Alles bij elkaar genomen heeft Ravel niet zo bijster veel muziek geschreven. Verklaring daarvoor kan zijn dat hij zich niet wilde herhalen, maar het resultaat is dan wel dat zijn volledige oeuvre voor piano op twee erg onderhoudende cd's past.
Stilistisch is Ravel onmiskenbaar Ravel: de lichte, doorzichtige, twintigste-eeuwse en toch altijd tonale schrijfstijl is typisch Frans en laat al sporen na in de eerste werken die hij schreef. Het jeugdwerk 'La Parade' uit 1896 is bijvoorbeeld een van de twee werken die pianist Alexandre Tharaud in de Bibliothèque Nationale van Parijs van onder het stof gehaald heeft, net zoals het 'Menuet en ut Dièse' uit 1904. 'La Parade' klinkt ongewoon exuberant maar dit vroege werk draagt al onmiskenbaar de sporen van de latere componist met zich mee. De licht melancholische geest van de 'Valses Nobles et Sentimentales', een reeks van acht korte stukken, gebaseerd op een driedelige walsmaat vormt een mooi voorbeeld van Ravels schrijfstijl. Eerder sentimenteel, of gelaten, dan nobel trekken deze walsen aan het oor van de luisteraar voorbij, als een herinnering aan betere momenten. De bekende 'Pavane Pour une Infante Défunte' is heerlijk triestig, zonder ook maar een moment theatraal te worden. Een flinke dosis zelfrelativering is dan ook terug te vinden in veel stukken. Het einde van 'Le Tombeau de Couperin' bijvoorbeeld sluit een triomfantelijke toccata erg banaal af met twee korte akkoorden, alsof de componist vindt dat het genoeg was en er nu maar eens een einde aan gemaakt moet worden. Net zoals 'Pavane pour une Infante Défunte' geschreven is boven een barokke vorm is ook 'Le Tombeau de Couperin' een verzameling Franse 17de-eeuwse dansen, als ode aan de Lodewijk XIV's hofcomponist François Couperin. Het werk is geschreven met de transparantie en verfijning van barokke muziek maar met alle harmonische vindingrijkheid van de 20ste eeuw. In de 'Sérénade Grotesque' steekt Ravel nog veel meer de draak met klassieke vormen en structuren. Het werk duurt nog geen vier minuten en kan met zijn grillige melodielijnen bezwaarlijk een romantische serenade genoemd worden. Toch vergeet Ravel de oude meesters niet. Van alle werken op deze twee cds zijn er nog enkele opgedragen aan zijn voorgangers: 'A la Manière de Chabrier' '- Borodin' of 'Menuet sur le nom de Haydn'. Vooral in deze laatste weegt de klassieke vorm met zijn gevoel voor evenwicht en duidelijkheid sterk door.
Laat er geen twijfel over bestaan dat deze cd een erg goede referentie is voor wie het verzameld pianowerk van Maurice Ravel wil beluisteren. Alexandre Tharaud heeft hier duidelijk veel werk van gemaakt en speelt deze Franse muziek met een lichte, onwezenlijke touch: vinnig als het moet maar daarom niet minder dromerig of melancholisch. Dit zou best een aanrader kunnen genoemd worden.
Meer over Maurice Ravel
Verder bij Kwadratuur
Interessante links
