Zoals de titel al aangeeft gaat Reinhold Friedl in 'Schönberg Pierrot Lunaire Cheap Imitation' aan de slag met Arnold Schönbergs 'Pierrot Lunaire'. Hij bewaart de 21 delen van het origineel, maar reduceert ze tot een verzameling uiterst korte fragmenten die allemaal samen net boven het kwartier uit komen. Friedl blijft – net als in het origineel – denken in een bescheiden bezetting. Van de originele combinatie Sprechstimme, vier houtblazers, drie strijkers, piano en stem verdwijnt de altviool ten voordele van de contrabas, worden de houtblazers gehalveerd en verschijnt percussie op het toneel.
Als Friedl zijn versie omschrijft als een parodie, dan mag dit volgens hem niet gezien worden als het ridiculiseren van het origineel, maar slechts als het aanpassen en vereenvoudigen ervan. De falsetachtige stem van de mannelijke sopraan Markus Weiser geeft de muziek aanvankelijk een minder respectvol randje, maar in het instrumentale wordt Friedl nooit grotesk. Net als Schönberg is zijn muziek heel verfijnd en afgemeten. Hij concentreert zich per deel op één element van het origineel en bouwt daarmee zijn eigen, ingekorte versie op. Hoewel zijn beweegreden verdedigbaar is (vaak onthouden luisteraars geen gedetailleerde melodieën, maar slechts lijnen – stijgend of dalend), had hij beter een ander werk gekozen als basisgegeven. De originele partituur van Schönberg is immers al bijzonder geconcentreerd en bevat zoveel details, actie en nuances dat ze zich moeilijk laat reduceren. De verfijnde melodievoering, ritmiek, harmonie en het subtiele spel van klankkleuren gaat hier dan ook verloren. Friedl lijkt voor elk deel een vaag sfeerelement uit het origineel uit te vergroten, waarmee de muzikale diepgang van ervan verloren gaat. Zo blaast hij het contrast tussen twee delen als 'Raub' en 'Rote Messe' op, maar daarbij gaan wel de muzikale tegenstellingen die dit laatste deel in de originele versie kleuren, verloren. Op de betere momenten slaagt Friedl er in en minder herkenbaar element van het origineel naar voor te brengen, waarmee hij de luisteraar aanzet om Schönbergs versie toch nog maar eens te beluisteren. Zo komt het mankende ritme van 'Serenade' bij Friedl duidelijker naar voor, evenals het cabareteske, café chantant-achtige van 'Valse de Chopin'.
Voor wie het origineel van Schönberg niet kent, kan 'Schönberg Pierrot Lunaire Cheap Imitation' een bijzonder mooi kwartiertje muziek zijn, niet in het minst omwille van de precieze uitvoering door muzikanten van Friedls ensemble Zeitkratzer. Wie de prachtige miniatuurtjes van het origineel wel kent, zal het moeilijker hebben om zich tevreden te stellen met de postkaarten (soms zelfs postzegels) die Friedl er van maakt.
Meer over Reinhold Friedl
Verder bij Kwadratuur
Interessante links
