Op het diffuse terrein van de hedendaagse jazz en de geïmproviseerde muziek is men in Polen al enkele jaren aan een indrukwekkend offensief bezig. Het concertcircuit draait er op volle toeren (denk maar een café/club als Alchemia in Krakau) en labels als NotTwo, Multikulti en Kilogram Records brengen om de haverklap albums uit van internationale topnamen. Talent van eigen bodem krijgt er eveneens de nodige kansen waardoor we reeds konden kennismaken met musici als Mikolaj Trzaska en Waclaw Zimpel. De volgende in het rijtje van Poolse nieuwkomers is accordeonist Robert Kusiolek, die debuteert met het album ‘Nuntium’.
Kusiolek genoot zowel in eigen land als in Duitsland een klassieke opleiding en ging zich daarna sterk interesseren voor hedendaagse gecomponeerde muziek en avant-garde. Via deze weg kwam hij ook in aanraking met jazz en geïmproviseerde muziek, allemaal invloeden die hij momenteel op een aparte manier in zijn muziek verwerkt. Dat blijkt althans uit ‘Nuntium’, dat zich moeilijk laat onderbrengen in een genrecategorie. Er zijn elementen van volksmuziek te horen, er wordt geïmproviseerd en gesoleerd maar er loopt ook een compositorische draad doorheen het album, dat overigens is opgevat als een suite met zeven delen (chapters genoemd). Kusiolek nam zijn debuut op met een kwartet bestaande uit de Bulgaarse violist Anton Sjarov, bassist Ksawery Wojcinski en de Duitse percussionist Klaus Kugel, die zich de voorbije jaren opvallend vaak in het gezelschap van Oost-Europees muzikaal talent bevindt. Zo was hij onlangs ook al te horen op ‘The Passion’ van het Poolse Undivided en op ‘Varpai’, samen met de Litouwse zangeres Andrė Pabarčiūtė.
Het is moeilijk om als luisteraar vat te krijgen op ‘Nuntium’. De muziek wordt nooit erg concreet. Lang uitdeinende klanken, de afwezigheid van thema’s en melodieën, weinig tempo en een losse manier van samenspelen zorgen voor een minimum aan herkenningspunten. Al lijkt dat bij aanvang nog wel anders wanneer Anton Sjarov in ‘Chapter 1’ zijn oosters klinkende vioolsolo overtuigend verrijkt met een zangpartij. Maar vanaf dan wordt de luisteraar gedurende lange tijd ondergedompeld in een soort ritualistische muziek, die het moet hebben van een golvende dynamiek of het naar voren treden van een van de instrumenten, zoals een stevig percussie-accent of een cadens van de accordeon. Kusiolek creëert op die manier een geheimzinnige en donkere sfeer en prikkelt daarmee ook de verbeelding. Er wordt namelijk een spanning opgewekt die, hoewel ze nergens tot uitbarsting komt, overal voelbaar blijft en zelfs na vele luisterbeurten niet aan intensiteit inboet.
Deze plaat intrigeert eigenlijk meer dan ze boeit. Ze daagt de luisteraar uit maar geeft op het einde van de rit zijn geheimen niet prijs. Voor de waarde qua entertainment hoeft men ze dan ook niet in huis te halen. ‘Nuntium’ is echter wel een mooi voorbeeld van de originaliteit en de creativiteit die de hedendaagse Poolse muziek al een tijdje typeren, wat het bestaan van deze cd op zich al rechtvaardigt.
