Eigentijdse muziek met een weerbarstig trekje en een ironische kwinkslag of gewoon nonsensikale zottigheid? Het is bijna onvermijdelijk om zowel het een als het ander te zien in de muziek van Mauricio Kagel. Hij wordt beschouwd als een van de vooraanstaande hedendaagse componisten door zijn muziektheaters en de satirische inslag die zijn werk typeert. Alleszins laat hij de luisteraar niet onberoerd door zijn composities die geregeld op de lachspieren werken, zoniet bedenkelijk de wenkbrauwen doen fronsen.
De pianist Alexandre Tharaud brengt op deze cd vijf werken van de Argentijnse componist. Het eerste is getiteld 'Rrrrrrr...' , omdat Kagel zich ervoor liet inspireren door hetgeen hij vond in een muziekencyclopedie onder de letter 'r' (vandaar dat men ook wel over hem spreekt als "encyclopedisch componist"). Dit resulteert o.a. in een 'Ragtime-Waltz' waarbij een grillig effect ontstaat door het contrast tussen het walsritme in de linkerhand en de gesyncopeerde ritmes van de ragtime in de rechterhand. 'Rondeña' is een Spaanse dans die bewerkt werd voor quatre-mains. In 'Rosalie' steekt hij de draak met het clichématig stapsgewijs verhogen of verlagen van een motief tot het compleet afgezaagd begint te klinken. 'Rossignols enrhumés' wordt gespeeld door een geprepareerde piano waardoor er meezinderende bijgeluidjes ontstaan. Bijzonder geestig is Kagels commentaar hierbij: "Nachtegalen met een verkoudheid: een vogel die niet in de boeken als zodanig kan worden teruggevonden." Raga tenslotte is geïnspireerd op Hindoe muziek.
Waarschijnlijk zullen veel luisteraars zich minder aangesproken voelen tot de overige composities op de cd door het meer (of te?) intellectualistische concept ervan. 'Ludwig Van' is oorspronkelijk geschreven voor een film over Beethoven en bevat verschillende citaten uit Beethovens oeuvre. Puur auditief boeit het echter maar matig. Enkele van zijn composities worden al vlug te elitair door de veelvuldige verwijzingen die bijna alleen voor insiders begrijpelijk zijn.
Ook in 'Der Eid des Hippokrates', 'Unguis incarnatus est' en 'MM 51' verwerkt Kagel zijn ideeën over tijd en ruimte en maakt hij gebruik van woordspelingen en dubbelbodemigheid. Het klankresultaat laat alleszins geen blijvende indruk na, ondanks de onverdroten energie waarmee Alexandre Tharaud dit project onder handen neemt. Ongetwijfeld moeten de opnamesessies van deze cd onder aanwezigheid van de componist best amusant geweest zijn.
Meer over Mauricio Kagel
Verder bij Kwadratuur
Interessante links
