warm halen ze een improvisatie- en samenspelniveau waarvan het gros van hun concurrenten alleen maar kan dromen.
Zonder goedkoop of plat te worden is dit vrije improvisatie "for the millions". Door gebruik te maken van motiefjes, riffs en zelfs echte muzikale thema's krijgen de tracks een grote toegankelijkheid. De duidelijke rolverdeling tussen een hoofdstem en begeleidingspatronen van herhaalde of lange noten, al dan niet in repetitieve formules, maakt dat iedere blazer in een eigen geluidslaag opereert, waardoor ze heel complementair klinken. De individuele en gezamenlijke muzikale evoluties worden zo dankbaar om volgen, waardoor de cd klinkt als een boek vol verrassende wendingen, maar met een spannende verhaallijn.
Liefhebbers van uitsluitend het hard- en rechtlijnige improvisatiewerk zullen het best moeilijk kunnen hebben met deze cd, al zijn jankende geluiden, dreunende stoombooteffecten, afgeknepen klanken, stotteren en het elkaar uitdagen niet bepaald afwezig. Ze krijgen echter gezelschap van zuiver gespeelde passages en glasheldere polyfonie. Vooral 'Trees After a Fire' is van een ongekende schoonheid. Bij momenten is de klankenwereld van Sonore zo buitenaards dat het geluid als zuiver elektronica klinkt. Bovendien maakt het veelvuldig gebruik van de klarinetten de klank hier zacht romig en even komt er zelfs een bluesy moment naar boven. Wanneer in 'Broken Hymn' één tenorsax melodisch vrij gaat zweven en de anderen zich in lange noten naar die melodie schikken, ontstaat een plechtstatige hymne, zoals 'Blessed Assurance, Uninsired' gebaseerd lijkt op een slaapliedje.
Hymnes, slaapliedjes en verstilde schoonheid zijn niet meteen klanken die met vrije improvisatie geassocieerd worden. Het getuigt dan ook van de ongekende klasse van Sonore dat ze er mee weg komen zonder ook maar ergens aan geloofwaardigheid of muzikaal niveau in te moeten boeten. Een adembenemende cd.
Meer over Sonore
Verder bij Kwadratuur
Interessante links
