De eindejaarsperiode is geen lachertje voor zij die op zoek zijn naar een geschikt kindergeschenk en daarbij de Barbie- en Gameboyindustrie niet van financiële zuurstof willen voorzien. Voor deze zonderlingen komen uitgeverij De Eenhoorn en Muziektheater Transparant met een fraai alternatief. 'Het Meisje De Jongen De Rivier' is een kinderboek met bijbehorende cd, waarin en waarop zich een even klein als wonderlijk vertelsel ontspint dat begint bij een verdwaalde vis en uiteindelijk uitmondt in het mysterie van de liefde. Echt nieuw is de combinatie van beeld en geluid natuurlijk niet, maar in dit geval is het opmerkelijk hoe afbeeldingen, tekst, geluid en muziek veertig minuten lang kunnen blijven boeien. En dat ligt niet alleen aan de even prachtige als rudimentaire, maar qua kleur knap uitgewerkte tekeningen van auteur Paul Verrept.
De cd bij 'Het Meisje De Jongen De Rivier' is een volwaardige sonore ervaring op zich. Van Muziektheater Transparant mag daarbij uiteraard verwacht worden dat ze meer doen dan het verhaaltje vertellen met tekst en/of muziek en dat doen ze ook Eerst en vooral zijn er de bescheiden soundscapes van Michel Vanderhaeghen. Blubjes van een vis, wind, klotsend water of radioberichten mogen op zich dan niet meteen origineel zijn, ze dragen het verhaal wel mooi verder. Bovendien is de geluidskwaliteit glashelder waardoor de klank uitnodigend klinkt en de geluiden de ideale achtergrond voor de muziek vormen. Deze is van de hand van Jan Van Outryve en bestaat hoofdzakelijk uit kindvriendelijke, tonale en consonante gitaarinterludes die nu eens jazzy verder drijven en dan weer aan het lichtjes geagiteerde van flamenco herinneren. Hier en daar wordt de gitaar aangevuld met klokkenspel, of – zoals in de in de keuken – met percussieklanken die nog het meest doen denken aan potten, pannen en kletterend bestek. Door de duidelijke structuur van dit slagwerk krijgt de muziek een hoog Cage-gehalte: quasi illustratief en concreet, maar tegelijkertijd met zuiver muzikale intenties.
Bijzonder leuk zijn de vier kinderliedjes op de cd. Nergens opteert Van Outryve voor een steriele, afgelijnde of hyperactieve stijl. Met onverwachte melodische en harmonische wendingen of melodieën die in elkaar overlopen, verlaat hij de gekende paden. Daarbij klinken de liedjes opvallend catchy en nestelen ze zich ongevraagd in het geheugen, inclusief alle eigenaardigheden. De kinderstemmen die de liedjes brengen klinken heerlijk spontaan, ook wanneer ze bijvoorbeeld moeten overgaan naar fluisterzang, zoals in de adembenemende episode waarin de figuur van het meisje geïntroduceerd wordt. Van dit spontane is trouwens het hele project doordrenkt. Moeilijke situaties (een oorlog of het verstrijken van honderd jaar) worden niet uit de weg gegaan of gedramatiseerd maar poëtisch aangehaald. Bovendien wordt de humor niet geschuwd, maar er wordt wijselijk gekozen voor humor die geen humor moet zijn en daarom juist zo leuk is. Een knap staaltje hiervan is het zinloze clichégesprek tussen de twee buren, waarbij de stem van An De Donder wonderen doet. Met haar vertelstem wordt overigens meteen duidelijk dat 'Het Meisje De Jongen De Rivier' niet bedoeld is als "pedagogisch verantwoorde materiaal", maar zich richt naar kinderen van nu. De Donder neemt al eens een loopje met de exacte uitspraak van Nederlands en vaak spreekt ze nasaal of mompelend. Hierdoor trekt ze wonderwel de luisteraar extra naar zich toe, want die wil uiteraard geen woord missen van wat gezegd wordt.
Dat het klassieke beeld van het kinderverhaal hier niet aan de orde is, komt misschien nog wel het best tot uiting in de gebeurtenissen in het verhaal. Voorzichtige seksuele gevoelens worden niet gemeden, maar teder onder woorden en in beeld gebracht. Zo kan een luisteraar misschien nog een beetje twijfelen bij wat er gebeurt wanneer de jongen en het meisje alleen in het bootje zitten en hun gesprek beëindigen met "Nu?" – "Ja.". De tekening die er op volgt is echter heel duidelijk, maar allesbehalve shockerend of uitdagend. En het is in dit evenwicht dat 'Het Meisje De Jongen De Rivier' een knap staaltje beeld-, woord- en geluidscultuur is voor alle (grote) kinderen vanaf 9 jaar.
Het Meisje De Jongen De Rivier is vanaf het voorjaar 2007 te koop in de boekhandel, maar nu reeds te bestellen bij Muziektheater Transparant.
Meer over Jan Van Outryve / Paul Verrept
Verder bij Kwadratuur
Interessante links
