Dit werk met vijf-stemmige motetten van Peter Philips kan op het eerste zicht misschien wat oubollig of onwerelds overkomen. Voor velen is oude muziek immers nog steeds synoniem voor saaiheid. Toch zal menig luisteraar aangenaam verrast zijn door de ontspannende en onthaastende uitwerking ervan.
Het ontstaan en de functie van deze muziek moet gesitueerd worden tegen het decor van de Contrareformatie begin 17e eeuw. Dat maakt dat ze voor ons zowel tekstueel als muzikaal slechts weinig herkenbare elementen bevat. De 'Cantiones' zijn liturgische gezangen voor de belangrijkste (kerkelijke) feesten van het jaar. Ze zijn opgedragen aan de Maagd Maria "voor de verlossing van de christenen, ter versterking van het katholieke, apostolische en roomse geloof en ter uitroeiing van de ketterij en de ketters." Peter Philips heeft dan ook zelf als overtuigd katholiek vooral in ballingschap geleefd, op de vlucht voor de anglicaanse kerk. Uiteindelijk belandde hij in Antwerpen waar hij deze motetten schreef.
Laat je echter niet afschrikken door deze strijdvaardige woorden, de muziek zelf komt heel vriendelijk en sereen over. De devote sfeer die deze muziek uitstraalt kan bij sommigen nogal zeurderig overkomen, maar de monotonie ervan heeft ook wel een relaxerende uitwerking.
Peter Walls, de dirigent, en 'The Tudor Consort' laten deze muziek gewoon gebeuren, zonder al te nadrukkelijke muzikale ingrepen. Ze kabbelt rustig voorbij als een helder bergriviertje en zo hoort het ook.
Af en toe wordt de monotonie voorzichtig doorbroken door ritmische passages hetgeen vooral gebeurt op woorden met een bijzondere religieuze betekenis. Op het woord "superexaltatum" op het einde van het "tibi laus, tibi gloria", bedoeld voor de viering op drievuldigheidszondag, wordt de letterlijke verhevenheid van het woord extra in de verf gezet door energieke melismen (melodische reeks van tonen op een lettergreep). Er zijn ook enkele motetten die door de inhoud van de tekst aanleiding geven tot meer beweging in de muzikale uitwerking ervan. Opvallend hiervoor zijn de laatste motetten voor paaszondag waarin de heropstanding van Jezus wordt bezongen. In deze opname gebeurt dit met grote zin voor dosering en subtiliteit, zodat de ritmische passages nooit teveel contrasteren met de rest en ingebed blijven binnen het grote geheel.
Ik kan deze CD aanbevelen aan ieder die vanuit zijn luie zetel even de chaotische werkelijkheid wil ontvluchten en wil genieten van rustgevende, verstilde schoonheid. En daar hebben we soms toch allemaal behoefte aan...
Meer over Peter Philips
Verder bij Kwadratuur
Interessante links
