Soms is het geheel meer dan de som van de delen. Hoewel die vlieger niet altijd opgaat voor muzikale projecten, is het steeds een uitgangspunt wanneer musici besluiten te gaan samenwerken. ‘Vol à Voile’, een duet tussen drummer/percussionist Pierre Favre en trombonist Samuel Blaser, is een schoolvoorbeeld van zo’n geslaagde, muzikale synergie.
Als Pierre Favre de koning is van de Zwitserse avant-gardejazz, dan is Samuel Blaser zijn troonopvolger. Beide behoren tot het kruim van hun respectievelijke generatie. Favre (ondertussen 75) is een pionier van de Europese vrije improvisatie en werkte samen met schoon volk als Irène Schweizer, Joe McPhee, Peter Kowald en Albert Mangelsdorff. Zijn 31-jarige landgenoot Samuel Blaser heeft logischerwijs een pak minder ervaring, maar profileerde zich de voorbije jaren met enkele kwalitatieve projecten, waaronder zijn eigen internationale kwartet en het ensemble Consort in Motion, in samenwerking met de onlangs overleden drummer Paul Motian.
De jonge trombonist heeft meer dan voldoende in zijn mars om niet aan de hand te moeten lopen van zijn meer ervaren collega en ‘Vol à Voile’ staat dan ook voor een interessante en evenredige uitwisseling van ideeën, met improvisatie als voertaal. In sommige stukken is een compositorische basis te ontwaren (een sequentie van enkele noten of iets dat men een thema zou kunnen noemen) maar zoals kan worden verwacht van twee avontuurlijke avant-gardisten vieren vrijheid en spontaniteit hoogtij.
Een duet tussen een drummer en een blazer is er vaak eentje van kracht en energie. Niet zo bij Pierre Favre en Samuel Blaser: hun aanpak overtuigt voornamelijk door haar muzikaliteit en gevoeligheid. De keuze van Favre om vooral met drums te werken en minder met cimbalen of bekkens heeft daar veel te maken. De diepe tonen van deze trommen congrueren ideaal met het bereik van de trombone, zeker ook omdat Blaser geen fragmentarisch blazer is, maar eerder houdt van trage legato-lijnen. Ook de vele multiphonics, die de trombonist al langer dan vandaag typeren, komen zo beter tot hun recht. Dat bewijst het mooie ‘Quai des Brumes’, waarin Favre de drums lijkt te beroeren met houten blokken of iets dergelijks.
Wie de muziek van het Samuel Blaser Quartet een beetje kent, zal bij beluistering van deze plaat soms een déjà vu-gevoel ervaren. In ‘Babel I’ wordt bijvoorbeeld met een thema geworsteld dat ook in het repertoire van het kwartet zit vervat en daarnaast heeft de trombonist ook enkele voor hem typische riedels. Op je 31ste al zo’n karakteristieke sound hebben, het is niet elke muzikant gegeven.
De titeltrack is zowat alles wat men niet verwacht van een duo van drums en trombone: de drums klinken plots als oosterse percussie en uit de koperblazer ontsnapt een heel groezelig geluid, waarna de twee in een heel minimale interactie tot een prachtig duet komen. De klankrijkdom is enorm en ook erg gedetailleerd in deze acht minuten durende improvisatie, die aantoont dat ‘Vol à Voile’ het beste serveert van twee generaties Zwitserse avant-gardemuziek.
