"Na een vondst van wat bestofte klezmerpartituren op zolder, besloten de vrienden om de instrumenten in elkaar te slaan en zo hun eigen bloed, zweet, tranen en gelach door de rijke Joodse muziektraditie te laten vloeien." Veel meer dan deze prachtige zin – wellicht Wahrheit met een flinke scheut Dichtung – valt er op de bio-pagina van Mishtu Orchestra's webstek niet te lezen. Toch zit de essentie van de band er helemaal in vervat: Mishtu is een spontaan gegroeid groepje muzikanten uit het Vlaand'renland, die met elkaar een gemeenschappelijke liefde voor blaasinstrumenten en Oost-Europese geluiden (uit de klezmer- en zigeunertraditie) delen. Op dezelfde website zijn voorts enkele foto's geplaatst van het Orchestra in een opnameruimte, waarvan de wanden volledig verborgen zijn achter (antiek uitziende) bierkratten. Het lijkt een irrelevante vaststelling, ware het niet dat Mishtu een zekere studentikoze, jolige sfeer ook binnensmokkelt in haar muziek. Het eerste groepsalbum, 'Marchandise', is bijvoorbeeld omgeven met een zweem van gezonde zelfrelativering – het scheppen van grote kunst wordt er duidelijk niet op nagestreefd. De belangrijkste ambitie die Mishtu op de (volledig instrumentale) cd lijkt te hebben, is het getrouw vastleggen van het speelplezier van de muzikanten. En daarin is het ook prima geslaagd, met alle aardigheidjes én slordigheidjes van dien.
Qua bezetting is het Orchestra een "samenraapsel". Elk groepslid houdt er minstens één bijkomende activiteit op na bij jonge, grotendeels onbekende bands: gitarist Frederik Segers bij het funk-rapgezelschap Members of Marvelas, Jan Goossens beroert de bassnaren bij Skeemz en Kraafs, drummer Dimitri Simoen participeert aan de "jazz-kamermuziek" van Brick Quartet en aan de Balkan-baldadigheid van Va Fan Fahre, en saxofonist Zeger Vandenbussche bezet een postje in het jazzcombo Moker. Tenslotte is er klarinettist Jeroen De Pessemier: hij is initiatiefnemer, voornaamste materiaalschrijver en producer van het vijfkoppige Mishtu Orchestra, en vooral door die laatste functie sijpelen zijn vroegere ervaringen als lid van de Gentse electropopgroep Bolchi op 'Marchandise' binnen. De Pessemier wéét hoe je een plaat een vinnige toets kan meegeven: de arrangementen laten ruimte voor improvisatorische jazzaccenten – inclusief dissonante passages van hees klinkende saxen en klarinetten – maar vervallen nooit in structuurloze chaos. De tracks blijven steevast ritmisch strak en qua melodie vrij rechtlijnig, waardoor het geheel funky en zelfs dansbaar overkomt. Klezmer met een epo-injectie, zeg maar.
Slechts twee keer biedt Mishtu een interpretatie van een bestaande klezmercompositie. Het beste resultaat wordt geboekt op de klassieker 'Dem Trisker Rebbin' Chosid', die dankzij een stuwende contrabas en spontaan klinkende backing vocals in een fris, levendig daglicht wordt geplaatst. Op alle andere tracks haalt de band zelfgeschreven materiaal uit de kast: een benadering die haar prijs heeft, want aanhangers van het "pure" klezmergenre zullen weinig aan deze nummers hebben. De viool, naast de klarinet hét klezmerinstrument bij uitstek, is op het album bijvoorbeeld niét prominent aanwezig: het accent ligt onomwonden op de blazers. De gastbijdrages van Bart Maris (trompet), Dieter Bossu (tuba) en Tom Wouters (klarinet) versterken de bigbandsfeer, en zorgen ervoor dat Mishtu's sound nog extra komt aan te schurken tegen die van Peter Vermeersch' semi-experimenteel jazzcollectief Flat Earth Society. De beste illustratie van de beheerste, jazzy anarchie die Mishtu zo tentoonspreidt is Jeroen De Pessemiers compositie 'Marchandise', waarop een Spaansgetinte klarinetmelodie uitmondt in een consonant-dissonant duet tussen elektrische gitaar en een amalgaam van blazers. Wel jammer dat niet al het nieuwe materiaal even interessant is: op het einde van 'Chez Rene' verklankt het Orchestra op flauwe wijze een bezopen bralpartij (met intensief gekuch en muzikanten die van hun stoel donderen), en op 'Siberia' is het gejaagde klarinetmelodietje te repetitief om van een echte "compositie" te kunnen spreken – de track klinkt eerder als een vingeroefening in opsmukkend arrangeerwerk, waarbij onder meer een mondharp de dunne melodie moet verdoezelen.
Wie niet vies is van een onorthodoxe en complexloze benadering van het klezmergenre, moet de oren zeker te luisteren leggen bij Mishtu Orchestra. De levendige studioregistratie van dit debuutalbum laat alvast vermoeden dat de groep zich op een podium nóg beter in zijn sas moet voelen: als ze in de buurt spelen, zoek ze eens op.
Meer over Mishtu Orchestra
Verder bij Kwadratuur
Interessante links
