Het is en blijft een opperste kunst om als muzikant op je eentje een zaal vol mensen een avond lang te boeien (dj's niet in beschouwing genomen). De Braziliaanse gitaarvirtuoos João Gilberto heeft zo'n jaar terug in de Tokyo International Forum Hall de uitdaging aangedurfd. Hoewel de naam van de locatie allicht te grotesk is voor de feitelijke omvang ervan, moet dit optreden bij het gedisciplineerd enthousiaste publiek toch een grote indruk nagelaten hebben. Deze live cd registratie is daar het bewijs van.
Het is een beetje een vreemde ervaring om als buitenstaander / luisteraar mee binnen te vallen in de intieme concertsfeer die daar moet gehangen hebben. De gedisciplineerde, afgemeten gitaarmuziek die João Gilberto presenteert is met veel finesse gebracht, maar overtuigt toch moeilijk een niet ervaren, Westerse luisteraar. De nogal donkere jaren '60 bossa nova met veel korte aanslagen en vreemd klinkende akkoorden is hier niet meteen erg populair (meer) te noemen. Toegegeven, het is bewonderenswaardig hoe de man tegelijkertijd drie muzikale ingrediënten een eigen leven laat leiden: een vloeiende bas(lijn), beheerste gitaartokkels en een vlotte, voluit zingende stem. Deze charmezanger is meester van de sfeer. Geen snel gerammel, maar een stijlvol en traag ritme op de warme, Spaanse gitaar zorgt voor een duister sfeertje in dat land van de rijzende zon. Helaas is het de stem die een beetje in gebreke blijft. Senõr Gilberto mist wat vocale kracht en warmte in zijn vrij hese, wippende zanglijnen en komt daardoor weinig emotioneel geladen over, terwijl het hier toch duidelijk om gevoelsmuziek gaat. Het één en ander kan natuurlijk te maken hebben met de doffe, vrij zwakke geluidsopname / weergave van dit concert. Bij heldere, openbarende momenten lijkt deze muzikant waarlijk in een grote, 5000-koppige hal op te treden, maar meestal heerst een gevoel waarbij drie personen aan grootmoeders haard met hun oor tegen de pick-up liggen om naar een oud krakende elpee te luisteren. Toch ware het leuk geweest als een prachtige, intrieste ballade als 'Meditação' wat meer zou baden in een weemoedige, open klagende stem. Ondanks enkele diep intieme, neerslachtige parels als 'Este Seu Olhar' of het feestelijk op- en neerdeinende 'Pra Que Discutir com Madame' (een titel die wel enige waarheid bevat), slaagt de eentonigheid bij echte beluistering nogal snel toe. Een selecte bloemlezing van snellere en tragere nummers van andere grootheden als Geraldo Pereira, Tom Jobim of Ary Barroso kunnen niet verhelpen dat de monotone zangstem van Gilberto samen met zijn eenzijdige gitaarstijl geen uur kan blijven boeien. Een dik vijf minuten durende liefdesverklaring voor 'Rosa Morena' tegen het einde van het concert aan werkt zelfs stevig op de slaapspieren.
Diepdroevige weemoed, heimwee, nostalgie, ... zijn de krachtige troeven van deze plaat. Een nogal monotoon live optreden voor de verknochte fans en een zwakke geluidsweergave en mix zijn zeker storende mankementen. Dat wil natuurlijk niet zeggen dat het prachtig vertoeven moet zijn in de laat sluitende, groezelige tapasbar waar deze plaat door de luidsprekers klinkt.
Meer over João Gilberto
Verder bij Kwadratuur
