Luthomania is één van de groepen waarvoor de benaming wereldmuziek echt gepast is. De drie kernleden belichamen met hun specifiek luitachtig instrument en hun muzikale bagage evenveel totaal uiteenlopende culturen. De scherpe pipa van Xia Hua vertegenwoordigt het Verre Oosten, Abid El Bahri de Maghrebcultuur met de doffere, sloffig aangeslagen ud en Philippe Malfeyt zit met luit en in het Westen. Van deze culturen is die van het Verre Oosten het minst aanwezig in de muziek. Melodieën uit het Midden Oosten komen wel vaak boven, net als de chromatisch dalende baslijnen. Die lijken wel ontleend aan renaissance- of baroklamento's, al leggen ze even goed de basis voor fado- en kleinkunstachtige muziek. De opdravende gastmuzikanten zorgen ervoor dat het klankenpallet nog wordt uitgebreid zonder in cliché's te vervallen. De sopraansax en de mondharmonica (met fraai opgebouwde solo's van Olivier Poumay) gaan verder dan enkel wat jazzaccenten terwijl cello en accordeon niet (alleen) gebruikt worden voor respectievelijk klassieke- en chansonachtige toetsen.
Gelet op de verscheidenheid aan culturen en instrumenten siert het Luthomania dat ze er in slagen alles heel vertrouwd, vanzelfsprekend en vooral integer te laten klinken. Soms wordt er even gevaarlijk naar de weemoedig, licht stroperige kant overgeheld zoals in het met een romantisch, wat voorspelbaar thema beladen 'Lila' (naar Malfeyts dochtertje dat al brabbelend ook op de track te horen is). Cello en sopraansax verhogen het risico met hun omfloerst geluid en de sfeer van een weemoedige zondagavondblues (als de muziek voor de zo typische tv-series) is er zo op dergelijke momenten zeker wel, maar kitscherig wordt het gelukkig nooit. Daarvoor is er te duidelijk een richting gekozen voor dit album. De nummers worden nooit volgespeeld, er blijft steeds ruimte binnen het geluid. De ritmische drive en de romantiek die vaak aanwezig zijn barsten nooit open en individuele virtuositeit wordt ondergeschikt gemaakt aan samenspel en vooral de gespeelde stukken op zich.
Bovendien worden ook de arrangementen goed verzorgd. Zelden blijft een nummer beperkt tot één thema of één sfeer. Heel natuurlijk wordt van de ene muzikale wereld naar de andere overgegaan, alsof de muzikanten dit al jaren doen. In 'Meeting' van El Bahri zet de componist in met een Oosterse melodie van de ud, waarna de mondharmonica een Westers element introduceert. Een driestemmige canon en een pittige drive in de ud sturen de track later naar een jazzy slotformule. 'Arida' van Malfeyt begint dan weer met een wiegende sahararitmiek om daarna richting tango omgebogen te worden. Of het nu gaat om de ritmische precisie waarmee samen gespeeld wordt of de polyfone stapelingen van de verschillende luiten, steeds is gratie verzekerd. Alleen het begin van 'Flips Eclips' is niet helemaal strak gespeeld, maar dat wordt ruimschoots gecompenseerd door de knappe en verfijnde groepsdrive die ontstaat wanneer even later iedereen zijn eigen weg gaat.
In het afsluitende 'Peace Piece' wordt eigenlijk de hele cd samengevat. Een geloofwaardig, maar even goed catchy Oosters thema komt steeds terug, maar telkens anders gearrangeerd: geen moeilijkdoenerij, maar eerlijke en mooie muziek waar nuances, verfijning en kleur hand in hand gaan.
Meer over Luthomania
Verder bij Kwadratuur
Interessante links
