Paul Simon: begenadigd zanger, gitarist, muziek- en tekstschrijver. Het brein achter 's werelds populairste folkrockduo Simon and Garfunkel begon in de jaren zeventig een indrukwekkende solocarrière waarin progressie en breeddenkendheid de belangrijkste plak zwaaiden. Avontuurlijke tripjes met wereldmuziek werden steeds evenwichtig afgewisseld met Simon's uitgekiende songsmid-talenten, waardoor zijn wereldsucces zonder morren constant werd gehouden. Hoewel Simon het de laatste jaren rustig aan doet, ligt er zes jaar na 'You're the One' een nieuweling van de man in de rekken. Op deze 'Surprise' ging de ondertussen 65-jarige Rhymin' Simon de samenwerking aan met niemand minder dan topproducer Brian Eno (U2, Talking Heads, Roxy Music en nog zowat vijfendertig anderen). De luisteraar hoort dan ook wat te verwachten was: een mengeling van Simon's prachtige composities en Eno's sferische sonische landschappen.
Om maar meteen met de deur in huis te vallen: een 'Still Crazy After All These Years' (1975) of een 'Graceland' (1986) is het niet geworden. Maar was dat wel de bedoeling? Zo lijkt het in elk geval niet, aangezien 'Surprise' een zeer aparte, moderne en frisse sfeer uitdraagt die naar goede gewoonte niet te vergelijken is met andere Simon-platen. Desalniettemin zijn er momenten waarbij de Simon/Eno-collaboratie wat stroefheden kent. Wanneer elektronische drum-n-bass over Simon's stem invalt in 'Everything About it is a Love Song', is het toch even slikken. De herwerking van het wat clichématige 'Wild Thornberrys'-soundtracknummer 'Father and Daughter' had op z'n minst wat meer pit kunnen gebruiken en ook het gospelkoor in de akoestische ballad 'Wartime Prayers' voelt wat wrang aan. Verder is een nummer als 'I Don't Believe' niet 's mans sterkste compositie, desondanks een leuke tekst als I got a call from my broker / The broker informed me I'm broke / I was dealing my last hand of poker / My cards were useless as smoke / (...) / I got a call from my broker / The broker said he was mistaken / Maybe some virus of brokerage joke / And he hopes that my faith isn't shaken.
Over het algemeen komt 'Surprise' echter zeer sterk naar voren, met als eerste hoogtepunt opener 'How Can You Live in the Northeast?', waarin kale strofes worden afgewisseld met een origineel en sferisch refrein, tot een stevige semi-akoestische coda het lied uitleidt. Ook de elektronische percussie in de aanstekelijk funky single 'Outrageous' en de Eno-omkadering van het zwevende 'Another Galaxy' klinken erg aangenaam. Drummer Steve Gadd (de man die verantwoordelijk was voor Simon's bekendste drumgroove in 'Fifty Ways to Leave Your Lover' uit 1975) zorgt ook op 'Surprise' voor een meer dan geweldige ritmesectie, vooral in de nummers 'Sure Don't Feel like Love' (een geslaagd experiment met stemmetjes en geluidseffecten) en 'Beautiful', een simpel maar bloedmooi oldschool Simon-liedje, door Eno in een modern jasje gestoken. Verder houdt Pino Palladino de baspartijen lekker strak en mochten ook grote jazznamen als Herbie Hancock en Bill Frisell een partijtje komen inspelen. Opvallend is dat de meeste nummers een contrast aftekenen tussen de strofes en de refreinen, die in zekere zin los van elkaar staan en toch moeiteloos in elkaar overvloeien. In plaats van eerder traditionele popsongs te schrijven, liet Simon het aan Eno om zijn soms bijna fragmentarische nummers het nodige emotionele gewicht en gedetailleerde aankleding te geven. Gewaagd, maar zonder meer geslaagd. Na de nogal makke receptie van zijn voorgaande albums 'Songs from the Capeman' (1997) en 'You're the One' (2000), laat Paul Simon vandaag weer zijn gekende topkwaliteit horen.
Een folktroubadour en een avant-garde kunstenaar slaan de handen op deze 'Surprise' in elkaar, wat eigenlijk niet écht verwonderlijk is, getuige Simon's filosofie om elk van zijn albums een apart en distinctief geluid mee te geven. Het feit dat Paul Simon na al die jaren nog steeds de behoefte heeft om te evolueren en nieuwe dingen uit te proberen, kenmerkt zijn nog niets veranderde experimentele mentaliteit. Simon is niet zoals hij het zelf beschrijft in 'Outrageous' (I'm an ordinary player in the key of C), maar wel zoals de fijne tekst van 'Once Upon a Time There Was an Ocean' het gebald samenvat: I'm easy, I'm open – that's my gift / I can flow with the traffic, I can drift with the drift. De vos heeft zijn streken nog niet verloren. Gelukkig maar.
Meer over Paul Simon
Verder bij Kwadratuur
Interessante links
