Dat een luisteraar zich niet laat misleiden: pianist Simon Toldam (Han Bennink Trio) is een wolf in schapenvacht. Hoe speels en lichtvoetig zijn pianospel ook mag zijn, de achteloosheid waarmee hij zich op ‘Kig Op 14’ laat horen, is maar schijn. Of beter: gaat dieper dan gewoon wat elegant fladderen. Hij mag dan uitpakken met een fijne pianoaanslag en bij momenten zelfs zangerig voor de dag komen, geregeld laat hij de muziek ontsporen in dissonante harmonieën of trekt hij met zijn collega’s (bassist Nils Davidsen en drummer Knut Finsrud) een muurtje op van vrij samenspel, gelaagde contrapuntiek of net heel scherp uitgevoerde ritmes.
Toldam serveert het echter allemaal met een beminnelijke glimlach, waardoor een achteloze luisteraar zich wel eens in het aangebodene zou kunnen verslikken. De muziek bevat immers aardig wat complexiteit, maar daar willen Toldam en de zijnen niet al te gewichtig over doen. Immers, “moeilijke” muziek “moeilijk” laten klinken, daar is weinig ophefmakend aan.
Opener ‘Step’ is daar een sprekend voorbeeld van. Het gemak waarmee het trio hier een repetitief mechaniekje in asymmetrische maatsoort laat ronddraaien of van de ene muzikale situatie in de andere belandt, zijn van die aard dat de gemiddelde muzikant er graag mee zou uitpakken. Toldam is echter niet te beroerd om in hetzelfde stuk ook uitgesproken melodisch aan de slag te gaan om daarna grilliger, golvend en glijdend of net contemplatief voor de dag te komen. Dit alles overigens tegen de achtergrond van een ritmetandem waarvan de muzikanten een eigen parcours uitstippelen, weliswaar zonder hun bandleider echt uit te dagen.
Het trio blijft bovendien niet in een concept zitten. Zo haaks, hoekig en hobbelend als er gespeeld wordt in ‘Glasperle på Himmelbjerget’ (het lijkt wel alsof ze een kasseienklassieker rijden), zo ijl en fonkelend klinken ‘Op, Ned, Sol, Måne’ en ‘Kirkespir & Minaret’ waarin de piano de rol van een siter opneemt. Meer traditionele referenties duiken op wanneer de band in ‘Se, En Fugl Kigger Ned’ echt swingt, zij het buiten het klassiek harmonisch kader, of verknipte Ellington (‘Propel – Bladhelikopter’) of een Monkiaans thema laat horen.
Steevast wordt het echter duidelijk dat het niet om stijloefeningen gaat. Daarvoor is het samenspel tussen de drie te organisch, zoals mooi te horen is in het met een ‘Gymnopédie’-achtige dromerigheid gezegende ‘Den Evige Gren’. Wanneer Toldam de cd dan solo beëindigt met een gospelblues, is het helemaal zoeken naar de rode draad doorheen het programma. Al kunnen de muzikaliteit, het ongedwongen samenspel en vooral de lichtheid waarmee het trio niet zo evident terrein opzoekt natuurlijk ook al tellen.
Echt verrassen doet ‘Kig Op 14’ niet. Daarvoor zijn de verschillende facetten van de gevarieerde aanpak iets te herkenbaar. Dat er echter op hoog niveau gespeeld wordt, is duidelijk en dat maakt dan ook de sterkte uit van ‘Kig Op 14’, een album dat volgend jaar een vervolg moet krijgen met… ‘Kig Op 15’.
