2009, het Haydn jaar, brengt het klassieke publiek een hele resem cd's met nagenoeg onbekende muziek, vergeten opera's, divertimenti, liederen of zelden gespeelde oratoria van Joseph Haydn maar violiste Rachel Podger slaat met het Orchestra of the Age of Enlightenment een andere richting uit: ze presenteert twee van Haydns bekendere vioolconcerti, namelijk dat in G, Hob VIIa:4 en dat in C, Hob VIIa:1. En omdat het een prachtig werk is, werd besloten om in een ruk ook Mozarts sinfonia concertante voor viool en altviool mee op te nemen.
De Haydn concerti dateren uit een verschillende tijdsperiode dan Mozarts concertante, die geschreven werd in de nasleep van een concertreis naar Parijs in 1778, waar zulke 'concertante symfonieën' voor meerdere solisten populair waren. Haydns concerti zijn een tiental jaar ouder, werden geschreven voor Haydns virtuoze Italiaanse concertmeester aan het hof van Esterhazy en neigen meer naar Haydns nog door barokmuziek geïnspireerde vroege stijl. Met Rachel Podger als soliste, die een indrukwekkende en fascinerende (en momenteel nog onafgewerkte) reeks cd's met opnames van Mozarts vioolsonates op haar conto mag schrijven, weet men dat deze uitvoeringen moeilijk kunnen tegenvallen. En tegenvallen doen ze alleszins niet: deze Haydn klinkt fris en jeugdig, de snelle delen gepast energiek uitgevoerd terwijl de trage delen veel winnen bij een zorgzame frasering. Binnen het strakke, vibratoloze barokidioom, dat veraf staat van de prima-donna manier van spelen van vele andere solisten, voelt Podger zich uitstekend thuis en het ontbreekt deze uitvoering dan ook nergens aan kleur en expressiviteit. Ze wordt dan natuurlijk uitstekend ondersteund door het Orchestra of the Age of Enlightenment, dat binnen Haydns monochrome strijkersklank erg veel variatie kan aanbrengen. Een knappe balans laat bovendien de middenstemmen waar nodig duidelijk aan het woord en die flexibele balans, waarbij eerste violen niet als vanzelfsprekend steeds bovenaan liggen houdt Haydns muziek blijvend boeiend.
Podger speelde beide Haydn concerti op een Pesarinius viool met een betrekkelijk lichte, lumineuze klank maar maakte de overstap naar een ietsje meer donkere Stadivarius voor de concertante symfonie, wat voor een hechte symbiose zorgt tussen haar instrument en de strad van altviolist Pavlo Beznosluk. De introductie van beide solisten, met de altviool die de viool een octaaf lager trouw dubbelt., illustreert goed de zwaardere klank van beide instrumenten. Zoals dat in oude uitvoeringspraktijk vaak gaat, worden op herhaalde passages en dialoogspel tussen viool en altviool niet zelden versieringen aangebracht, wat een bewijs is van hoe creatief Rachel Podger en Pavel Beznosluk met deze overbekende partituur kunnen omgaan.
Dit is een plaatje dat zijn hoge verwachtingen moeiteloos kan inlossen. Rachel Podger en the Orchestra of Enlightenment (en altviolist Pavlo Beznosluk) behoren tot de top van de Engelse oude muziek beweging en stellen uiterst genietbare, frisse en muzikale Haydn- en Mozartconcerti voor!
Meer over Joseph Haydn, Wolfgang Amadeus Mozart
Verder bij Kwadratuur
Interessante links
