Schumanns vroege pianowerken bestaan vooral uit karakterstukjes, reeksen van korte beschrijvende variaties, als karakterschetsen van personen als het ware. 'Papillons' is daar een goed voorbeeld van en zo ook deze twee werken: 'Carnaval' en 'Etudes Symphoniques'. Het zijn niet zelden variaties gebaseerd op een muzikaal basisidee – vier noten (A-Es-C-B, of achterstevoren) zoals in 'Carnaval'. Etudes Symphoniques is dan weer formeler opgezet als een reeks van twaalf variaties (geen deeltjes met titels als 'Chopin', 'Paganini', 'Coquette' of 'Estrella' hier) op een thema van Schumanns kennis, de amateur musicus Baron von Fricken. Voor de uiteindelijke versie van het werk schrapte Schumann vijf variaties waar hij ontevreden mee was – Pierre-Laurent Aimard, die beide stukken live opnam in het Konzerhaus in Wenen, herstelde ze en plaatse ze halverwege het werk, tussen variatie zeven en acht.
Dit is een bijzonder kleurrijke en boeiende cd geworden, in de eerste plaats omdat Pierre-Laurent Aimard een bijna orkestraal gamma aan kleuren uit zijn instrument haalt. Zo kan hij overweldigend klinken, met een grootse klank, veel pedaalgebruik en een stevige aanslag, vooral in de bassen, bijvoorbeeld in de finale van de 'Etudes Symphoniques', maar waar dat hoort ook ongemeen teder en poëtisch – in 'Avue' uit 'Carnaval' bijvoorbeeld. Snelle delen zoals de laatste paar 'Etudes', nummers IX en X of het 'Papillons' uit 'Carnaval' klinken dan weer heel licht en transparant, zonder nagalm die de helderheid zou kunnen teniet doen. Delen die 'passionato' gemarkeerd zijn, worden met een romantische vrijheid gespeeld, heel Schumannesk, met lang uitgesponnen versieringen en ingehouden harmonische vertragingen. En Pierre-Laurent Aimard beheerst even goed een warme, comfortabele manier van spelen, vlot en uitnodigend zonder drama, zoals in 'Reconnaissance', het veertiende deeltje uit 'Carnaval'. Wat zijn uitvoering ook de moeite waard maakt, is het gemak waarmee hij tempowisselingen aanbrengt. In de finale van 'Carnaval' bijvoorbeeld, slaagt hij erin de verschillende tempi van de thema's in dit deel heel natuurlijk in elkaar te laten overgaan en deze finale zo tot een logisch geheel te vormen. Aimards orkestrale gebruik van de piano geeft beide werken grootsheid, een symfonische allure die heel meeslepend werkt. Bovendien is deze live opname virtuoos gespeeld en de interpretatie vooral heel gevarieerd en kleurrijk.
Meer over Robert Schumann
Verder bij Kwadratuur
Interessante links
