Cluster, Kluster of Qluster: Hans-Joachim Roedelius heeft duidelijke de bedoeling mensen in de war te brengen met zijn illustere projecten. Deze medegrondlegger van de ambient en krautrock heeft al een ontwarbare kluwen van meer dan vijftig releases op zijn naam staan, gaande van een berg soloplaten als onder projecten als Harmonia (met Brian Eno), Human Being, Aquarello … Roedelius en Dieter Moebius, al jarenlang de rechterhand, vormen samen het legendarische Cluster. Na een haat-liefde relatie van meer dan vier decennia zijn beiden weer eventjes uit elkaar gegaan. In de plaats van de synthesizervirtuoos werd Onnen Bock van (ondermeer) Zeitkratzer Ensemble ingeschakeld, wat tot het project Qluster heeft geleid.
‘Fragen’ is het eerste deel van een te verwachten trilogie. Zeven impressionistische schilderijen geven een reflectie op de eigen innerlijkheid. Dit is ambient in zijn meest pure vorm. Van heerlijk glijdende, benevelende tracks als ‘Auf der Alm’ tot fragmentarische, abstracte bijdragen als de bijna vijftien minuten durende ‘Wurzelweit’: deze symfonie van in zichzelf gekeerde muziek prikkelt de fantasie en wekt een heerlijke dromerigheid op.
Dat is een grote verdienste, want als vanouds zweren deze Berlijners enkel bij analoge instrumenten. Toch klinkt ‘Fragen’ totaal niet gedateerd, hoewel niet wordt geaarzeld om amateuristisch klinkende geluiden als een synthesizerkerkorgel of nepfagot in te schakelen. Dit is ambient pur sang: geen complex verweven totaalbeeld maar het samengaan van enkele prima te onderscheiden elementen die elk hun noodzakelijke bijdrage in de totaalsfeer leveren.
Enige opmerkelijke afwezigen zijn een stuwende beat of een bindende basgroove, maar die worden prima opgevangen door herhalende patronen en een erg organische opbouw. Een traag omwentelend patroon in de donkerblauwe grondtoon van ‘Fünf nach Eins’ biedt een prima ritmische houvast, waardoor de speelse, teruggetrokken percussie niet de gangmaker, maar juist een aanvullende kleur in het nummer wordt. Op die manier blijft Qluster heerlijk in zijn eigen, ijl universum ronddolen.
‘Fragen’ is een pracht van een fantasieplaat. Het is wonderbaarlijk wat Hans-Joachim Roedelius en Onnen Bock met behulp van analoge synthesizers weten op te bouwen. Na al die jaren blijkt de creativiteit nog steeds niet opgebrand, wat leidt tot pure schoonheid en genegenheid.
