'Stroke' is het zesde album van het Belgische avontuurlijke jazzcollectief Mâäk's Spirit. De gewoonte om voor elk album zichzelf opnieuw uit te vinden, wordt op deze plaat gehandhaafd. Met de inbreng van de Zuid-Afrikaanse spoken word-artiesten Samanta7 en Kgafela oa Magogodi laat Mâäk's Spirit weer een andere sound horen.
Dat op 'Stroke' bijna geen solistische jazzactiviteit te noteren valt, belet niet dat improvisatie en vrijheid essentiële begrippen blijven voor de groep. De muziek werd geïmproviseerd bij de teksten en vertrekt vaak vanuit een eenvoudige riff of enkele akkoorden. Hoe opvallend het repetitieve element daarbij ook is, statisch is de muziek nooit te noemen. Het geluid verandert en schommelt onophoudelijk door de vrije benadering en invulling van de ruwe schetsen.
De balans tussen akoestisch en elektronisch is bijzonder fraai en laat de muziek heel verschillende gedaanten aannemen. Met een breed klankvocabularium dat varieert van de diep resonerende bas tot de sprankelende bovenbouw van de Fender Rhodes of de elektrische gitaar klinkt de muziek nu eens buitenaards zweverig en dan weer als een ambachtelijk potje rammelrock met spacy elektronica. In 'Sepoko Ntlogele (Sweet Blood)' kiest de groep even voor een quasi industriële setting, die een tegengewicht vindt in de warmte van de blazers.
Wanneer de drumgroove in 'I Mike What I Like' strakker getrokken wordt, de trompet op de voorgrond komt en elektronische effecten hun intrede doen, lonkt de sound even naar de jazzrock. Net als bij de andere invloedsferen mag ook deze echter niet overduidelijk doorbreken, waardoor het totaalgeluid mysterieus en rijk blijft.
De stemmen van Samanta7 en Kgafela oa Magogodi worden mooi gedragen door de gevarieerde muziek, zoals in 'Being a Woman' dat golvend aan- en afstroomt. De wijze waarop Samanta7 hier haar tekst brengt is opmerkelijk: monotoon en schijnbaar onbetrokken herhaalt ze steeds dezelfde zin, maar telkens op een andere manier. De afstandelijkheid die ze zo creëert, geeft pathetiek en drammerigheid geen kans waardoor haar teksten vol lichamelijke en zelfs expliciet seksuele verwijzingen een extra dimensie krijgen: niet dellerig, noch vrouwelijk-macho. In 'I Luss For Bliss' laat ze zich even wat expressiever horen. De muzikale omlijsting van een duidelijke drumpartij en melodische blazers maken deze track verder tot een van de meest direct toegankelijke van 'Stroke'.
Met de teksten en de performances van Kgafela oa Magogodi (in het Engels en Tswana) krijgt het project er nog een extra kleur bij. In tegenstelling tot zijn vrouwelijke collega is de dictie van Kgafela oa Magogodi heel direct en haast declamatorisch. Deze typische uitspraak, gecombineerd met Magogodi's stemkleur zorgen voor een herkenbaar Afrikaans geluid zonder weg te zakken in een risicoloos couleur local.
Door de verschillende stemkleuren en muzikale omlijstingen is 'Stroke' een plaat die er in slaagt om spoken word te verzoenen met instrumentale muziek die een eigenheid heeft, zonder de tekstgang te belemmeren. Het eindresultaat laat zich niet zomaar vangen in traditionele genrebeschrijvingen. Het tegendeel zou pas echt verrassend geweest zijn voor Mâäk's Spirit.
Meer over Mâäk's Spirit
Verder bij Kwadratuur
Interessante links