Josquin des Prez (ca 1450/1521) wordt algemeen aanzien als de grootste componist uit de hoogrenaissance, een van de bekendste namen uit de Frans/Vlaamse polyfonie en een man die de hele verdere zestiende eeuw invloed uitoefende op de componisten die na hem kwamen. Josquin was een van de eerste componisten die een aanzienlijk oeuvre van instrumentale, seculiere muziek op papier zette maar het leeuwendeel van zijn composities blijft vocaal en religieus van inhoud. Deze huidige opname werd verzorgd door het Duitse, achtkoppige vocale ensemble Weser Renaissance en haar artistiek leider Manfred Cordes en is opgebouwd rond de ‘Missa Ave Maris Stella’.
Zoals op meerdere renaissance-opnames, werd de mis niet in één ononderbroken geheel op cd gezet, maar afgewisseld met losstaande, maar stilistisch gelijkaardige motetten. De huidige opname is opgebouwd rond werken die opgedragen zijn aan de maagd Maria, wiens verering een hoogtepunt bereikte van de late middeleeuwen tot aan de reformatie. De niet toevallig gekozen ‘Missa Ave Maris Stella’ wordt dan ook geflankeerd door een ‘Ave maria’, een ‘Salve Regina’, een ‘Benedicta es’ en nog vier gelijkaardige composities die de glorie van Maria bezingen.
De mis zelf is vierstemmig maar enkele van de motetten zijn in vijf- of zelfs zes stemmen geschreven, wat voor een weelderige textuur zorgt, waarbij de verschillende stemmen elkaar in imitatie en canon najagen. Een voorliefde voor relatief vlotte tempi zorgt er bovendien voor dat deze muziek nergens stilstaat. Meerdere delen uit de ‘Missa Ave Maris Stella’, zoals het ‘Credo’ worden op die manier boeiend gehouden want nieuw materiaal volgt zo snel op elkaar. Haastig klinken doet deze muziek niet, dankzij de verzorgde manier van zingen en het feit dat de zangers hun frases op een bedaarde, serene manier neerleggen. Iets minder geslaagd is dan weer de lichtjes ruwe manier waarop een ‘Ave Regina’ ingezet wordt.
Over het algemeen wordt Josquins muziek evenwel met de grootste zorg en toewijding gezongen. Daarvan getuigt meteen in het begin van deze opname een vierstemmig ‘Ave Maria’, waarbij aan het stijgend beginmotief van vier noten een zeldzame gevoeligheid geschonken wordt. De zangers van Weber Renaissance zoeken de schoonheid van deze muziek in de gepolijste klank van de bovenstemmen, zoals de eerste frases van het motet ‘Benedicta es, coelorum Regina’ laten horen. De bassen op hun beurt klinken op weinig plaatsen echt sterk door. De soepele manier waarop hoogste stemmen het ‘Agnus Dei’ uit de mis inzetten – waar in deze uitvoering elke stem verdubbeld is -, getuigt van een ongekunstelde lyriek die Josquins muziek uitstekend past. Het is een aanpak die goed werkt in deze mooie mis en motetten en Josquins repertoire voor Mariafeestdagen toegankelijk en verzorgd presenteert.
