Twaalf jaar lang stond de Amerikaanse drummer Jim Black aan het hoofd van het caleidoscopische ensemble AlasNoAxis, de band van wie het geluid door het magazine The Wire niet zonder reden omschreven werd als "futuristic jazz". Tegelijk bemande Black het zitje achter de drums in tal van andere bands, soms met invloeden uit het funk- en rockmilieu, andere keren intensief rondzwevend in contexten waar vrije ritmiek en improvisatie aan de orde waren. Met 'Somatic' lijkt Black echter terug te keren naar de veilige thuishaven van het pianotrio, voor drummers niet altijd de meest interessante bezetting. Dat is echter buiten de bandleider gerekend, die tien van zijn eigen composities telkens op een andere, vindingrijke manier op losse schroeven zet met intens, behendig en bovenal geïnspireerd drumwerk.
Tussen de vele optredens met onder meer Dave Douglas, Ellery Eskelin, Tim Berne, Chris Speed en Uri Caine door (om maar enkele van de namen te noemen waarmee Black in het verleden reeds op podia en albums te ontdekken viel) wilde Black expliciet naar een traditioneler kader teruggrijpen. Om de stereotiepe valkuilen echter te omzeilen, wilde Black twee musici om zich heen waarmee het alle kanten op kon. Dat ziet de luisteraar met een beetje goede wil weerspiegeld in de leeftijd van Blacks kompanen. Op bas maakt Thomas Morgen het mooie weer, de man die het afgelopen jaar dertig werd en in jazztermen dus nog een knaap is. De Oostenrijkse pianist Elias Stemeseder is daarentegen nog tien jaar jonger. Vier jaar geleden ontdekte Black de puberende virtuoos tijdens een Europese tournee en volgens verschillende critici is hij dé verrassing binnen dit trio. Zeker is dat Black woord gehouden heeft: de muziek op 'Somatic' laat zich niet zomaar in het typische trio-hokje duwen. Ballades worden doorspekt met zware, melancholische invloeden van klassieke muziek, terwijl het meer uitzinnige werk qua melodievorming zowel teruggrijpt naar traditie en herkenbare jazz-feel als naar meer gedurfde avant-garde.
De composities liggen met hun dikwijls eenvoudige, catchy stijl overigens duidelijk in de lijn van het "sing-songwriter"-karakter dat Black in AlasNoAxis botvierde. Helaas is de uitwerking niet even spannend. Thomas Morgan laat zich zelden echt opmerken, gedeeltelijk omdat Black zijn twee vrienden naar huis speelt. De vinnigheid, de dynamiek en de goesting die van zijn spel afdruipt, zorgt ervoor dat de heldere bassen van Morgan niet altijd aanslaan omwille van hun beperktere geldingsdrang. Dat wordt echter gecompenseerd door Stemeseder, die inderdaad als een jonge schelm op het klavier timmert, om het later weer lieftallig te minnekozen. Zijn technische mogelijkheden lijken onbeperkt, maar in tegenstelling tot Black lijkt hij niet altijd een verhaal te kunnen vertellen. Het naast elkaar plaatsen van extremen wordt dan soms wat ongeloofwaardig, hoewel de pianist een uitstekende timing en gevoel voor matiging aan de dag legt. Dit koppelt hij hier en daar een schitterende vondsten, die anderzijds niet de eigengereidheid ademen van wat Black presteert.
Binnen de schitterende discografie die deze drummer de laatste jaren bij elkaar speelde, lijkt 'Somatic' een vreemde en misschien toch wat al te brave eend in de bijt. Hoe avontuurlijk Black zelf immers ook moge omspringen met het materiaal, het totaalpakket dat zijn trio heeft afgeleverd, houdt de luisteraar niet continu bij de les. Jammer, want 'Somatic' bevat pareltjes aan ideeën waarvan vermoed kan worden dat er nog meer uit te puren was. De schreeuwerige, intens doorleefde en tegelijk zachtaardige houtsneden opgenomen in het artwork, van de hand van Georg Baselitz, hadden zich kortom wat vaker mogen vertalen naar de muziek zelf. Die mist soms immers authentieke schakeringen.
