De ‘Waves’ van Peter Adriaansz kunnen met recht en rede sensationeel genoemd worden, ook voor luisteraars die niet vallen voor deze indrukwekkende werken. Adriaansz’ muziek is namelijk niet alleen auditief, maar ook tactiel waar te nemen. Wie de ‘Waves’ in de huiskamer laat klinken, zal namelijk snel kunnen vaststellen dat links en rechts het meubilair of andere huisraad begint mee te trillen. Niet omdat de muziek zo luid zou zijn, maar omwille van de bevreemde intonatie en harmonie die het Ensemble Klang perfect tot klinken weet te brengen.
Opgebouwd uit hoofdzakelijk lange tonen, klinken de ‘Waves’ als klanksculpturen: vlagen toonhoogte, kleur en dynamiek die geen onbeweeglijke monolieten vormen, maar met hun kleine bewegingen ongrijpbaar worden. Zo verliest de luisteraar alle gevoel van tijd en ruimte, een effect dat nog versterkt wordt door de uitgekiende gelaagdheid. Door het gebruik van duidelijk afgebakende micro-intervallen (kleiner dan de afstand tussen vlak naast elkaar liggende zwarte en een witte toetsen van de piano) ontstaan samenklanken, ongehoord voor de meeste westerse oren. Deze uiterst gedetailleerde dissonantie resulteert in opmerkelijke akoestische verschijnselen, zoals de pulsen die ontstaan bij erg kleine toonafstanden, een verschijnsel dat reeds bredere bekendheid geniet dankzij het werk van de Amerikaan James Tenney. Zo worden Adriaansz’ ‘Waves’ chemische reacties, waarbij de harmonie zich vermengt met de kleur van de instrumenten en de toonsterkte waarmee de klanken gespeeld worden.
Dit muzikale concept weet Adriaansz in elke werk anders in te vullen: met strakke tonen, in- en uitfadende klanken of door het gebruik van extreme registers. ‘Wave 3’ voor piano, sinustonen en gesamplede strijkers begint zelfs ultraconsonante met bourdonachtige, holle octaven en kwinten die een raster vormen waarop zachte, dissonante wolken gelegd worden.
De diepste indruk wordt nagelaten door de triptiek van ‘Waves’ 5, 6 en 7. Het eerste deel zet melodisch pentatonisch in, waarna de muziek overgaat in trage golven, veroorzaakt door de wisselende intensiteit van de dissonantie. Voor ‘Wave 6’ vertrekt Adriaansz plots vanuit het hoge register, waarbij de golfbeweging versnelt. De verschillende klanklagen – als plastic slides van verschillende kleuren die over elkaar schuiven en waarbij elke laag haar invloed heeft op de totaalkleur – schuiven sneller over elkaar, waarbij de zwevingen (een bijproduct van de dissonantie) duidelijk hoor- en voelbaar worden. Voor het afsluitende ‘Wave 7’ verhuist de componist de muziek naar de diepte van piano, basklarinet en trombone, wat de aanzet vormt tot een dreunende geluidsmuur die qua intensiteit vergelijkbaar is met de klankorgieën van Sunn O))) of Zeitkratzer.
Het korte ‘Nu Descendant un Escalier’ is met de levendige ritmiek en de duidelijk afgebakende driedelige structuur een uitzondering op dit anders psychedelisch aandoend album. De technieken die Adriaansz voor deze geestesverruimende ‘Waves’ hanteert, zijn bezwaarlijk nieuw te noemen, maar de muzikale en gevarieerde invulling maken dit album tot een indrukwekkende en esthetisch beklijvende ervaring. Al mag Adriaansz die eer delen met het fenomenale precisie spelende Ensemble Klang.
