Naxos geeft graag oude opnames opnieuw uit. Dat is goedkoop, en met deze Lohengrin, (uit 1943, stel je voor), is dat niet anders. Onder leiding van Erich Leinsdorf werd deze Wagner-opera live opgenomen, met het koor en orkest van de Metropolitan Opera in New York.
Lohengrin is een van vernieuwer Wagners vroege opera's, wat wil zeggen dat die op bepaalde gebieden nog nauw aansluit bij de Duitse operatraditie, van Meyerbeer bijvoorbeeld, uit die tijd. De actie is nog vrij overzichtelijk onderverdeeld in afzonderlijke scenes en het onderscheid tussen de vertellende recitatief, waarbij de actie zich ontplooit, en de lyrische aria of het ensemble, waarbij de muziek centraal staat, is nog niet volledig weggewerkt, al zou Wagner daar later wel toe komen. De muziek is trouwens ook nog niet in één ononderbroken stuk doorgecomponeerd, wat betekent dat ook de muziek goed verstaanbaar is en het verhaal gemakkelijk te volgen is.
Jammer genoeg is, ondanks al het digitale ge-remasterwerk dat er in deze opname is gekropen, de klankkwaliteit niet echt optimaal, om het op zijn zachtst uit te drukken. De luisteraar hoort bijna continu kleine geluiden uit het publiek : kuchjes, stoelen die verschoven worden, en ook op de scène wordt aardig wat lawaai gemaakt. In orkestrale interludes werkt het geklingel van de zware wapenuitrusting waarmee de hoofdrolspelers over de bühne lopen dan ook behoorlijk storend. Verder klinkt het orkest zoals men kan verwachten op een opname van meer dan zestig jaar oud : ijle strijkers, uiterst schelle trompetten en heel weinig diepe frequenties, waardoor bassen en lage blazers nauwelijks verstaanbaar zijn. De uitvoering op zich is natuurlijk een ander paar mouwen, want het orkest van de Metropolitan Opera speelt, op zich, erg goed en zuiver.
De zangers komen beter over, al is hun interpretatie duidelijk er één uit lang vervlogen tijden. Op sommige momenten doet deze zware Wagner zelfs aan Italiaanse opera denken, door zijn heldere tekstdeclamatie en de manier waarop het orkest onderschikt wordt gemaakt aan de zangers. Dit gebeurt tegenwoordig niet meer, want Wagner en Italiaanse opera zijn twee aparte werelden geworden, en zangers die het ene doen, blijven wijselijk van het andere af. Voordeel is natuurlijk wel, dat de tekst heel verstaanbaar gebracht wordt, al mag dat ook wel, want naar Naxos-gewoonte wordt er maar een erg karig boekje bij de cd geleverd met weinig meer dan een korte bespreking van de plot.
Deze Lohengrin is een opname voor verzamelaars, de cd's hebben eigenlijk vooral waarde als historisch dokument. Niet dat de uitvoering op zich slecht is, integendeel, maar de slechte klankkwaliteit, (denk grammofoonplaat), is een grote spelbreker wanneer er veel nieuwere en betere opnames op de markt zijn.
Meer over Richard Wagner
Verder bij Kwadratuur
Interessante links
