In 2006, de honderdvijftigste verjaardag van Robert Schumanns dood (1810-1856), begon de Franse pianist Eric Le Sage aan een integrale opname van Schumanns pianomuziek. Dat wilde zeggen dat hij niet alleen de muziek voor solopiano maar ook een groot gedeelte van Schumanns kamermuziek op cd zou zetten. Zo een project is te grootschalig om in één jaar te verwezenlijken maar dit tiende volume bewijst dat Le Sage met deze terecht bejubelde reeks nog lang niet uitgepraat is. Na chronologisch door het werk voor solopiano te zijn gereisd, pakt hij nu Schumanns pianokwintet opus 44 en pianokwartet opus 47 aan.
Er wordt met ontzettend veel energie gespeeld: van de introductie van het klavierkwintet, het scherzo uit hetzelfde werk of de finale van het kwartet heeft men zelden zo een levendige uitvoering gehoord. Elke frase ademt beweging en gedrevenheid uit. De vijf muzikanten (violisten Gordan Nikolitch en Daishin Kashimoto, altiste Lise Bertaud, cellist François Salque en Le Sage zelf) vliegen met klare musiceervreugde in deze muziek en tonen in een beknopt openingsdeel van het klavierkwintet alle sterk gevarieerde aspecten van Schumanns persoonlijkheid. Ze stellen geen eenduidige brok weelderige romantiek voor maar een stuk muziek dat razendsnel van karakter kan veranderen, van de ruwe opening naar een lyrisch en expansief tweede thema. Ook solistisch kunnen elk van deze muzikanten hun toehoorders moeiteloos charmeren maar het is misschien wel het natuurlijke samenspel dat de meeste bewondering afdwingt.
Een andere richting wordt ingeslagen op langzame passages, zoals het trage deel uit het kwintet, dat even eenvoudig gepresenteerd wordt als een lied van Schubert, met een frasering die aan Mozart doet denken en een onbevangen bescheidenheid die zeldzaam is in Schumann-uitvoeringen. De intieme klank die de strijkers uit hun instrumenten toveren (een prachtig voorbeeld vindt men verder in het trage deel van het klavierkwartet) is om van te snoepen.
Het klankbeeld van het ensemble verschilt ook grondig van de wollige, romantische klank waarmee Schumann al eens uitgevoerd wordt. De strijkers zijn niet bang om rauw, op het scherp van de snee te spelen en zo een venijnig kantje à la Beethoven aan deze muziek te verlenen. Eric Le Sage’s piano (is het misschien een historisch instrument? – zijn keuze van instrument wordt in het cd-boekje niet toegelicht) klinkt puur en sec, zonder de overdadige galm die een moderne concertvleugel zo vaak toevoegt. Dat houdt snelle loopjes fijn en verstaanbaar en stelt de muzikanten in staat de tempi over het algemeen een graadje of twee sneller te nemen. De scherzi uit beide werken, de finale van het kwintet of het eerste deel uit het kwartet klinken allemaal enkele metronoomcijfers sneller dan gebruikelijk is en dat past Schumanns muziek als gegoten. De piano domineert ook het ensemble niet steeds want Eric Le Sage weet precies hoe hij, waar dat nodig is, de strijkers effectief maar bescheiden moet begeleiden.
Het technische niveau maar net zo goed de als vanzelfsprekend klinkende muzikaliteit van deze opname zijn beiden erg zeldzaam. Deze tiende uitbreiding van de reeks ‘Klavierwerke & Kammermusik’ van Schumann werd weer een cd die gekoesterd mag worden. Nu is het uitkijken naar wanneer Eric Le Sage nog eens onze concertzalen aandoet want deze schitterende pianist en zijn unieke, boeiende Schumann-interpretaties mag men niet missen.
Meer over Robert Schumann
Verder bij Kwadratuur
Interessante links
