Vergeleken met zijn tijdgenoten schreef Beethoven erg weinig religieuze muziek. Zijn oeuvre omvat slechts twee Latijnse missen, de grote 'Missa Solemnis' uit 1822 en deze Mis in C groot uit 1807. Waar de 'Missa Solemnis' een soort van persoonlijke geloofsbelijdenis was van een componist die conventie grotendeels terzijde legde, kende deze eerste mis een meer klassieke ontstaansgeschiedenis als opdrachtwerk voor prins Nikolaus Esterhazy, ter gelegenheid van de naamdag van diens vrouw. Het werk was geen groot succes bij zijn eerste uitvoering en ook vandaag wordt het grotendeels overschaduwd door de grootsere 'Missa Solemnis' net als door Beethovens symfonieën en strijkkwartetten.
Dit is een live-opname en het is wat jammer dat net in het begin van de mis, in het 'Kyrie' de blazers eventjes niet samen inzetten. Maar op een live-uitvoering mogen we daar niet te zwaar aan tillen. Het orkest begeleid verder erg trouw en daar zijn voorbeelden genoeg van, zoals aan het eind van het 'Benedictus', waarbij de strijkers hun fraseringen vlekkeloos de Latijnse mistekst laten volgen. Dirigent Colin Davis maakt ook voldoende sfeer, in de inleiding van het 'Agnus Dei' of in de overdonderende 'forte' momenten in het 'Gloria' of het 'Credo'.
Davis dirigeert een klassieke uitvoering met weinig verrassingen: het 'Kyrie' klinkt bescheiden en angstig, het 'Gloria' en 'Credo' passend overweldigend en het 'Benedictus' komt heel persoonlijk over. Hij is een man van grote symfonische orkesten en dat hoor je duidelijk in het 'Gloria', dat hij magistraal laat klinken, met het London Symphony Chorus dat in grote bezetting voor veel klankvolume zorgt. Maar ondanks een goeie lezing kan dit koor toch niet vergeleken worden met het RIAS kamerkoor of het Collegium Vocale en op bepaalde koorpassages vraagt de luisteraar zich af hoeveel meer die twee ensembles in deze muziek zouden hebben blootgelegd. Zo klinkt het 'sanctus' bijvoorbeeld een beetje mat, hoewel Colin Davis goed dat gevoel van menselijk ontzag in het aanschijn van God weet te verklanken.
De solisten zingen erg symfonisch: geen van hen allen schuwen ze het gebruik van veel vibrato en ze bezitten alle vier een stem die grote symfonische orkesten kan bedwingen. Alt Sara Mingardo komt wat opgezwollen over. Dit is eigen aan wel meer alten maar het is onnodig want Davis houdt zijn begeleiding subtiel en stil genoeg en het neemt veel inlevingsvermogen weg uit haar lezing. Ook tenor John Mark Ainsley heeft last van wat bombast hier en daar. De ensembles, zoals in die het 'miserere' klinken dan wel ineens slank genoeg.
De cd wordt afgesloten met het gevangenenkoor uit Beethovens enige opera 'Fidelio', een koor dat met zijn edele en rustige karakter goed aansluit bij deze mis in C groot. De uitvoering overtuigt hier zonder meer en op verschillende plaatsen bewijst Davis hoe goed hij deze operatische koorscène aanvoelt. De stilte op de woorden 'O Freiheit! Freiheit, kehrst du zurück' is te snijden, net als op het betekenisvolle 'spricht leise, haltet euch zurück!'.
Dit is een groots en symfonisch gedachte Beethoven. De kwaliteit van het London Symphony Orchestra zorgt natuurlijk voor een prachtige uitvoering die een goed beeld geeft van dit minder bekende werk maar een versie waarin solisten, koor en orkest wat meer op oude muziek, op Bach en barokke polyfonie gericht waren, had waarschijnlijk nog veel meer mooie details prijsgegeven.
Meer over Ludwig van Beethoven
Verder bij Kwadratuur
Interessante links
